Barbara Dziekan

polska aktorka teatralna i filmowa, wokalistka, pedagog

Barbara Maria Dziekan-Vajda (ur. 21 marca 1951 w Chełmnie) – polska aktorka teatralna i filmowa, wokalistka, pedagog; profesor zwyczajny PWSFTViT w Łodzi.

Barbara Dziekan
Imię i nazwisko

Barbara Maria Dziekan-Vajda

Data i miejsce urodzenia

21 marca 1951
Chełmno

Zawód

aktorka, wokalistka, pedagog

Lata aktywności

od 1974 roku

Zespół artystyczny
Teatr Nowy w Łodzi
(1974−1982)
Teatr Narodowy w Warszawie
(1982−1984)
Teatr Ateneum w Warszawie
(1984−1986)
Teatr Komedia w Warszawie
(1986−1987)
Zespół Janusza Wiśniewskiego
(1988−1991)
Teatru Studio w Warszawie
(1988−1990)

Życiorys

edytuj

W 1974 roku ukończyła studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, z macierzystym wydziałem jest związana do dziś jako profesor zwyczajny[1]. Tytuł profesora sztuk teatralnych został jej nadany 19 grudnia 2014[2]. Zadebiutowała 6 lutego 1974 rolami Mirskiej i Jadwigi Ochotnickiej w Klubie kawalerów Michała Bałuckiego w reżyserii Jana Kwapisza.

Była aktorką Teatru Nowego w Łodzi (1974−1982), Teatru Narodowego w Warszawie (1982−1984), Teatru Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie (1984−1986), Teatru Komedia w Warszawie (1986−1987), zespołu Janusza Wiśniewskiego (1988−1991) oraz równolegle Teatru Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie (1988−1990)[3].

Ponadto była związana gościnnie z Teatrem Powszechnym w Warszawie (1984), Teatrem Muzycznym w Gdyni (1985), Teatrem Nowym w Warszawie (1988), Teatrem Polskim w Szczecinie (1995−1996, 1998), Teatrem na Woli im. Tadeusza Łomnickiego w Warszawie (1995, 2002), Teatrem Atelier im. Agnieszki Osieckiej w Sopocie (1997), Teatrem Rozmaitości w Warszawie (1997), Wrocławskim Teatrem Pantomimy (2002) oraz Teatrem Żydowskim im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie (2012)[4]. Występowała także na deskach fińskiego Pyynikki Summer Theatre w Tampere (1986)[4].

Występowała w spektaklach Kazimierza Dejmka, Zygmunta Hübnera, Bohdana Korzeniewskiego, Wandy Laskowskiej, Adama Hanuszkiewicza, Krystyny Skuszanki, Jerzego Krasowskiego i Jerzego Satanowskiego[4]. A także w spektaklach Teatru Telewizji w reżyserii Agnieszki Holland, Roberta Glińskiego, Laco Adamika i Andrzeja Kondratiuka[5].

Agnieszka Osiecka napisała dla niej 24 piosenki, z których powstał recital „Ulica japońskiej wiśni”[6].

Jest córką pisarki Bogumiły Dziekan (1933−2014).

Nagrody i wyróżnienia

edytuj
  • 1975: Srebrna Łódka Łodzi[6];
  • 1980: Nagroda Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego miasta Łodzi z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru[3];
  • 1981 Wyróżnienie za rolę Justyny w „Vatzlavie” S. Mrożka na XXII Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu;
  • 1990 Fringe First w Edynburgu[6];
  • 1991 Grand Prix na Globe Festival w Toronto[6];
  • 1992 Wyróżnienie za monodram „House Music” na XXVI Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu;
  • 1992 Nagroda Jury i Sekcji Krytyków za monodram „House Music” na IV Festiwalu Teatrów Eksperymentalnych w Kairze;
  • 2023 Honorowy Medal 600-lecia Miasta Łodzi „za działania na rzecz rozwoju Łodzi przyznawane z okazji 600-lecia Miasta” (2023)[7]

Filmografia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Wykładowcy Aktorstwo | Szkoła Filmowa w Łodzi [online], filmschool.lodz.pl [dostęp 2016-08-17].
  2. Prof. Barbara Maria Dziekan-Vajda, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-08-17].
  3. a b FilmPolski.pl [online] [dostęp 2016-08-17].
  4. a b c Barbara Dziekan-Vajda, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2016-08-17].
  5. Barbara Dziekan-Vajda, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2019-01-12].
  6. a b c d Osoby – Barbara Dziekan – Kulturalna Warszawa [online] [dostęp 2016-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-25].
  7. https://web.archive.org/web/20230927210041/https://muzeum-lodz.pl/trwaja-rozdania-medali-z-okazji-600-lecia-lodzi/ muzeum-lodz.pl.

Bibliografia

edytuj