Wikipedia

Baldwin z Pizy

włoski duchowny katolicki, cysters, kardynał

Baldwin z Pizy (zm. 25 maja 1145) – włoski kardynał, cysters, arcybiskup Pizy. W swoim zakonie jest czczony jako błogosławiony.

Baldwin z Pizy
Balduino da Pisa
Kardynał prezbiter
Kraj działania

Państwo Kościelne

Miejsce urodzenia

Piza

Data śmierci

25 maja 1145

Arcybiskup Pizy
Okres sprawowania

kwiecień 1138–25 maja 1145

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

cystersi

Śluby zakonne

przed 1133

Nominacja biskupia

kwiecień 1138

Sakra biskupia

kwiecień 1138

Kreacja kardynalska

6 marca 1137
Innocenty II

Kościół tytularny

Santa Maria in Trastevere

Utrata godności kardynalskiej

kwiecień 1138

Życiorys edytuj

Baldwin pochodził z Pizy i był mnichem cysterskim w Clairvaux[1]. W 1133 towarzyszył Bernardowi z Clairvaux w podróży do Włoch, gdzie spotkał papieża Innocentego II. W 1136 został przeorem klasztoru w Chiaravalle (obecnie dzielnica Mediolanu)[2][3]. Prawdopodobnie w tygodniu kwartalnym w marcu 1137 został wyniesiony do rangi kardynała prezbitera Santa Maria in Trastevere (S. Mariae fudentis oleum)[3][4]. Jego podpis, jako kardynała, widnieje na bullach Innocentego II z 16 kwietnia 1137[5], 17 kwietnia 1137[6], 6 maja 1137[7], 7 czerwca 1137[8], 30 czerwca 1137[9] i 12 kwietnia 1138[10]. Latem 1137 był członkiem komisji kardynalskiej badającej legalność wyboru subdiakona Rainalda z Toskanii na opata Monte Cassino[11]. Między 12 a 22 kwietnia 1138 został konsekrowany na arcybiskupa Pizy[3][12], opuszczając tym samym szeregi Kolegium Kardynałów[13].

W bulli z dnia 22 kwietnia 1138 Innocenty II nadał nowo mianowanemu arcybiskupowi Baldwinowi godność legata papieskiego na całą Sardynię oraz podporządkował mu jako sufraganie diecezję Massa Marittima, sardyńskie diecezje Galtelli i Castelsardo oraz korsykańskie diecezje Ajaccio, Aleria i Sagona[14]. W tym samym roku papież delegował Baldwina oraz biskupa św. Attona z Pistoi (zm. 1153) do rozstrzygnięcia sporu między kanonikami pizańskimi a opatem S. Rossore, o czym wiadomo z sentencji arcybiskupa z 16 listopada 1138[15]. 19 lipca 1139 uzyskał od króla niemieckiego Konrada III potwierdzenie stanu posiadania swojej archidiecezji[16]. W latach 1140-1143 poświadczony jest konflikt jurysdykcyjny Baldwina z biskupem Lukki o kościół S. Maria in Travalda, który zakończył się dopiero po interwencji papieża Innocentego II i wydelegowaniu przez niego biskupa Attona z Pistoia do rozstrzygnięcia sprawy[17].

Baldwin aktywnie angażował się w wewnętrzne konflikty na Sardynii, gdzie popierał Gonario z Porto Torres, władcę Logudoro, przeciwko władcy Arborei Comita. 10 listopada 1144 w obecności Baldwina władze miejskie Pizy uroczyście zaprzysięgły sojusz z Logudoro przeciwko Arborei, a niedługo potem arcybiskup ekskomunikował Comitę, co zatwierdził papież Eugeniusz III[18].

Arcybiskup Baldwin występuje po raz ostatni w dokumencie datowanym 20 stycznia 1145[19]. Jego zgon odnotowano we współczesnym nekrologu klasztoru S. Savino w Piacenzie pod datą 25 maja, ale bez podania roku[20], zważywszy jednak, że w dokumentach wydanych między 15 października 1145 a lutym 1146 wskazywano na wakat na stanowisku arcybiskupa pizańskiego, w grę wchodzi jedynie rok 1145[3][21].

Kult edytuj

W zakonie cysterskim Baldwin jest czczony jako błogosławiony, z dniem wspomnienia przypadającym 6 października[22].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Pizańskie pochodzenie oraz przynależność do zakonu cystersów potwierdza współczesny Vita S. Bernardi auctore Ernaldi II w: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores XXVI, s. 108; zob. Brixius, s. 85-86; Ganzer, s. 90.
  2. ↑ Maria Ceccarelli Lemut, Mare nostrum Mediterraneum. Pisa e il mare nel Medioevo, (w:) Pisa crocevia di uomini, lingua e culture L’età medievale. Atti del convegno (Pisa, 25-27 ottobre 2007), Piza 2009, s. 21.
  3. ↑ a b c d Maria Luisa Ceccarelli Lemut, Stefano Sodi: I vescovi di Pisa dall'età carolingia all'inizio del XIII secolo. 2004. [dostęp 2018-09-03]. (wł.).
  4. ↑ Zenker, s. 222; Ganzer, s. 90. Promocje kardynalskie miały wówczas miejsce najczęściej w piątki lub soboty kwartalne, które w Wielkim Poście 1137 roku przypadały 5-6 marca 1137. Datę tę przyjmuje się na tej podstawie, że pierwszy znany dokument tytułujący go kardynałem pochodzi z 16 kwietnia 1137 (Zenker, s. 222 przyp. 127).
  5. ↑ H. Lepage, Cinq Chartes inédites de l'abbaye de Bouxières, Mémoires de la Société d'archéologie Lorraine, 1862, s. 142-146. Jest to pierwszy znany dokument, w którym Baldwin występuje jako kardynał (Brixius, s. 41; Zenker, s. 55).
  6. ↑ Julius Pflugk Harttung, Acta pontificum Romanorum inedita, tom 2, Stuttgart 1884, s. 289-290; por. Ganzer, s. 90.
  7. ↑ Prudencio de Sandoval, Catalogo de los Obispos, que ha tenido la Santa Iglesia de Pamplona, Pampeluna 1614, s. 146-147.
  8. ↑ Michael Filz, Geschichte des salzburgischen Benedictiner-Stiftes Michaelbeuern, Tom 2, Salzburg 1833, s. 748-750.
  9. ↑ Julius Pflugk Harttung, Acta pontificum Romanorum inedita, tom 2, Stuttgart 1884, s. 290-291; por. Ganzer, s. 90.
  10. ↑ Jacques Paul Migne, Patrologia Latina, vol. 179, Paryż 1899, col. 357-359.
  11. ↑ Leonis Marsicani et Petri diaconi chronica monasterii Casinensis w: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores VII, s. 822; por. Ganzer, s. 90; Zenker, s. 55.
  12. ↑ Identyczność arcybiskupa Pizy z kardynałem potwierdza Leonis Marsicani et Petri diaconi chronica monasterii Casinensis w: Monumenta Germaniae Historica. Scriptores VII, s. 822: ...Balduinus presbyter cardinalis qui post Pisanorum archiepiscopus factus est... Pomimo że jego nominacja arcybiskupia jest niekiedy datowana na rok 1137, dokumenty wyraźnie wskazują, że miała ona miejsce w kwietniu 1138. Jeszcze 12 kwietnia 1138 Baldwin podpisał przywilej Innocentego II dla żeńskiego klasztoru św. Aleksandra w Parmie jako kardynał prezbiter Santa Maria in Trastevere. Jako arcybiskup Pizy jest tytułowany po raz pierwszy w przywileju Innocentego II dla archidiecezji pizańskiej z 22 kwietnia 1138 (Julius Pflugk Harttung, Acta pontificum Romanorum inedita, tom 2, Stuttgart 1884, s. 294-295). Zob. Brixius, s. 41; Ganzer, s. 90; Zenker, s. 55.
  13. ↑ Ganzer, s. 91. Jego kościół tytularny Santa Maria in Trastevere w 1140 został nadany kardynałowi Gregorio Centu, zob. Zenker, s. 56.
  14. ↑ Ganzer, s. 90-91. Tekst dokumentu w: Julius Pflugk Harttung, Acta pontificum Romanorum inedita, tom 2, Stuttgart 1884, s. 294-295
  15. ↑ Paul Fridolin Kehr, Regesta pontificum Romanorum. Italia Pontifica Vol. III, Berlin 1908, s. 336 nr 26; por. Ganzer, s. 91.
  16. ↑ [1]=show&tx_hisodat_sources[controller]=Sources&cHash=a98b7868a0ae45799f20f737790c4173#rinav Regesta Imperii Online: Lothar III. und ältere Staufer 1125-1197. 1. Abt.: Die Regesten des Kaiserreiches unter Lothar III. und Konrad III. Tl. 2: Konrad III. 1138 (1093/94) – 1152, regest nr 148]; por. Ganzer, s. 91.
  17. ↑ Paul Fridolin Kehr, Regesta pontificum Romanorum. Italia Pontifica Vol. III, Berlin 1908, s. 325 nr 27-28; por. Ganzer, s. 91.
  18. ↑ William Heywood, A History of Pisa: Eleventh and Twelfth Centuries, Cambridge University Press 1921, s. 145-146; zob. też Ganzer, s. 91; Dieter Girgensohn, Regesta pontificum Romanorum. Italia Pontifica, Vol. X, Zürich 1975, s. 451 nr 2.
  19. ↑ zob. Zenker, s. 55 przyp. 9.
  20. ↑ H. Bresslau, Handschriftliches aus Italien, Neues Archiv der Gesellschaft für Ältere Deutsche Geschichtskunde, Bd. 5, 1880, s. 440; por. Ganzer, s. 91; Brixius, s. 41.
  21. ↑ Brixius, s. 41; Zenker, s. 56; Ganzer, s. 91.
  22. ↑ Crisostomo Henriquez, Menologium cisterciense notationibus illustratum, Antwerpia 1630, s. 337-338. Brixius, s. 86, zaznacza, że nie ma dostatecznych podstaw, by datę tę traktować jako rocznicę śmierci Baldwina, gdyż jedyne współczesne źródło, dwunastowieczny nekrolog S. Savino, podaje ją na dzień 25 maja. Prawdopodobnie jest to data translacji zwłok, zob. Maria Luisa Ceccarelli Lemut, Stefano Sodi: I vescovi di Pisa dall'età carolingia all'inizio del XIII secolo. 2004. [dostęp 2018-09-03]. (wł.).

Bibliografia edytuj

  • Ganzer, Klaus: Die Entwicklung des auswärtigen Kardinalats im hohen Mittelalter. Ein Beitrag zur Geschichte des Kardinalkollegiums vom 11. bis 13. Jahrhundert. Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom. Max Niemeyer Verlag. Tybinga 1963, s. 90-91 nr 35. ISBN 978-3-484-80025-0
  • Brixius, Johannes Matthias: Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181. Verlag von R. Trenkel. Berlin 1912, s. 41 nr 5
  • Zenker, Barbara: Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130 bis 1159. Dysertacja doktorska, Uniwersytet w Würzburgu 1964, s. 55-56 nr 31
  • Słownik Salvadora Mirandy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Baldwin_z_Pizy&oldid=67948165”