Bandera wojenna

Bandera wojenna – rodzaj bandery używanej na okrętach (i innych jednostkach pływających) marynarki wojennej, określającej ich przynależność państwową.

Polska bandera wojenna

W PolsceEdytuj

 
Konstrukcja bandery wojennej Polski

Do noszenia polskiej bandery wojennej są uprawnione:

  • okręty
  • motorówki, kutry i łodzie okrętowe, sztabowe oraz będące w dyspozycji dowódców i szkół Marynarki Wojennej.
  • jachty należące do Marynarki Wojennej.

Jednostkom pomocniczym (pjp) przysługuje bandera pomocniczych jednostek pływających. Krypy transportowe, nurkowe, barki grzewcze, śmieciarki, dźwigi pływające, doki pływające i inne jednostki niemające z zasady własnego napędu, nie mają prawa podnosić żadnej bandery.

Podczas postoju okrętu (pjp) banderę z zasady podnosi się na drzewcu rufowym- flagsztoku, a podczas ruchu – na gaflu masztu głównego. Na okręcie podwodnym w ruchu na powierzchni banderę podnosi się na drzewcu przy pomoście, a podczas postoju – na drzewcu rufowym. Podczas postoju okrętu (pjp) w porcie i na kotwicy banderę podnosi się o godzinie 08.00, a spuszcza o zachodzie słońca. W czasie postoju na kotwicy bandera może być podniesiona przed godziną 08.00 i po zachodzie słońca, na czas oddania ukłonu. Do codziennego podniesienia bandery przeprowadza się zbiórkę na pokładzie okrętu. Zbiórki nie zarządza się podczas wykonywania prac okrętowych i alarmowych, przygotowania okrętu do wyjścia na morze i do walki, a także w dni sprzątania generalnego. W tych wypadkach banderę podnosi służba okrętowa, bez udziału całej załogi. Okręty przeniesione do drugiej rezerwy oraz w czasie fumigacji nie podnoszą bandery, nie oddają honorów gwizdkiem oficerskim. W porcie zagranicznym banderę podnosi się równocześnie z podniesieniem bandery na okrętach danego państwa, a jeśli ich brak – o godzinie 08.00 czasu miejscowego.

Okręt w ruchu ma zawsze podniesioną banderę, bez względu na porę doby. Przeniesienie bandery z drzewca rufowego na gafel następuje w momencie zrzucenia ostatniej cumy lub „puszczenia” kotwicy, a z gafla na drzewce rufowe w momencie założenia oka pierwszej cumy na poler, beczkę lub rzucenia kotwicy. Na komendę dowódcy okrętu /z.d.o./: "BANDERĘ PRZENIEŚĆ" wyznaczony marynarz spuszcza (podnosi) banderę podniesioną na drzewcu rufowym, a sygnalista podnosi (spuszcza) banderę na gaflu. Spuszczenie i podniesienie bandery odbywa się jednocześnie. W czasie żałoby banderę podnosi się do połowy drzewca. W takim przypadku banderę podnosi się najpierw „na miejsce”, a następnie spuszcza się ją do połowy.

Ceremoniał morski dotyczący bandery wojennej jest bardzo bogaty i obejmuje postępowanie z nią w różnych okolicznościach (podnoszenie, opuszczanie, ukłon, żałoba, walka itp.)

W Rzeczypospolitej przedrozbiorowej polska bandera wojenna przedstawiała Orła Białego na czerwonym tle, statki handlowe nosiły natomiast czerwoną banderę z wizerunkiem ramienia trzymającego pałasz[1].

Przykłady banderEdytuj

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. Encyklopedia Orgelbranda, 1899, t. V, s. 425: "(...) Dawna bandera na statkach królewskich i Rzeczypospolitej Polskiej miała orła białego w polu czerwonem; bandery zaś kupieckie polskie miały w takimże polu rękę po ramię, trzymającą dobyty pałasz."