Barbaricum

Rozmieszczenie rzymskich legionów w roku 80 oraz granice Imperium

Aquincum (Budapeszt) baza wojskowa dla legionów rzymskich, ok. II w. n.e. strzegąca granicy przed atakami Celtów i Germanów (widok ogólny)

Barbaricum – określenie używane przez starożytnych Rzymian, którym nazywali oni ziemie zamieszkane przez barbarzyńców, czyli ludzi pozostających poza wpływami antycznej (grecko-rzymskiej) kultury, w szczególności zaś za Renem i Dunajem (północna granica Imperium Rzymskiego).

Za panowania cesarza Augusta (27 r. p.n.e. — 14 r n.e.) Rzymianie utrwalają swoje posiadłości w Europie na linii Renu i Dunaju. Porządek ten przez kolejne cztery wieki będzie zabezpieczony limesem oddzielającym Imperium od barbarzyńców (Barbaricum), stając się również granicą dwóch stref kulturowych. Granicy tej do najazdu Hunów będą strzegli rzymscy namiestnicy.

Najwięcej informacji na temat całego zespołu ludów zamieszkujących na północ od granic Imperium Romanum zawiera Germania Tacyta. Historyk ten uwypuklił największe kontrasty panujące w obrębie antyku pomiędzy "Imperium" na południu a ludami "Barbaricum". Obejmując opisem terytorium od Renu na zachodzie po dorzecze Wisły na wschodzie oraz południową część Półwyspu Skandynawskiego z Olandią i Gotlandią.