Basuki Tjahaja Purnama

były gubernator Dżakarty

Basuki Tjahaja Purnama, powszechnie określany inicjałami BTP[1] (ur. 29 czerwca 1966 w Manggar) – indonezyjski polityk i przedsiębiorca specjalizujący się w inżynierii mineralnej. Wicegubernator Dżakarty w latach 2012–2014 i gubernator w latach 2014–2017, pierwszy protestant i pierwszy od 50 lat chrześcijanin pełniący ten urząd. Od 2019 prezes Pertaminy. Znany również znany pod swoim pseudonimem jako Ahok (阿學)[2].

Basuki Tjahaja Purnama
Ilustracja
Basuki Tjahaja Purnama w mundurze gubernatora
Data i miejsce urodzenia

29 czerwca 1966
Manggar, Belitung, Indonezja

prezes Pertaminy
Okres

od 25 listopada 2019

Przynależność polityczna

PDI-P

Poprzednik

Tanri Abeng

Gubernator Dżakarty
Okres

od 16 października 2014
(do 11 listopada jako p.o.)
do 9 maja 2017

Poprzednik

Joko Widodo

Następca

Djarot Saiful Hidayat

Zastępca gubernatora Dżakarty
Okres

od 15 października 2012
do 16 października 2014

bupati Belitung Timur
Okres

od 2005
do 22 grudnia 2006

Następca

Khairul Effendi

Faksymile

Wczesne życie

edytuj

Urodził się 29 czerwca 1966 w Manggar, we wschodnim Belitung. Jest pierwszym dzieckiem Indry Tjahaja Purnamy i Buniarti Ningsinga, którzy później doczekali się jeszcze trojga dzieci. Ahok dorastał w Gantung, we wschodniej części Belitung, aż do ukończenia gimnazjum. Następnie Ahok przeniósł się do Dżakarty, aby kontynuować naukę. Studiował na Wydziale Inżynierii Mineralnej Katedry Inżynierii Geologicznej Uniwersytetu Trisakti. W 1989 uzyskał tytuł inżyniera-geologa[2].

Od 1991 studiował zarządzanie w Prasetiya Mulya Management College. W 1994 uzyskał tytuł magistra[2].

Kariera przedsiębiorcza

edytuj

W 1989, po ukończeniu studiów w Dżakarcie, powrócił do rodzinnego Belitung i założył firmę CV Panda, która specjalizowała się w górnictwie i stała się podwykonawcą firmy PT Timah. W 1994 został zatrudniony do personelu dyrektorskiego przez firmę PT Simaxindo Primadaya, w której zajmował się analizą kosztów i finansowania projektów. Następnie założył nową firmę wydobywczą o nazwie PT Nurindra Ekapersada i utworzył pierwszy zakład przetwórstwa kwarcu w Belitung. Wokół zakładu wkrótce utworzyło się osiedle przemysłowe, obecnie znane jako Kawasan Industri Air Kelik (KIAK). W 2004 udało mu się przekonać koreańskiego inwestora do budowy huty cyny w tym regionie[2].

Kariera polityczna

edytuj

Początki kariery

edytuj

W 2004 został członkiem partii Partai Perhimpunan Indonesia Baru (PPIB). W tym samym roku został wybrany w wyborach powszechnych na członka Regionalnej Ludowej Izby Reprezentantów prowincji Belitung[2].

W 2005 wygrał wybory na bupati (najwyższy urząd polityczny kabupaten) Belitung Timur, zdobywając ponad 37% głosów. W czasie sprawowania urzędu wprowadził bezpłatny program opieki zdrowotnej dla mieszkańców regionu. 22 grudnia 2006 zrzekł się stanowiska bupati i przekazał to stanowisko swojemu zastępcy, Khairulowi Effendiemu[2].

W 2007 kandydował na gubernatora Bangka-Belitung, popierany przez prezydenta Indonezji Abdurrahmana Wahida, jednak przegrał z Eko Maulaną Ali[2].

W 2008 wydał swoją biografię pod tytułem Merubah Indonesia, w której spisał również swoją wizję przyszłości Indonezji[3].

Od 1 października 2009 do 26 kwietnia 2012 był parlamentarzystą w Ludowej Izbie Reprezentantów z ramienia partii Golkar[4].

Wybory na zastępcę gubernatora Dżakarty w 2012

edytuj

W 2012 zamierzał wziąć udział w wyborach na gubernatora Dżakarty, jednak nie udało mu się zebrać 400 tysięcy wymaganych podpisów[5]. Został zamiast tego kandydatem na zastępcę gubernatora w razie wygrania wyborów przez ówczesnego burmistrza Surakarty Joko Widodo. Byli oni wspierani przez dwie indonezyjskie partie: PDI-P i Gerindra[6]. I tura wyborów odbyła się 11 lipca. Zwyciężyli w niej Widodo i Purnama, zdobywając 1 847 157 głosów, co stanowiło 42,60% głosów ważnych[7]. II tura odbyła się 20 września. Ponownie zwyciężyli Widodo i Purnama, zdobywając 2 472 130 głosów, co stanowiło 53,82% głosów ważnych[8]. Objęli urzędy 15 października 2012[9].

