Autostrada A1 (Chorwacja)

autostrada w Chorwacji


Autostrada A1 (chorw. autocesta A1), także Autostrada Adriatycka (Jadranska autocesta) – autostrada w Chorwacji łącząca Zagrzeb z Zadarem i Splitem, a w przyszłości z miastem Dubrownik[2].

A1
Proj. długość

550[1] km

Zbudowano

478,9 km

Żupanie

Zagrzeb,
zagrzebska,
karlowacka,
licko-seńska,
zadarska,
szybenicko-knińska,
splicko-dalmatyńska,
dubrownicko-neretwiańska

Mapa
Mapa A1
Zdjęcie

Opłaty edytuj

Autostrada jest płatna w tzw. systemie zamkniętym, czyli kierowca płaci za faktycznie przejechany dystans.

Historia budowy edytuj

 
Autostrada A1 niedaleko miasta Gospić

Budowa autostrady została rozpoczęta w 1970 roku, lecz po wybudowaniu pierwszego odcinka ustała na ponad 20 lat. Ożywienie budowy nastąpiło w latach 90 XX wieku, kiedy rozpoczęło się drążenie tunelu Sveti Rok. Znacznie większe prace rozpoczęły się od 2000 roku, które zakończyły się otwarciem wszystkich odcinków od Karlovaca do Splitu w 2005 roku, co kosztowało około 17 mld kun (około 2,2 mld €).

Odcinek Split - Šestanovac został otwarty 27 czerwca 2007 r. Autostrada dociera obecnie do miasta Ploče. Odcinek Vrgorac - Ploče został otwarty 20 grudnia 2013.

Plany edytuj

Przebieg kolejnych odcinków (do Dubrownika) jest w trakcie uzgodnień (istnieje kilka wariantów). Plany budowy dalszej części w stronę granicy z Czarnogórą (około 35 km) nie są jeszcze sprecyzowane.

Kontynentalne terytorium Chorwacji jest przecięte przez wąski, nadbrzeżny obszar należący do Bośni i Hercegowiny w okolicy miasta Neum. W związku z tym autostrada musiałaby przebiegać przez ten teren. Zamiast tego wybudowany został w 2022 roku kontrowersyjny most Pelješac omijający terytorium Bośni i Hercegowiny2[3][4][5][6]. Takie połączenie fizycznie połączyłoby najbardziej wysunięty na południe obszar Chorwacji (w tym ważny turystycznie Dubrownik) z resztą kraju. Most jest jednak krytykowany z kilku powodów (m.in.: sporna granica morska z Bośnią i zagrożenie dla środowiska).

Lista otwieranych odcinków edytuj

Odcinek Długość Rok otwarcia Kolejność według przebiegu trasy
Zagreb - Karlovac 38 km 1972 1
Karlovac - Vukova Gorica 18 km 2001 2
Vukova Gorica - Bosiljevo 2 11 km 2003 3
Bosiljevo 2 - Tunel Mala Kapela 36 km 2003 4
Gornja Ploča - Zadar 2 61 km 2003 7
Tunel Mala Kapela - Gornja Ploča 96 km 2004 6
Zadar 2 - Pirovac 36 km 2004 8
Vrpolje - Dugopolje 45 km 2004 10
Tunel Mala Kapela 6 km 2005 5
Pirovac - Vrpolje 33 km 2005 9
Dugopolje - Šestanovac 36 km 2007 11
Šestanovac - Ravča 42 km 2008 12
Ravča - Vrgorac 11 km 2011 13
Vrgorac - Ploče 11 km 2013 14

Przebieg autostrady edytuj

 
Nowy Most Maslenica na autostradzie A1 w Chorwacji nad cieśniną Novsko ždrilo
 
Most Krka w ciągu autostrady A1


Przypisy edytuj

  1. Ministarstvo Mora, Prometa i Infrastrukture Republike Hrvatske: Odluka o razvrstavanju javnih cesta. Narodne novine, 2018-11-15. [dostęp 2020-10-31]. (chorw.).
  2. Decyzja z dnia 23 stycznia 2009 roku Ministra Morza, Transportu i Infrastruktury zmieniająca decyzję w sprawie klasyfikacji dróg publicznych i autostrad (Odluka o izmjenama i dopunama Odluke o razvrstavanju javnih cesta u autoceste)
  3. Mark Thomas: City of Dubrovnik celebrates the opening of the new Pelješac Bridge – The Dubrovnik Times. www.thedubrovniktimes.com. [dostęp 2022-07-26]. (ang.).
  4. PM Sanader opens section of Zagreb-Dubrownik highway. 2008-12-22. [dostęp 2009-01-06]. (ang.).
  5. Prime Minister Sanader reiterates Croatia's right to build Peljesac bridge. 2007-10-24. [dostęp 2009-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-15)]. (ang.).
  6. Prime Minister Sanader formally opens construction work on Peljesac bridge. 2007-10-24. [dostęp 2009-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-01)]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj