Asru
Asru – śpiewaczka świątynna[1] ze starożytnego Egiptu żyjąca w okresie XXV lub XXVI dynastii (750–525 r. p.n.e.)[2], której mumia, od roku 1825 przechowywana w Manchester Museum, była obiektem licznych badań naukowych.
_(13950490436).jpg)
.jpg)
Informacje o życiu Asru pochodzą z dwóch źródeł: napisów na jej dwóch[3] trumnach oraz badań antropologicznych i medycznych mumii. Asru mieszkała w Tebach i należała do dobrze sytuowanej grupy mieszkańców tego miasta. Była śpiewaczką świątyni poświęconej Amonowi w Karnaku[4].
Miejsce pogrzebania Asru nie jest znane, jej mumia wraz z trumnami trafiła na początku XIX w. do kolekcji E. i W. Garrattów, którzy podarowali je Manchester Museum w 1825 r., gdzie przechowywane są do dziś (mumia pod numerem katalogowym 1777)[4]. Mumia Asru i jej dwie trumny zapoczątkowały kolekcję staroegipską Manchester Museum[3]. Mumia jest dobrze zachowana, choć pozbawiona pierwotnie owijających ją bandaży[5]. Szczegółowe badania mumii Asru prowadzono w latach 70. XX w., gdy wykonano serię zdjęć rentgenowskich, a następnie objęto ją programem badań realizowanym od roku 1999, włączającym m.in. wykonanie tomografii komputerowej, badań parazytologicznych i rekonstrukcji wyglądu twarzy[6]. Ustalono, że kobieta zmarła w mocno podeszłym, jak na ówczesne warunki, wieku ponad 50 lat, przypuszczalnie nawet ponad 60[7]. Miała ślady pylicy płuc, artretyzmu w stawach palców i kolana, zwapnień uciskających na nerwy w rejonie kręgosłupa, zaawansowanych zmian w kościach szczęk, związanych z zakażeniami przy korzeniach zębów trzonowych. Stwierdzono liczne braki zębów trzonowych, silnie starte korony zębów przednich, ponadto ujawniono ślady zagojonego złamania lędźwiowego odcinka kręgosłupa[8]. Asru cierpiała także na schorzenia pasożytnicze, w jej wnętrznościach wykryto ślady wywołanej przez przywry schistosomatozy, larwy nicieni Strongylida oraz okaz tasiemca bąblowcowego[9]. Szukano także w tkankach Asru śladów zażywania narkotyków, jednak wyniki analiz nie wykazały takich śladów[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Tyldesley.
- ↑ Asru | Egypt at the Manchester Museum [online], egyptmanchester.wordpress.com [dostęp 2018-01-13] (ang.).
- ↑ a b Ancient Egypt and Archaeology Web Site – Reconstructed head of Asru, Manchester Museum [online], www.ancient-egypt.co.uk [dostęp 2018-01-13].
- ↑ a b Tyldesley s. 148.
- ↑ Tyldesley s. 148 i 165.
- ↑ Tyldesley s. 148, 165-168.
- ↑ Tyldesley s. 165 i 181.
- ↑ Tyldesley s. 165–169.
- ↑ Tyldesley s. 170–171.
- ↑ Tyldesley s. 176.
Bibliografia edytuj
- Tyldesley Joyce Ann 2007: Prywatne życie faraonów. Bellona.
- Strona Manchester Museum [1]