Gubernator Dżakarty

edytuj

1 czerwca 2014 na drodze sukcesji zastąpił dotychczasowego gubernatora Dżakarty Joko Widodo, który ustąpił z urzędu, aby objąć stanowisko prezydenta Indonezji[9]. Purnama był pierwszym w historii protestantem pełniącym tę funkcję i drugim chrześcijaninem (pierwszym był Henka Ngantunga, urzędujący w latach 1964–1965)[10]. Oficjalnie został zaprzysiężony 11 listopada[11]. W tym czasie ekstremistyczne środowiska islamskie demonstrowały na ulicach, domagając się wypędzenia Purnamy z miasta. Wśród nich był Front Obrońców Islamu, któremu nowy gubernator wcześniej wielokrotnie zarzucał stosowanie przemocy oraz łamanie praw człowieka, mniejszości i wolności religijnej[12]. Wiele innych popularnych muzułmańskich organizacji religijnych wyrażało publiczne poparcie dla Purnamy[13]. 17 grudnia 2014 powołał na stanowisko swojego zastępcy Djarota Saifula Hidayata[14].

W czasie urzędowania podjął działania, które miały na celu walkę z korupcją i oczyszczenie przepływającej przez Dżakartę rzeki Ciliwung, do której spuszczane były nieoczyszczone ścieki. Przy brzegach rzeki powstały parki. Slumsy były likwidowane, a ich mieszkańcy przenoszeni do budowanych na ich potrzeby tanich mieszkań komunalnych. Otrzymały je tylko rodziny z miejskim meldunkiem[15].

Wybory na gubernatora Dżakarty w 2017 i proces o bluźnierstwo

edytuj

W 2017 ubiegał się o reelekcję. Jego kandydaturę poparła Demokratyczna Partia Indonezji – Walka[16].

W trakcie kampanii wyborczej w 2017 został oskarżony o obrazę Koranu, czyli karane w Indonezji bluźnierstwo. Dowodem przestępstwa było nagranie, na którym Ahok tłumaczy, że islam nie zakazuje by muzułmanami mogli rządzić nie-muzułmanie, a jego przeciwnicy nadużywają wersetu Koranu w którym mowa jest, że wierni nie powinni się sprzymierzać z niewiernymi. Na czas śledztwa zabroniono mu opuszczania kraju, ale pozostał na wolności i mógł nadal prowadzić kampanię wyborczą. Purnama przeprosił i utrzymywał, że nagranie zostało zmanipulowane[17]. Prokuratura domagała się roku więzienia w zawieszeniu[15].

W związku z oskarżeniem Front Obrońców Islamu zorganizował protest przeciwko gubernatorowi. Wzięło w nim udział 200 tysięcy manifestantów. W zamieszkach zginęła jedna osoba, a siedem innych, w tym trzech policjantów, zostało rannych[17].

I tura odbyła się 15 lutego. Purnama wygrał, zdobywając 2 364 577 głosów, co stanowiło 42,99% głosów ważnych[18]. II tura odbyła się 19 kwietnia[19]. Tym razem Purnama przegrał z Aniesem Baswedanem, zdobywając 2 350 366 głosów, co stanowiło 42,04% głosów ważnych[20]. Jeszcze przed ogłoszeniem wyników, ale po wyraźnej wygranej przeciwnika w exit poll gubernator pogratulował zwycięzcy[19].

Pobyt w więzieniu

edytuj

9 maja 2017 sąd skazał Purnamę na dwa lata więzienia za udowodnione w trakcie kampanii wyborczej bluźnierstwo[15]. Wyrok został ogłoszony kilka dni po oficjalnym ogłoszeniu wyniku wyborów na gubernatora[20]. Obowiązki Purnamy przejął jego zastępca Djarota Saifula Hidayata, wkrótce oficjalnie mianowany gubernatorem[21].

Zwolennicy Purnamy protestowali, domagając się jego uwolnienia. W styczniu 2019 Purnama w swoim liście do zwolenników poprosił, aby przestano się do niego zwracać popularnym pseudonimem Ahok, a zaczęto zamiast tego używać jego inicjałów BTP[1].

Po wyjściu z więzienia

edytuj

Został zwolniony z więzienia 24 stycznia 2019[1]. Wkrótce potem, 26 stycznia, dołączył do Demokratycznej Partii Indonezji – Walka[22]. Oświadczył, że nie będzie pełnił żadnych funkcji w rządzie Indonezji, ponieważ jego pobyt w więzieniu, rozwód i małżeństwo z byłą asystentką byłej żony źle wpływają na jego ogólny wizerunek[23]. 25 listopada został mianowany prezesem państwowego koncernu naftowego Pertamina[24]. Zastąpił na tym stanowisku Tanriego Abenga[25].

Życie prywatne

edytuj

Deklaruje się jako protestant[12].

