Bakoa lucens (Bogner) P.C. Boyce & S.Y. Wong – gatunek roślin zielnych, litofitów w lasach i reofitów w pobliżu strumieni i wodospadów, należący do monotypowego rodzaju Bakoa, z rodziny obrazkowatych, endemiczny dla wyspy Borneo. Gatunek ten został wyodrębniony w 2009 roku z rodzaju Piptospatha[3]. Gatunek posiada synonimy nomenklaturowe Hottarum lucens Bogner (bazonim) i Piptospatha lucens (Bogner) Bogner & A. Hay[4]. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od powstałego w 1957 r. parku narodowego Bako w Sarawaku.

Bakoa lucens
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

obrazkowate

Podrodzina

Aroideae

Plemię

Schismatoglottideae

Rodzaj

Bakoa
P.C. Boyce & S.Y. Wong

Gatunek

Bakoa lucens

Nazwa systematyczna
Bakoa lucens (Bogner) P.C. Boyce & S.Y. Wong
Botanical Studies 50: 269-271 (2009)

Morfologia edytuj

Pokrój
Niskie rośliny zielne o wysokości do 30 cm.
Łodyga
Łodyga skupiona, ze sztywnymi korzeniami o średnicy od 1 do 1,5 mm, ściśle przylegającymi do kamieni.
Liście
Kilka lub wiele. Ogonki o długości do 10 cm, ukryte w pochwie u samej podstawy, wydłużone, u podstawy lekko spłaszczone, u szczytu bardzo wąskie trójkątne, lekko zwiotczałe. Blaszki liściowe bardzo wąskie, podłużno-eliptyczne, sztywne, o długości od 8 do 22 cm i szerokości od 1 do 3 cm, ostro zakończone. Ciemnozielone przy nasadzie, dalej jaśniejsze. Użyłkowanie wyraźne na brzegach, z 4-6 delikatnymi, ale odróżnialnymi, ciemniejszymi, żyłkami pierwszorzędowymi po każdej stronie. Żyłki drugorzędowe niewyraźne, zbiegające do żyłki brzegowej. Żyłki trzeciorzędowe tworzą niepozorne, regularne usiatkowanie.
Kwiaty
Roślina jednopienna, tworzy od 1 do 3 kwiatostanów z jednego pędu. Szypułka wzniesiona o długości od 4 do 8 cm. Pochwa, o długości od 3,5 do 5 cm, delikatnie odchylona w dół, całkowicie wygięta w czasie kwitnienia i owocowania, jajowato-lancetowata, silnie zwężona, ostro zakończona, w dolnej części zielona, dalej biała z zielonym szczytem. Kolba o długości od 2,5 do 5 cm, w ½ do ⅔ przyrośnięta do pochwy. Kwiaty żeńskie oddzielone są od kwiatów męskich prawie jednocentymetrowym paskiem prątniczek. Zalążnie kuliste, spłaszczone, delikatnie kanciaste, o średnicy od 1 do 1,5 mm, jasnozielone. Zalążki proste, długie, zwężające, umiejscowione u podstawy. Znamię słupka osadzone (sessile), węższe od zalążni, guziko-kształtne, brodawkowate, białawe. Pręciki stłoczone, ścięte, klepsydrowate do nieregularnie prostokątnych w widoku z góry, często nieregularnie rozszerzone po jednej ze stron. Pylniki otwierane przez wyraźne, szerokie, okrągłe pory. Wyrostek kolby pokryty jałowymi pręcikami.
Owoce
Spłaszczone kuliste jagody o średnicy do 2,5 mm. Nasiona eliptyczne, o długości ok. 1,35 mm. Okienko zalążka tępe. Łupina lekko żebrowana.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-08] (ang.).
  3. Sin Yeng Wong: Phylogenetic and Systematic Studies Of The Schismatoglottideae (Araceae: Aroideae). 09 2009.
  4. Peter C. Boyce i Sin Yeng Wong. Studies on Schismatoglottideae (Araceae) of Borneo VII: Schottarum and Bakoa, two new genera from Sarawak, Malaysian Borneo. „Botanical Studies”. 49, s. 393-404, 2008.