Atak siekierą w Afuli

Atak siekierą w Afulizamach terrorystyczny przeprowadzony w dniu 30 listopada 1994 roku przez członka palestyńskiej organizacji terrorystycznej Hamas w mieście Afula na północy Izraela. Napastnik zaatakował na ulicy przy użyciu siekiery izraelską żołnierkę, która zmarła od ran w szpitalu.

Atak siekierą w Afuli
Państwo

 Izrael

Miejsce

Afula

Data

30 listopada 1994

Liczba zabitych

1

Typ ataku

atak przy użyciu siekiery

Sprawca

Hamas

Położenie na mapie Izraela
Mapa konturowa Izraela, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia32°36′34″N 35°17′26″E/32,609444 35,290556

Okoliczności zamachu edytuj

Zawarte w 1993 roku Porozumienia z Oslo umożliwiło wygaszenie palestyńskiego powstania Intifady, jednak nie doprowadziło do zakończenia konfliktu izraelsko-arabskiego. Powstała Autonomia Palestyńska była tymczasową strukturą administracyjną, której zasadność powstania kwestionowała radykalna palestyńska organizacja terrorystyczna Hamas. Proces pokojowy z Palestyńczykami był także silnie krytykowana przez prawicowe środowiska żydowskie w Izraelu. W dniu 25 lutego 1994 roku żydowski osadnik Baruch Goldstein wtargnął do Grobowca Patriarchów w Hebronie, i otworzył ogień do modlących się muzułmanów. W tej masakrze w Makpela zginęło 29 osób, a 125 zostało rannych[1]. Goldstein był amerykańskim Żydem wychowanym na Brooklynie, zwolennikiem fundamentalistycznej żydowskiej partii politycznej Kach, zdelegalizowanej w Izraelu krótko po tej masakrze. Sama partia Kach została uznana przez Izrael za organizację terrorystyczną[2].

Po zakończeniu się trwającej czterdzieści dni żałoby narodowej w Autonomii Palestyńskiej doszło 6 kwietnia 1994 roku do zamachu na autobus w Afuli[3]. Następnie doszło do eskalacji przemocy. 13 kwietnia 1994 roku doszło do zamachu na dworcu autobusowym w Haderze[4]. W dniu 9 października terroryści z Hamasu porwali izraelskiego żołnierza Nachszona Wachsmana. Przed upływem ultimatum akcję odbicia zakładnika podjęła jednostka specjalna Sajjeret Matkal. Było jednak już za późno i Wachsmana znaleziono zabitego[5]. Następnie 19 października Hamas przeprowadził zamach na autobus na ulicy Dizengoffa w Tel Awiwie[6]. 11 listopada Palestyński Islamski Dżihad przeprowadził w Strefie Gazy zamach na punkcie kontrolnym Necarim[4]. W rezultacie w całym Izraelu i na terytoriach palestyńskich panowało najwyższe możliwe napięcie.

Przebieg zamachu edytuj

W środę 30 listopada 1994 roku bezrobotny palestyński mieszkaniec miasta Kabatija w Autonomii Palestyńskiej, 25-letni Wahib Abu Rub podjął decyzję o podjęciu próby zaatakowania izraelskich żołnierzy w pobliskiej Afuli. W Dżaninie zakupił siekierę (niektóre źródła podają, że był to kilof) i taksówką przyjechał do Izraela. Użył taksówki, aby uniknąć wojskowych punktów kontrolnych przy wjeździe do Doliny Jezreel[7]. Po przyjechaniu do Afuli udał się do centrum miasta. Podszedł od tyłu do 19-letniej izraelskiej żołnierki i kilka razy uderzył siekierą w głowę. Gdy ofiara upadła na ziemię, przechodnie pochwycili i obezwładnili napastnika. Ofiara zmarła po dwóch godzinach w szpitalu[8]. Ofiarą śmiertelną ataku była Liat Gabai, która wracała do swojej bazy wojskowej po przepustce (była na uroczystości żałobnej po śmierci swojej babci)[9].

Konsekwencja zamachu edytuj

Bezpośrednio po ataku, izraelskie siły bezpieczeństwa obawiały się wendety ze strony żydowskich mieszkańców miasta, którzy wyszli na ulice miasta. Z tego powodu policjanci i żołnierze odprowadzali arabskich robotników do ich domów poza miastem. Sam atak wstrząsnął opinią publiczną, głównie z powodu jego brutalności i faktu, że do napaści doszło w samym centrum miasta. W opinii społecznej oznaczał on poważny spadek bezpieczeństwa publicznego. Premier Icchak Rabin pomimo nieustannej fali przemocy powiedział, że ataki te nie powstrzymają procesu pokojowego z Palestyńczykami[10].

Napastnik okazał się członkiem palestyńskiej organizacji terrorystycznej Hamas. Został on skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności, jednak 18 października 2011 roku odzyskał wolność w ramach wymiany palestyńskich więźniów za porwanego izraelskiego żołnierza Gilada Szalita. Izraelski piosenkarz Szai Gabso nagrał piosenkę „Mówisz mi” (hebr. תגידי לי את) napisaną ku pamięci Liat Gabai[11].

Przypisy edytuj

  1. Nabeel Abraham: What About The Victims?. [w:] Lies of Our Times [on-line]. 1994. [dostęp 2013-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  2. Cabinet Communique - March 13, 1994. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. 1994-03-13. [dostęp 2013-11-14]. (ang.).
  3. Clyde Haberman: Arab car bomber kills 8 in Israel; 44 are wounded. [w:] The New Tork Times [on-line]. 1994-04-07. [dostęp 2013-11-15]. (ang.).
  4. a b Fatal Terrorist Attacks in Israel Since the Declaration of Principles. [w:] Israel Ministry of Foreign Affairs [on-line]. [dostęp 2013-11-15]. (ang.).
  5. Esther Wachsman: His Name was Nachshon Wachsman. [w:] Orthodox Union [on-line]. [dostęp 2013-11-15]. (ang.).
  6. Terrorism Against Israel: Comprehensive Listing of Fatalities (September 1993 - Present). Jewish Virtual Library. [dostęp 2013-11-15]. (ang.).
  7. David Rudge: Afula ax killer avoided roadblocks in taxi ride; Liat Gabai buried. [w:] The Jerusalem Post [on-line]. 1994-12-02. [dostęp 2013-11-16]. (ang.).
  8. Arab Kills Female Israeli Soldier With Ax. [w:] The Washington Post [on-line]. 1994-12-01. [dostęp 2013-11-16]. (ang.).
  9. David Rudge: Woman soldier hacked to death in Afula Rabin: Attacker belonged to Hamas. [w:] The Jerusalem Post [on-line]. 1994-12-01. [dostęp 2013-11-16]. (ang.).
  10. Arab kills Israeli woman soldier. [w:] Ellensburg Daily [on-line]. 1994-12-01. [dostęp 2013-11-16]. (ang.).
  11. Danny Brenner: Piosenka ku pamięci Liat narodziła się na nowo. [w:] Ma'ariv [on-line]. 2006-07-04. [dostęp 2013-11-16]. (hebr.).