Barbara Brylska

polska aktorka

Barbara Brylska (ur. 29 maja 1941[1] w Skotnikach) – polska aktorka filmowa. Jedna z najwybitniejszych polskich aktorek powojennych[2], była też uznawana za najpiękniejszą aktorkę Europy swojego pokolenia[3]. W latach 60. i 70. XX wieku uchodziła za seksbombę polskiego kina[4][5].

Barbara Brylska
Ilustracja
Barbara Brylska (1978)
Data i miejsce urodzenia

29 maja 1941
Skotniki

Zawód

aktorka

Współmałżonek

1. Jan Borowiec (rozwód)
2. Ludwik Kosmal (rozwód)

Lata aktywności

od 1963

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Nagroda Państwowa ZSRR
Faksymile

Życiorys

edytuj

Jako aktorka filmowa zadebiutowała epizodyczną rolą w komedii Antoniego Bohdziewicza Kalosze szczęścia[6]. Jej pierwszym występem odnotowanym w napisach końcowych była rola u boku Zbigniewa Cybulskiego w filmie Aleksandra Ścibora-Rylskiego Ich dzień powszedni (1963). Rozpoznawalność zdobyła dzięki roli fenickiej kapłanki Kamy w Faraonie (1966) Jerzego Kawalerowicza[7]. W 1967 ukończyła studia na Wydziale Aktorskim PWSTiF w Łodzi.

Największą popularność zyskała dzięki roli Krzysi Drohojowskiej w Panu Wołodyjowskim i Przygodach pana Michała (obydwa w 1969)[8]. W latach 70. była popularną amantką w filmach radzieckich, bułgarskich, niemieckich i czechosłowackich. Po występie w filmie Eldara Riazanowa Ironia losu (1975), w Polsce rozpowszechnianym pod tytułem Szczęśliwego Nowego Roku, stała się najbardziej znaną polską aktorką w krajach byłego bloku wschodniego[9]. Za udział w tym filmie otrzymała w 1977 Nagrodę Państwową ZSRR[10][11][12][13].

W 1975 otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, a w 1985 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W 2012 została uhonorowana przez Rosjan „Bałtycką Gwiazdą”, nagrodą przyznawaną za „wybitny wkład w budowaniu więzi kulturowych między narodami basenu Morza Bałtyckiego”[14].

Życie prywatne

edytuj

Była dwukrotnie zamężna, z informatykiem Janem Borowcem (w latach 1961–1968) i lekarzem Ludwikiem Kosmalem (od 1970). Jej córka, aktorka i modelka Barbara Kosmal (ur. 1973), zginęła tragicznie 15 maja 1993 w wypadku samochodowym w Brzezinach; autem kierował Xawery Żuławski, syn Małgorzaty Braunek i Andrzeja Żuławskiego[8]. Xawery Żuławski zrealizował poświęcony jej film Chaos. Ma również syna Ludwika (ur. 1982).

Filmografia

edytuj

Piosenki w filmach

edytuj

Ordery i odznaczenia

edytuj

Nagrody

edytuj
  • 1971 – Nagroda (tytuł „Gwiazdy Filmowego Sezonu” na III LLF w Łagowie)
  • 1973 – Nagroda (tytuł „Gwiazdy Filmowego Sezonu” na V LLF w Łagowie)
  • 1977 – Nagroda Państwowa ZSRR (za film Szczęśliwego Nowego Roku)
  • 1977 – Nagroda („Złote Kwiaty” dla najpopularniejszej aktorki krajów socjalistycznych)
  • 1979 – Nagroda (dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za zasługi w propagowaniu polskiej kultury za granicą)
  • 2013 – specjalne wyróżnienie Heroiny Polskiego Kina 2013[16]

Przypisy

edytuj
  1. Barbara Rybałtowska: Barbara Brylska w najtrudniejszej roli. Warszawa: Dom Wydawniczy Szczepan Szymański, 1993, s. 591. ISBN 83-85-60670-X.
  2. Fototeka [online], fototeka.fn.org.pl [dostęp 2019-07-17] (pol.).
  3. Najpiękniejsza aktorka Europy. Barbara Brylska kończy 80 lat. wyborcza.pl. [dostęp 2021-05-28].
  4. Barbara Brylska: Przepiękny łobuziak – styl.pl [online], styl.pl [dostęp 2019-05-25] (pol.).
  5. „Seksbomby PRL-u”: aktorki, które rozpalały żądze Polaków – Wiadomości [online], kultura.onet.pl [dostęp 2019-05-25] (pol.).
  6. Raczek 2003 ↓, s. 45.
  7. Raczek 2003 ↓, s. 47.
  8. a b Raczek 2003 ↓, s. 41.
  9. Raczek 2003 ↓, s. 43.
  10. БРЫЛЬСКАЯ Барбара. [w:] Энциклопедия кино [on-line]. dic.academic.ru, 2010. [dostęp 2017-12-30]. (ros.).
  11. Барбара Брыльска. vokrug.tv. [dostęp 2017-12-30]. (ros.).
  12. Барбара Брыльска. Биография. ria.ru, 2016-06-05. [dostęp 2017-12-30]. (ros.).
  13. Брыльска, Барбара. tass.ru. [dostęp 2017-12-30]. (ros.).
  14. Barbara Brylska w panteonie „Bałtyckich Gwiazd” – Wiadomości – polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2017-11-22].
  15. Święto polskiej kinematografii [online], Filmopedia [dostęp 2023-05-08] (pol.).
  16. kulturalna.warszawa.pl. kulturalna.warszawa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-10)]..

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj