Bagiewnik ciemnobrzuchy

Bagiewnik ciemnobrzuchy
	Amaurornis magnirostris
	Lambert, 1998
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	żurawiowe
Nadrodzina	Ralloidea
Rodzina	chruściele
Rodzaj	Amaurornis
Gatunek	bagiewnik ciemnobrzuchy
Synonimy
	Amaurornis olivacea magnirostris Lambert, 1998;
	Amaurornis olivacea magnirostris Lambert, 1998;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies

Bagiewnik ciemnobrzuchy^[3] (Amaurornis magnirostris) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae). Opisany po raz pierwszy w 1998, występuje endemicznie na wyspie Karakelong (Wyspy Talaud). Narażony na wyginięcie.

Taksonomia edytuj

Gatunek został odkryty przez Franka R. Lamberta na przełomie sierpnia i września 1997. Holotyp został odłowiony 15 sierpnia 1996, nie określono jego płci; przekazany został do muzeum w Bogor (Indonezja). Odkupiono go od myśliwego, który odstrzelił go we wschodniej części wyspy (4°14′N 126°51′E/4,233333 126,850000) na wysokości poniżej 100 m n.p.m. Najbliższy pod względem morfologii jest bagiewnik oliwkowy (A. olivacea)^[4], niektórzy autorzy uznawali bagiewnika ciemnobrzuchego za jego podgatunek^[1]^[5]. Gatunek monotypowy^[6].

Morfologia edytuj

Długość ciała wynosi blisko 30,5 cm^[7]. Masa ciała jest nieznana, według autorów Handbook of the Birds of the World może wynosić około 250 g^[6]. Wymiary holotypu: długość dzioba 45 mm, długość skoku 62 mm, szerokość czaszki w najszerszym miejscu: 25,5 mm^[4]. Jest to ciemno upierzony, krzepki ptak ze stosunkowo mocnym dziobem. Głowa ciemnobrązowa, wierzch ciała intensywnie ciemnobrązowy, spód ciała ciemnoszary, boki i nogawice upierzone podobnie jak wierzch ciała. Dziób jasnozielony, nogi oliwkowobrązowe, z przodu żółte^[7].

Zasięg występowania edytuj

Gatunek endemiczny, występuje na Karakelong (Wyspy Talaud, Indonezja)^[7]^[6].

Ekologia i zachowanie edytuj

Środowiskiem życia bagiewnika ciemnobrzuchego są lasy, jednak (mniej licznie) występuje również m.in. w zakrzewieniach i zapuszczonych plantacjach do 3 km od skraju lasu. Odnotowano również te ptaki na mokradłach^[7]. Głos gatunku przypomina odgłosy wykonywane przez żaby^[6]^[4]. Ptak zdawał się być zaciekawiony obserwatorem. Wiadomo, że bagiewnik ciemnobrzuchy jest sympatryczny wobec bagiewnika szaropierśnego (A. moluccana)^[7]. Brak informacji dotyczących żerowania i rozrodu^[6].

Status i zagrożenia edytuj

IUCN uznaje gatunek za narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable) od 2007 roku (stan w 2016). Liczebność populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Zagrożeniem dla gatunku jest wylesianie – na Karakelang pozostało około 350 km² lasów rosnących na dwóch obszarach chronionych. Są one jednak pozbawione odpowiedniego nadzoru i tym samym zagrożone przekształcaniem przez rolnictwo, nielegalną wycinką i pożarami. Oprócz tego zagrożenie mogą stanowić sprawdzone szczury ryżowiskowe (Rattus argentiventer)^[7].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b Amaurornis magnirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Amaurornis magnirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-19].
↑ ^a ^b ^c Lambert, F.R.. A new species of Amaurornis from the Talaud islands, Indonesia, and a review of taxonomy of bush hens occuring from the Philippines to Australasia. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 118, s. 67–82, 1998.
↑ D. Lepage: Talaud Bush Hen Amaurornis magnirostris Lambert, 1998. [w:] Avibase – Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2021-08-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Fjeldså, J. & Sharpe, C.J.: Talaud Bush-hen (Amaurornis magnirostris). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (16 stycznia 2016)].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Species factsheet: Amaurornis magnirostris. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-11]. (ang.).

[itis-1] Amaurornis magnirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Amaurornis magnirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2020-03-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-19].

[pdf-4] Lambert, F.R.. A new species of Amaurornis from the Talaud islands, Indonesia, and a review of taxonomy of bush hens occuring from the Philippines to Australasia. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 118, s. 67–82, 1998.

[avibase-5] D. Lepage: Talaud Bush Hen Amaurornis magnirostris Lambert, 1998. [w:] Avibase – Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2021-08-11]. (ang.).

[hbwa-6] Fjeldså, J. & Sharpe, C.J.: Talaud Bush-hen (Amaurornis magnirostris). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (16 stycznia 2016)].

[birdlife-7] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Species factsheet: Amaurornis magnirostris. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-11]. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]