Aleksander Puzyna

duchowny prawosławny, biskup
(Przekierowano z Atanazy Puzyna)

Aleksander Atanazy Puzyna (zm. 25 grudnia 1650) – książę, początkowo unita, a później prawosławny. Prawosławny biskup łucki i ostrogski w latach 1633–1647, archimandryta żydyczyński.

Atanazy
Aleksander Puzyna
Biskup łucki i ostrogski
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data śmierci

25 grudnia 1650

Biskup łucki i ostrogski
Okres sprawowania

1633–1647

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Patriarchat Konstantynopolitański

Nominacja biskupia

16 marca 1633

Chirotonia biskupia

1633

Życiorys edytuj

Poseł na sejm zwyczajny 1613 roku, sejm 1616 roku, i sejm 1618 roku z województwa wołyńskiego[1]. Na biskupstwo łuckie i ostrogskie mianowany przez króla Władysława IV 16 marca 1633[2]. Dokonał zamiany gruntów z dominikanami łuckimi[3]. Po jego ustąpieniu z Żydyczyna archimandrię otrzymał Rafał Korsak[4]. Obrońca prawosławia na terenie Wołynia. 26 września 1638 zwołał synod prowincjonalny, na którym wezwano do obrony wiary prawosławnej. Razem z metropolitą Piotrem Mohyłą protestował na sejmie 1638, gdzie znacząca była reprezentacja prawosławnych. Żądano wówczas oddania katedry łuckiej Atanazemu Puzynie, przerwania procesów przeciw prawosławnym oraz zwrotu świątyń przyznanych im przez komisarzy królewskich[5]. Zwolennik dążeń unijnych lat 30. XVII stulecia. Autor opisu soboru katedralnego w Łucku w Didaskaliach Sylwestra Kossowa (1638).

Przypisy edytuj

  1. Tomasz Kempa, Prawosławni trybuni szlacheccy na sejmach Rzeczypospolitej w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII w., w: Najjaśniejsza Rzeczypospolita : studia ofiarowane profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu / pod red. Małgorzaty Durbas, Częstochowa 2019, s. 71.
  2. Zapis w Metryce Koronnej: Dyplom dany przez Władysława IV «nieunitom», potwierdzający ich przywileje oraz zatwierdzający archimandrytę pieczerskiego, Piotra Mohyłę, na metropolii kijowskiej, Aleksandra Puzynę na władyctwie łuckim i ostrogskim oraz Józefa Bobukowicza na władyctwie mścisławskim)
  3. Zapis w Metryce Koronnej z 6 kwietnia 1839 r. (Wilno): Potwierdzenie 2 dok. dotyczących zamiany gruntów w Łucku między dominikanami łuckimi a Atanazym Puzyną, władyką łuckim: – z dnia 15.V.1637., w Łucku; list władyki łuckiego Puzyny. – z dnia 24.IV.1637., wypis z ksiąg łuckich w tej sprawie. Inny zapis w Metryce Koronnej z 20 kwietnia 1638 r.: Nadanie władyctwa łuckiego i ostrogskiego w woj. wołyńskim Atanazemu Puzynie, archimandrycie żydyczyńskiemu
  4. Zapis w Metryce Koronnej z 20 kwietnia 1638 r.: Nadanie archimandryctwa żydyczyńskiego Rafałowi Korsakowi, metropolicie kijowskiemu po ustąpieniu Atanazego Puzyny
  5. W Metryce Koronnej jest zapis z 15 lutego 1644 r.: Potwierdzenie listu Atanazego Puzyny, biskupa łuckiego i ostrogskiego, oraz kapituły cerkwi katedralnej, nadającego wójtostwo różyckie Piotrowi Giwłowiczowi po śmierci Jana Jemiłowskiego (data listu; Łuck, 15.XII.1643)

Bibliografia edytuj

  • Antoni Mironowicz, Sylwester Czetwertyński. Biskup białoruski. Kościół prawosławny w XVII wieku ([1])
  • J. Stebelski, Zebranie arcybiskupów i biskupów ruskich wszystkich katedr w Koronie Polskiej i Wielkim Księstwie Litewskim będących, Scriptores Rerum Polonicarum, t. IV, Kraków 1874.
  • Wpisy dotyczące czterech województw: bracławskiego, czernihowskiego, kijowskiego i wołyńskiego z lat 1569–1673 wniesione do ksiąg Metryki Koronnej ([2])
  • Строев П. М. Списки иерархов и настоятелей монастырей Российской Церкви. – СПб., 1877, с. 1044.
  • Петров Л. Справочный богословский церковно-исторический словарь Петрова Л. – СПб., 1889, с. 31.
  • Н. Д[урново]. Девятисотлетие русской иерархии 988–1888. Епархии и архиереи. – М., 1888, с. 43.
  • Труды Киевской духовной академии. – 1869, сентябрь, с. 354. Журнал Московской Патриархии. – 1954, № 5, с. 35.