Był mężem Veroniki Tan[26] pochodzącej z Medan[2]. Razem mają trójkę dzieci: Nicholasa, Natanię i Dauda Albeennera[2]. Para rozwiodła się w kwietniu 2018, a Purnama uzyskał pełne prawo do opieki nad dwójką młodszych dzieci. 25 stycznia 2019 poślubił byłą oficer policji oraz byłą asystentkę Veroniki Tan, Puput Nastiti Devi, z którą od 6 stycznia 2020 ma syna Yosafata Abimanyu[27].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Kate Lamb, Ahok, Jakarta's former governor, released after jail term for blasphemy, „The Guardian”, 24 stycznia 2019, ISSN 0261-3077 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  2. a b c d e f g h i Profil Basuki Tjahaja Purnamy [online], merdeka.com [dostęp 2021-02-18] (indonez.).
  3. The Jakarta Post, Getting to know Ahok through 'Merubah Indonesia' [online], The Jakarta Post, 4 sierpnia 2017 [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  4. Ahok: Saya Tahu Persis Golkar Banyak Faksinya [online], Tribun Network, 2 października 2014 [dostęp 2021-02-21] (indonez.).
  5. A Hok Pesimis Lolos Cagub Independen DKI Jakarta [online], BeritaSatu.com, 1 lutego 2012 [dostęp 2021-02-18] (indonez.).
  6. Jokowi, Ahok take a Kopaja to KPUD [online], The Jakarta Post, 4 marca 2016 [dostęp 2016-10-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  7. Jokowi-Ahok Pemenang Pilkada Putaran Pertama [online], Kompas Cyber Media, 12 lipca 2012 [dostęp 2021-02-18] (indonez.).
  8. Jokowi-Basuki Menangi Pilkada DKI Putaran II [online], Kompas Cyber Media, 28 września 2012 [dostęp 2021-02-18] (indonez.).
  9. a b Jorgen Hellman, Marie Thynell, Roanne van Voorst, Jakarta: Claiming spaces and rights in the city, Routledge, 19 lutego 2018, ISBN 978-1-351-62044-4 [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  10. Mathias Hariyadi, Jakarta frees former Christian governor convicted of blasphemy [online], AsiaNews, 24 stycznia 2019 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  11. Ahok Resmi Menjadi Gubernur DKI Jakarta [online], Kompas Cyber Media, 19 listopada 2014 [dostęp 2021-02-19] (indonez.).
  12. a b Chrześcijanin po raz pierwszy gubernatorem Dżakarty [online], Katolicka Agencja Informacyjna KAI, 20 listopada 2014 [dostęp 2021-02-21] (pol.).
  13. Sita W. Dewi, Muslims declare support for Ahok [online], The Jakarta Post, 18 listopada 2014 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  14. Cornea Khairany, Djarot resmi dilantik sebagai wakil gubernur DKI [online], 17 grudnia 2014 (indonez.).
  15. a b c Maria Kruczkowska, Chrześcijański gubernator Dżakarty skazany na dwa lata za bluźnierstwo. Miał znieważyć Koran [online], Gazeta Wyborcza, 9 maja 2017 [dostęp 2021-02-19] (pol.).
  16. Bobby Chandra, Ahok-Djarot Diusung, Ketua RT: PDIP Khianati Rakyat Kecil [online], Tempo, 21 września 2016 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  17. a b Maria Kruczkowska, Chrześcijaninowi, gubernatorowi Dżakarty grozi pięć lat za "bluźnierstwo antyislamskie" [online], Gazeta Wyborcza, 16 listopada 2016 [dostęp 2021-02-19] (pol.).
  18. Jakarta Election Commission Releases Official Results in Governor Race [online], Jakarta Globe, 27 lutego 2017 [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  19. a b Jakarta election: Christian governor concedes to Muslim rival [online], BBC News, 19 kwietnia 2017 [dostęp 2021-02-19] (ang.).
  20. a b Tunggul Kumoro, KPU Jakarta Announces Jakarta Election Official Result [online], Brilio.net, 5 maja 2017 [dostęp 2021-02-18] (ang.).
  21. Anton Hermansyah, Djarot replaces Ahok as Jakarta governor [online], The Jakarta Post, 15 czerwca 2017 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  22. Aditya Mardiastuti, PDIP: Ahok Resmi Jadi Kader Sejak 26 Januari 2019 [online], detikNews, 8 lutego 2019 [dostęp 2021-02-21] (indonez.).
  23. Petir Garda Bhwana, Ahok Reflects on Never Becoming a Government Official Again [online], Tempo, 22 października 2019 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  24. Norman Harsono, Ahok inaugurated as Pertamina commisioner, to 'advise board on strategic moves' [online], The Jakarta Post, 25 listopada 2019 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  25. Aloysius Unditu, Indonesia’s Ahok bags Pertamina job – is a return to politics next? [online], South China Morning Post, 23 listopada 2019 [dostęp 2021-02-21] (ang.).
  26. Sah! Ahok Jadi Gubernur DKI Jakarta [online], detikNews, 19 listopada 2014 [dostęp 2021-02-19] (indonez.).
  27. It's a boy! Ahok welcomes fourth child [online], The Jakarta Post, 6 stycznia 2020 [dostęp 2021-02-21] (ang.).