Barwienie hematoksyliną i eozyną

Barwienie hematoksyliną i eozyną, barwienie przeglądowe, zwyczajowo barwienie zwykłe[1] – najpopularniejsza metoda barwienia preparatów histologicznych, rutynowo stosowana w pracowniach histologicznych i histopatologicznych.

barwienie histochemiczne
Ilustracja
Miąższ płuca pacjenta z rozedmą (barwienie H-E)
Metoda
Zastosowanie

barwienie przeglądowe

Użyte odczynniki

hematoksylina ałunowa, eozyna Y

Metoda

barwienie hematoksyliną i eozyną

Zabarwienie wybranych struktur
Jądro komórkowe

niebiesko-granatowe

Cytoplazma

bladoróżowa

Włókna siateczkowe i błony podstawne

bladoróżowe lub bezbarwne

Włókna kolagenowe

ciemnoróżowe

Włókna elastynowe

bladoróżowe

Macierz pozakomórkowa w chrząstce szklistej

bladoróżowa

Śluz

bladoróżowy

Sarkoplazma

różowoczerwona

Włókna nerwowe

bladoróżowe

Włókna glejowe

bladoróżowe

Krwinki czerwone

ceglastoczerwone

Włóknik

ciemnoróżowy

Inne

bakterie G(+) niebieskie

Barwienie polega na potraktowaniu preparatu (skrawka odparafinowanego lub mrożonego) hematoksyliną ałunową[a], która wybarwia zasadochłonne struktury na fioletowo, spłukaniu preparatu wodą i wybarwienie eozyną Y (żółtawą) wybarwiającą kwasochłonne struktury na różowo.

Procedura barwienia

edytuj

Procedura[2] barwienia odparafinowanych lub mrożeniowych skrawków nałożonych na szkiełka podstawowe składa się z następujących etapów:

  1. kąpiel w kuwecie z hematoksyliną ałunową przez 7–10 minut
  2. kąpiel w kuwecie z wodą destylowaną
  3. płukanie bieżącą wodą przez 15 minut
  4. kąpiel w kuwecie z wodą destylowaną
  5. kąpiel w kuwecie z 1% eozyną Y z dodatkiem jednej kropli kwasu octowego[b]
  6. kąpiel w kuwecie z wodą destylowaną.

Fizykochemiczny opis procesu barwienia

edytuj

Granatowa hematoksylina ałunowa jest substancją zasadową, zaś różowa eozyna Y jest słabym kwasem. Jon hematoksyliny wykazuje ładunek dodatni, zaś jon eozynowy ujemny, w konsekwencji czego cząsteczki te przyłączają się do struktur o przeciwnych ładunkach: hematoksylina do grup fosforanowych DNA jądra komórkowego, zaś eozyna do białek cytoplazmatycznych.

  1. Barwnik ten w rzeczywistości nie jest hematoksyliną, lecz produktem jej odwodornieniahemateiną – powszechnie błędnie określanym nazwą hematoksyliny.
  2. Kwas octowy zapobiega zobojętnieniu barwnika podczas płukania i tym samym utracie jego powinowactwa do struktur zasadowych.

Przypisy

edytuj
  1. Kazimierz Ostrowski (red.): Histologia. Warszawa: PZWL, 1988, s. 29.
  2. Hans Christian Burck: Technika histologiczna. Warszawa: PZWL, 1975, s. 140.

Bibliografia

edytuj
  • Hans Christian Burck: Technika histologiczna. Warszawa: PZWL, 1975, s. 139–140.
  • Krystyna Bielnik, Dariusz Młoczkowski, Tadeusz Modrzewski, Dorota Snopkowska, Krzysztof W. Zieliński: Przewodnik do ćwiczeń z patomorfologii dla studentów Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Łódź.