Asowie[1][2][3] lub Azowie[4][5][6] (Æsir, aesir – wym. ['aiser] po islandzku; liczba pojedyncza Áss[6], żeńska forma Ásynja[7], żeńska liczba mnoga Ásynjur – Asyny[6] bądź Asynje) – jedna z dwóch głównych dynastii bogów nordyckich[8], ród dobroczynnych bogów polityki i działań militarnych[4], którzy władają światem.

Ich siedzibą był położony na szczycie jesionu Yggdrasil świat – Asgard. W porównaniu ze starszą dynastią Wanów dynastia Asów jest o wiele bardziej zróżnicowana; Asowie toczyli z Wanami wojnę z powodu śmierci Gullveig, jednej z Wanów. Rozwiązano to pokojowo – Wanowie i Asowie zawarli pokój i sojusz, na znak którego wymienili jeńców wojennych (Njörðra za Mimira).

Wanowie zostali zepchnięci do roli bóstw opiekuńczych, pokoju, płodności i żyzności.

Edda starsza wymienia[potrzebny przypis] następujących bogów tej dynastii: Odyn (przywódca Asów[8]), Thor (bóg burzy i piorunów[8]), Baldur, Hodur[6], Hajmdal, Tyr (bóg wojny[8])[4], Loki[8], Widar[9], Bragi, Wali, Wili, We, Ull, Forseti.

Asyny to: Frigg (żona Odyna[8]), Saga[6], Nanna, Sif[5], Jord[8], Idun[9], Eir, Gefion, Fulla, Sjöfn, Löfn, War, Wör, Syn, Hlin, Snotra, Gna i Bil.

Przypisy edytuj

  1. Towarzystwo Naukowe w Toruniu Wydział Nauk Historycznych, Zapiski historyczne, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1999, s. 9 [dostęp 2023-03-31] (pol.).
  2. Andrzej P. Kowalski, Z badań nad zakresem transcendencji głównych bóstw w religii germańskiej, „Przegląd Religioznawczy – The Religious Studies Review” (4/286), 21 grudnia 2022, s. 7, ISSN 2658-1531 [dostęp 2023-03-31] (pol.).
  3. Grzegorz Józef Bartusik, Rómverja saga – Saga o Rzymianach : studium nad recepcją kultury łacińskiej w średniowiecznej Skandynawii, Uniwersytet Śląski w Katowicach, 9 czerwca 2020, s. 308 [dostęp 2023-03-31] (pol.).
  4. a b c Azowie, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2023-03-31].
  5. a b Azowie w: Encyklopedia popularna PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 57.
  6. a b c d e Azy, [w:] Wielka encyklopedya powszechna ilustrowana: (A-M), t. 5, 1891, s. 583 [dostęp 2023-03-31] (pol.).
  7. ASES, Encyclopædia Universalis [dostęp 2023-03-31] (fr.).
  8. a b c d e f g Aesir, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2023-03-31] (ang.).
  9. a b æser, „Store norske leksikon” [dostęp 2023-03-31] (norw.).