Ashé (religia)
Ashé (Axé, wymowa: aszé, z języka joruba: Àse[1]) – w tradycyjnej teogonii Jorubów oraz synkretycznych religiach afrokubańskich (santeria), afrobrazylijskich i brazylijskich religiach afroamerykańskich (candomblé, bataque, umbanda) pierwotna energia życiowa stanowiąca podstawę aktu stworzenia świata i wszystkich oriszów, ale także siła, energia natury, również siła nadnaturalna. "Na początku było ashé. Gdy ashé zaczęło myśleć, stało się Olodumare. Gdy Olodumare zaczął działać, stał się Olofi i to był Olofi, który z siebie stworzył Obatalę"[2].
Obrzędy edytuj
Przedmioty obdarzone axé, używane podczas ceremonii religijnych przez kapłanów zwanych babalorixá obejmują liście niektórych roślin, tzw. folhas sagradas, niektóre części ciała zwierząt ofiarnych (np. serce, wątroba itd.). Przekazywanie axé odbywa się również poprzez słowa. Obrzędy kończą się zazwyczaj rytualnym posiłkiem, również obdarzonym axé[3].
Przypisy edytuj
- ↑ What is Ase Ire?. [dostęp 2023-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-07)]. (ang.).
- ↑ Andrzej Zwoliński: Świat voodoo, str. 187.
- ↑ Candomblé Sem Mistérios. [dostęp 2016-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-13)].
Bibliografia edytuj
- Andrzej Zwoliński: Świat voodoo. Wydawnictwo WAM, 2011, s. 187.