Batkiwszczyna
Batkiwszczyna (ukr. Всеукраїнське об'єднання „Батьківщина”, dosł. Wszechukraińska Koalicja „Ojczyzna”) – ukraińska centroprawicowa, poprzednio centrolewicowa i umiarkowanie nacjonalistyczna partia polityczna. W 2008 uzyskała status obserwatora w Europejskiej Partii Ludowej[1].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
9 lipca 1999 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Historia edytuj
Ugrupowanie w 1999 założyła wicepremier Julia Tymoszenko i większość deputowanych Rady Najwyższej III kadencji związanych z partią Hromada po upadku kariery politycznej jej przywódcy Pawła Łazarenki. W początkowych latach partia była sytuowana w centrum sceny politycznej[2]. Po dymisji rządu Wiktora Juszczenki partia znalazła się w opozycji.
W kolejnych wyborach parlamentarnych w 2002, 2006 i 2007 ugrupowanie startowało w ramach powołanego w 2001 Bloku Julii Tymoszenko. W BJuT zajęło główną pozycję, skupiając w ramach koalicji większość deputowanych. Po pomarańczowej rewolucji szeregi Batkiwszczyny zasiliła grupa oligarchów, którzy przeszli na stronę nowej władzy (m.in. Kostiantyn Żewaho, Tarieł Wasadze i Bohdan Hubski). Między 2005 a 2010 partia współtworzyła dwa gabinety swojej liderki.
W marcu 2010 po zwycięstwie Wiktora Janukowycza i powołaniu gabinetu Mykoły Azarowa Batkiwszczyna znalazła się w opozycji. Kilkudziesięciu deputowanych BJuT zaczęło stopniowo wspierać nową władzę. W sierpniu 2011 przywódczyni partii została tymczasowo aresztowana[3]. Zmieniona ordynacja wyborcza przywróciła wybór połowy posłów w okręgach jednomandatowych i wykluczyła możliwość startu w wyborach w ramach koalicji. Batkiwszczyna stała się w tym okresie główną siłą opozycyjną, współpracując z innymi ugrupowaniami. Pod jej szyldem start w wyborach w 2012 zadeklarowało kilka partii politycznych – na ogłoszonej liście kandydatów znaleźli się działacze m.in. Frontu Zmian, NRU, Reform i Porządku, partii Za Ukrainę! oraz Ludowej Samoobrony[4]. W głosowaniu ugrupowanie otrzymało ponad 25% głosów, zajmując 2. miejsce i uzyskując około 100 mandatów[5].
W 2013 doszło do zjednoczenia kilku środowisk w ramach Batkiwszczyny, wśród jej nowych wiceprzewodniczących znalazł się Arsenij Jaceniuk[6]. Partia brała aktywny udział w wydarzeniach Euromajdanu, które w lutym 2014 doprowadziły do uwolnienia jej liderki, powołania nowego rządu, a także czasowego przejęcia obowiązków prezydenta przez jednego z przywódców ugrupowania i nowo wybranego przewodniczącego Rady Najwyższej Ołeksandra Turczynowa[7]. Już w sierpniu tego samego roku na tle przygotowań do przedterminowych wyborów parlamentarnych doszło do konfliktu w ramach Batkiwszczyny, który zakończył się odejściem znacznej grupy polityków skupionej wokół Arsenija Jaceniuka i Ołeksandra Turczynowa[8] i powołaniem przez nich Frontu Ludowego[9].
Batkiwszczyna wystawiła własną listę wyborczą, otworzyła ją więziona przez Rosjan wojskowa Nadija Sawczenko, na dalszych miejscach znaleźli się Julia Tymoszenko i aktywista Euromajdanu Ihor Łucenko. Partia otrzymała blisko 5,7% głosów (17 mandatów), dodatkowo wprowadziła dwóch swoich kandydatów w okręgach jednomandatowych[10]. Dołączyła następnie do koalicji rządowej współtworzącej powołany po wyborach gabinet Arsenija Jaceniuka, którą opuściła w 2016[11]. W 2019 ugrupowanie utrzymało parlamentarną reprezentację na kolejną kadencję[12].
Wyniki wyborcze edytuj
- Wybory do Rady Najwyższej Ukrainy
| Rok | Głosy (tys.) | % | Mandaty |
|---|---|---|---|
| 2002 | W ramach Bloku Julii Tymoszenko | ||
| 2006 | |||
| 2007 | |||
| 2012 | 5208 | 25,5 | 101 |
| 2014 | 894 | 5,7 | 19 |
| 2019 | 1196 | 8,2 | 26 |
- Wybory prezydenckie
| Rok | Kandydat | Głosy w I turze (tys.) | % w I turze | Głosy w II turze (tys.) | % w II turze | Wygrana |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2010 | Julia Tymoszenko | 6160 | 25,0 | 11 593 | 45,5 | Nie |
| 2014 | Julia Tymoszenko | 2310 | 12,8 | Nie | ||
| 2019 | Julia Tymoszenko | 2532 | 13,4 | Nie |
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Batkiwszczyna na stronie Europejskiej Partii Ludowej. [dostęp 2012-08-04]. (ang.).
- ↑ Understanding Ukrainian Politics: Power, Politics, and Institutional Design. books.google.com. [dostęp 2012-09-11]. (ang.).
- ↑ Julia Tymoszenko aresztowana. Milicja otoczyła ją na sali sądowej. gazeta.pl, 5 sierpnia 2011. [dostęp 2012-08-04].
- ↑ Тимошенко, Яценюк, Гриценко, Турчинов і Луценко очолили об'єднану опозицію. un.ua, 30 lipca 2012. [dostęp 2012-08-04]. (ukr.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2012. [dostęp 2012-11-09]. (ukr.).
- ↑ Cъезд оппозиции единогласно поддержал слияние партий Тимошенко и Яценюка. pravda.com.ua, 15 lipca 2013. [dostęp 2014-11-08]. (ros.).
- ↑ Profile: Olexander Turchynov. bbc.com, 23 lutego 2014. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
- ↑ Arsenij Jaceniuk, Ołeksandr Turczynow, Andrij Parubij i Arsen Awakow odchodzą z partii Tymoszenko. wp.pl, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-11-08].
- ↑ Ukrainian PM, Parliament Speaker to Head Newly Formed Popular Front Party. ria.ru, 10 września 2014. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2014. [dostęp 2012-11-09]. (ukr.).
- ↑ Тимошенко заявила про перехід в опозицію. pravda.com.ua, 5 kwietnia 2016. [dostęp 2016-04-05]. (ukr.).
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2019. [dostęp 2012-11-09]. (ukr.).
Bibliografia edytuj
- Batkiwszczyna na stronie party.civicua.org. [dostęp 2012-08-04]. (ukr.).