Wikipedia

Błyszczki

Błyszczki[1] (Plusiinae) – podrodzina motyli z rodziny sówkowatych. Rozsiedlona kosmopolitycznie. Dorosłe często mają na przednich skrzydłach metaliczne plamy. Aktywne głównie nocą.

Błyszczki
Plusiinae
Boisduval, 1829
Ilustracja
Thysanoplusia orichalcea
Ilustracja
błyszczka spiżówka (Diachrysa chrysalis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

motyle

Podrząd

Glossata

Infrarząd

motyle różnoskrzydłe

Nadrodzina

Noctuoidea

Rodzina

sówkowate

Podrodzina

błyszczki

Multimedia w Wikimedia Commons
Panchrysia dives
Syngrapha ain
Lamprotes c-aureum
Gąsienica Chrysodeixis argentifera
Euchalcia modestoides
Panchrysia ornata
Abrostola triplasia

Opis edytuj

Motyle z tej podrodziny, z wyjątkiem Abrostolini, są dość jednolite pod względem ogólnego wyglądu i morfologii[2]. Osiągają między 15 a 60 mm rozpiętości skrzydeł[1] i zwykle mają tęgo zbudowane ciała[2]. Głowę mają porośniętą włosowatymi łuskami, wyposażoną w szczeciniaste czułki, nagie, otoczone rzęskami oczy, wygięte ku górze głaszczki wargowe i dobrze wykształconą ssawkę. Przednie skrzydła z komórką radialną i dobrze rozwiniętym rysunkiem, często z metalicznymi plamami. Większość gatunków ma pęczki sterczących łusek na zatułowiu i przedniej części odwłoka[1]. Narząd tympanalny o głęboko położonej błonie bębenkowej i silnie rozdętej czwartej kieszonce tympanalnej. Za właściwym kapturkiem typanalnym występuje jeszcze drugi błoniasty kapturek[2]. Narządy rozrodcze samców charakteryzuje m.in.: duży edeagus, zwykle z silnymi cierniami na wezyce, obecność klawus oraz cienki wyrostek sakulusa. U samic zwykle ścianę torebki kopulacyjnej inkrustują drobne, ziarenkowate skleryty[1].

Jaja charakteryzuje chorion o żeberkowatej rzeźbie. Gąsienice odznaczają się małą głową, rysunkiem złożonym z podłużnych pasków[1] i małym, chropowatym sklerytem w podgębiu określanym mianem raduloidu. Z wyjątkiem Abrostolini mają tylko trzy pary całkowicie rozwiniętych posuwek, osadzone na piątym, szóstym i dziesiątym segmencie odwłoka[2].

Biologia i występowanie edytuj

Błyszczki są rozprzestrzenione kosmopolitycznie i zasiedlają różne środowiska, od tropików po tundrę[1][2]. W Polsce stwierdzono 27 gatunków[3] (zobacz błyszczki Polski).

W przypadku hodowanych w laboratorium gatunków północnoamerykańskich czas od złożenia jaja do wyklucia wynosił 3 dni, od przepoczwarczenia do wyjścia imago około 8 dni, a całość rozwoju od jaja do imago średnio 30 dni[2]. Gąsienice zwykle są polifagiczne. Przepoczwarczają się na roślinach żywicielskich, w ściółce lub na powierzchni gruntu[1]. Dorosłe owady są dobrymi lotnikami i odżywiają się nektarem[2]. Zwykle prowadzą nocny tryb życia, ale niektóre gatunki spotkać można aktywne również w dzień[1]. Samice przywabiają samce feromonami. W ciągu życia samica składa zwykle 200–300 jaj, umieszczając je pojedynczo, z dala od siebie. Zimowanie następuje zwykle w stadium gąsienicy, ale u Abrostola zimują poczwarki[2].

Systematyka edytuj

Należą tu 4 plemiona i 51 rodzajów[4]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h Klucze do oznaczania owadów Polski, cz. XXVII, zeszyt 53e. Sówki – Noctuidae. Podrodziny: Acontiinae, Sarrothripinae, Euteliinae, Plusiinae, Catocalinae, Rivulinae, Hypeninae i Herminiinae.. J. Buszko. Warszawa - Wrocław: 1983.
  2. ↑ a b c d e f g h Thomas D. Eichlin, Hugh B. Cunningham. The Plusiinae (Lépidoptera: Noctuidae) of America North of Mexico, Emphasizing Genitalic and Larval Morphology. „U.S. Department of Agriculture Technical Bulletin”. 1567, 1978. 
  3. ↑ Krzysztof Jonko: Noctuidae Polski. [w:] Motyle Europy [on-line]. [dostęp 2016-11-07].
  4. ↑ Plusiinae. [w:] funet.fi [on-line]. [dostęp 2016-11-07].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Błyszczki&oldid=68357863”