Azja Południowa – region Azji obejmujący kraje subkontynentu indyjskiego na południe od Himalajów, czyli: Indie, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesz oraz wyspiarskie państwa Sri Lankę i Malediwy, zależnie od ujęcia również kraje położone bardziej na zachód (w Azji Zachodniej).

Zdjęcie satelitarne Azji Południowej z naniesionymi granicami państw

W 2015 liczba ludności Azji Południowej wynosiła 1,823 mld – około 24,8% ludności świata. Z tego 34,8% ludzi zamieszkiwało miasta[1].

Azja Południowa obejmuje Nizinę Hindustańską, położoną na półwyspie część Indii oraz Sri Lankę. Nizinę Hindustańską tworzą aluwialne niziny Indusu, Gangesu i Brahmaputry, biegnące równolegle do głównych łańcuchów Himalajów. Jest to obszar akumulacji dawnych osadów z dna morza, które zostały zepchnięte na teren niziny wskutek wypiętrzania się gór. W dorzeczu Gangesu i Brahmaputry utworzyły się żyzne tereny, podobnie jak w nawodnionych okolicach Indusu, natomiast obrzeża dorzecza Indusu spustynniały[2].

Przeciętna oczekiwana długość życia w tym rejonie w 2015 wynosiła 68,7 lat, zaś wskaźnik rozwoju społecznego 0,621 (drugi od końca, po Czarnej Afryce)[1]. W 2011 średnia piśmienność na terenie Azji Południowej oraz Iranu (uwzględniany jest wraz z Azją Południową w statystykach UNICEF) wynosiła 63% u dorosłych i 81% u młodzieży[3]. W badanym okresie 2010–2015 umiarkowane lub poważne niedożywienie u dzieci poniżej 5. roku życia wynosiło 37,9%[1]. Słaba opieka okołoporodowa w 2002 stanowiła główną przyczynę śmierci dzieci w wieku poniżej 5 lat; pozostałymi głównymi przyczynami była biegunka oraz infekcje dróg oddechowych[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c praca zbiorowa: Human Development Report 2016. Human Development for Everyone. United Nations Development Programme, 2016. ISBN 978-92-1-126413-5.
  2. Asia - The regions of Asia, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-03-09] (ang.).
  3. ADULT AND YOUTH LITERACY. National, regional and global trends, 1985-2015. UNESCO Institute for Statistics, 2013. ISBN 978-92-9189-133-7.
  4. A Child Survival Report Card: South Asia. UNICEF, 2004. [dostęp 2018-04-09].