Bębło
Bębło – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[4].
wieś | |
Widok ze skały Łabajowej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
1471[2] |
Strefa numeracyjna |
12 |
Kod pocztowy |
32-089[3] |
Tablice rejestracyjne |
KRA |
SIMC |
0341824 |
Położenie na mapie gminy Wielka Wieś | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krakowskiego | |
50°11′03″N 19°47′32″E/50,184167 19,792222[1] | |
Strona internetowa |
Historia
edytujWedle tradycji założona w XIII w. przez Tatarów. Od XIV w. do 1795 r. należała do starostwa ojcowskiego[5].
Bębło było wsią królewską w tenucie ojcowskiej w powiecie proszowskim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[6].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bębło, po jej zniesieniu w gromadzie Biały Kościół. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Turystyka
edytujMiejscowość położona jest na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej w jej części zwanej Wyżyną Olkuską, w sąsiedztwie Ojcowskiego Parku Narodowego. Wieś rozłożona jest na wierzchołkowych partiach wyżyny, przy drodze krajowej nr 94. Cały teren wsi wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie obejmującego doliny i wąwozy z licznymi skałami wapiennymi, jaskiniami, źródłami krasowymi i zabytkami kultury materialnej. Na terenie wsi Bębło znajdują się liczne ostańce skalne, 20 z nich uznane zostało za pomniki przyrody. Są to m.in. grupa skałek Tomaszówki Górne, Tomaszówki Dolne, Mała Skałka, Dupna, skałki Łabajowa, Żytnia, Losek, skałki wierzchowinowe Klin, Osiczanka, skałki typu mury obronne Przy Górze, Polnik, skałka zboczowa typu baszta Dziurawiec[7]. Na terenie wsi odkryto znaleziska z późnego paleolitu w Jaskini w Żytniej i na stanowisku otwartym[8].
Położenie miejscowości sprawia, że jest ona dobrym punktem wypadowym do zwiedzania Ojcowskiego Parku Narodowego i dolin: Kluczwody, Będkowskiej i Bolechowickiej. W bezpośrednim sąsiedztwie wsi znajdują się też dwie udostępnione do zwiedzania jaskinie: Jaskinia Nietoperzowa i Jaskinia Wierzchowska Górna.
Religia
edytujSzlaki rowerowe
edytuj- – zataczający pętlę szlak z Bolechowic przez Zelków, górną część rezerwatu przyrody Dolina Kluczwody, Wierzchowie, Bębło, Dolinę Będkowską (w dół), Łączki, Kobylany, Dolinę Kobylańską (w górę), Krzemionkę, Dolinę Bolechowicką (w dół) do Bolechowic.
- – z Bolechowic obok Bramy Bolechowickiej, przez Las Krzemionka, przysiółek Kawiory, Bębło Lasek, górną część Doliny Będkowskiej i Doliny Szklarki do Jerzmanowic.
Części wsi
edytujSIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0341830 | Brzegi | część wsi |
0341847 | Stara Wieś | część wsi |
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 4080
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 19 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Ojcowski Park Narodowy, Kraków 2012, wyd. Polskapresse Sp. z o.o., Oddz. Prasa Krakowska w Krakowie, mapa oprac. Compass
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 95.
- ↑ Pomniki przyrody gminy Wielka Wieś. [dostęp 2012-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-12)].
- ↑ Janusz Bogdanowski: Sztuka Obronna. Kraków: ZZJPKwK, 1993, s. 139.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
Linki zewnętrzne
edytuj- Bęblo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 164 .
- Bębło, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 118 .