Bardzice

wieś w województwie mazowieckim

Bardzicewieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Kowala[5][6].

Bardzice
wieś
Ilustracja
Kościół w Bardzicach
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

radomski

Gmina

Kowala

Liczba ludności (2011)

442[2][3]

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-624[4]

Tablice rejestracyjne

WRA

SIMC

0626923[5]

Położenie na mapie gminy Kowala
Mapa konturowa gminy Kowala, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Bardzice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Bardzice”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bardzice”
Położenie na mapie powiatu radomskiego
Mapa konturowa powiatu radomskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bardzice”
Ziemia51°18′02″N 21°09′37″E/51,300556 21,160278[1]

Pierwsze informacje o miejscowości Barzyce pochodzą z 1418 r. Nazwa wsi wywodzi się od staropolskiego imienia „Barz”, „Barzy”. Kolejna wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1452 r. Bardzice były prywatną wsią należącą do drobnej szlachty.

Ród rycerski mieszkający w Bardzicach przyjął w XVI w. nazwisko Barzyckich. Spis informuje o Stanisławie i Andrzeju Barzyckich, którzy posiadali półtora łana ziemi. Pozostała część Bardzic (pół łana) należała do Stanisława Strykowskiego. Po Barzyckich wieś stała się własnością Gęborowskich. W 1662 r. właścicielem wsi był Wojciech Rudzki, a w XVIII w. przedstawiciele możnego rodu Dehnhoffów. Pod koniec XVIII w. Bardzice stały się własnością Tymińskich, a później Popielów. W pierwszej połowie XIX w. właścicielami Bardzic stali się Badowscy. W 1801 roku Jan Badowski kupił Bardzice od Jana Popiela i jego małżonki Maryanny z Kaplińskich. W 1825 roku, po przymusowym wywłaszczeniu Jana Badowskiego, dobra Bardzice kupiła jego była żona Tekla z Dłuskich Badowska. Po jej śmierci w 1836 roku wieś Bardzice przeszła w spadku na jedynego syna Jana i Tekli - Tadeusza Franciszka Antoniego Badowskiego. Po jego śmierci w 1859 roku dobra Bardzice kupił Marcin Dunin Sulgostowski, który już rok później, w 1860 r., sprzedał je Michałowi Nalepińskiemu. W 1875 roku Bardzice w drodze przymusowego wywłaszczenia zostały zakupione przez Zofię Przychodzką, która po kilku miesiącach odsprzedała je Karolowi i Rozynie Dűerr, Janowi i Annie Dűerr oraz Fryderykowi i Rozynie Bauer[7].

W 1827 r. wieś liczyła 18 domów mieszkalnych i 130 mieszkańców. W 1864 Bardzice weszły w skład gminy Gębarzew, tu znajdowała się siedziba urzędu gminy (do 1954).

Ziemia folwarczna we wsi została w części rozparcelowana i powstała wtedy wieś o nazwie Kolonia Bardzice, licząca w 1921 r. 41 domów. Wieś Bardzice liczyła wówczas 13 budynków mieszkalnych. Ostatnim właścicielem ziemskim w Bardzicach był Jan Gajewski, do którego należał również majątek Chomentów Socha.

W latach 1955-1956 do Bardzic przeniesiono wraz z wyposażeniem modrzewiowy kościół z Białobrzegów. Jest on wpisany do rejestru zabytków. Kościół został wzniesiony w latach 1771-1773 w Białobrzegach z fundacji Pawła Boskiego, podkomorzego Czerskiego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bardzice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Na terenie wsi ma siedzibę rzymskokatolicka parafia pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli[8] oraz Publiczna Szkoła Podstawowa im. Noblistów Polskich w Bardzicach. Miejscowość znajduje się na pętli radomskiej szlaku krajoznawczego Drewniane Skarby Mazowsza.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 2780
  2. [ Portal polskawliczbach.pl] [dostęp 2020-02-09]
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 13 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Księga hipoteczna dóbr Bardzice t. I, sygn. 58/672/0/-/71, Archiwum Państwowe w Radomiu
  8. Opis parafii na stronie diecezji

Linki zewnętrzne edytuj