Bastyda
Bastyda (fr. bastide z prowansalskiego bastida) – typ niewielkiej warownej osady miejskiej, w średniowieczu charakterystyczny dla obszarów południowo-zachodniej Francji.
Bastydy tworzono jako nowe skupiska populacji („miasta nowe” – villes neuves) z inicjatywy władzy senioralnej, królewskiej bądź kościelnej. Specjalnym aktem fundacyjnym zakładano je na regularnym planie dostosowanym jednak do naturalnego ukształtowania terenu. Centrum stanowił czworoboczny plac otoczony domami o arkadowych podcieniach; w jego pobliżu lokowano kościół. Wyloty ulic w narożnikach placu często zwężano dla celów obronnych, przesklepiając je też arkadowo.
Osad takich powstało ok. 400, najwięcej podczas wojny stuletniej. Do charakterystycznych i najlepiej zachowanych należą m.in. Villeneuve-sur-Lot, Montauban, Monpazier, Mirepoix, Villefranche-de-Rouergue i Sauveterre-de-Rouergue.
Nazwą tą określano również element miejskich fortyfikacji o charakterze baszty wartowniczej[1].
Przypisy edytuj
- ↑ Słownik wyrazów obcych PWN. Warszawa, 1991, s. 101; Mała encyklopedia wojskowa. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1970, s. 117.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Dulewicz: Słownik sztuki francuskiej. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 37
Linki zewnętrzne edytuj
- Bastydy południowo-zachodniej Francji – strona informacyjna (fr.) [dostęp 2017-07-15]
- Strona C.E.B., specjalistycznego ośrodka badań (fr.) [dostęp 2017-10-29]
