Beksińscy. Portret podwójny
Beksińscy. Portret podwójny – biografia rodziny Beksińskich autorstwa Magdaleny Grzebałkowskiej wydana 10 lutego 2014 w Krakowie przez Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”[1].
| Autor | |||
|---|---|---|---|
| Typ utworu |
biografia, reportaż | ||
| Data powstania |
2011–2014 | ||
| Wydanie oryginalne | |||
| Miejsce wydania | |||
| Język | |||
| Data wydania |
20 lutego 2014 | ||
| Wydawca | |||
| |||
Opis edytuj
Książka opisuje historię Zdzisława i Tomasza Beksińskich[2], ze szczególnym uwzględnieniem żony Zdzisława – Zofii z domu Stankiewicz. Oddano także realia epoki i prowincjonalnego Sanoka, w którym rodzina żyła do 1977[3]. Grzebałkowska skupiła się nie tyle na polubieniu bohaterów, co ich zrozumieniu[4].
Autorka przyznała, że przed pisaniem książki posiadała znikomą wiedzę o Beksińskich, np. nie zdawała sobie sprawy, że pochodzili z Sanoka i dowiedziała się o tym już po decyzji o tworzeniu książki[5][6]. Pracę nad książką rozpoczęła pod koniec 2011 i poświęciła na to 2,5 roku[5][7][8]. W trakcie pisania, w połowie 2012 tymczasowo przeniosła się wraz z rodziną z Sopotu w okolice Sanoka[5][6]. W tym mieście informacji udzielali jej ludzie znający rodzinę Beksińskich i samo miasto m.in.: Jerzy Potocki, Janina Lewandowska, Zbigniew Osenkowski, Grzegorz Gajewski, Wiesław Banach, Edward Zając, Janusz Szuber[5].
Warszawska premiera książki odbyła się 20 lutego 2014, a dwa dni potem, 22 lutego 2014 autorka miała spotkanie premierowe w Sanoku, zorganizowane w Galerii Beksińskiego[7][8].
Odbiór edytuj
Beksińscy. Portret podwójny w opinii recenzentów stanowi opis samotności, toksycznych związków, fascynacji śmiercią, niedojrzałości emocjonalnej i autodestrukcji z jednej strony oraz pasji, talencie, geniuszu i artystycznej nadwrażliwości z drugiej. Zwracano uwagę na ogrom pracy, jaki autorka wykonała podczas pisania książki, w postaci przeanalizowania olbrzymiej liczby listów, notatek i nagrań[2] oraz opisu szczegółów z życia bohaterów[9].
Książka spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem jako „jedno z literackich wydarzeń roku”[4]. Grzebałkowska została nagrodzona za nią Śląskim Wawrzynem Literackim (2015)[10] oraz nominowana do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki (2014)[11] oraz do Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia 2015[12].
Swoje niezadowolenie z nakreślonego przez Grzebałkowską portretu ojca i syna wyrażał dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku, a jednocześnie znajomy i wykonawca ostatniej woli Zdzisława Beksińskiego, Wiesław Banach[13][14]. Niejako odpowiedzią na przedstawienie Zdzisława Beksińskiego w książce Beksińscy. Portret podwójny była publikacja Jarosława Mikołaja Skoczenia pt. Beksiński. Dzień po dniu kończącego się życia. Dzienniki. Rozmowy (2016)[13]. Swoją dezaprobatę dla wizerunku Tomasza, jaki się wyłania z książki M. Grzebałkowskiej, wyraził też dziennikarz muzyczny Wiesław Weiss i jednocześnie wieloletni znajomy Tomasza Beksińskiego, który napisał własną książkę, wydaną pt. Tomek Beksiński. Portret prawdziwy (2016)[15]. Odnosząc się do „Słynnej Książki nazywającą się reportażem” stwierdził on, że była „nacechowana pogardliwą wyniosłością w stosunku do Tomka”[16].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Magdalena Grzebałkowska, Beksińscy. Portret podwójny, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2014, s. 480, ISBN 978-83-240-2874-0.
- ↑ a b Błażej Popławski, "Beksińscy. Portret Podwójny." Recenzja Błażeja Popławskiego [online], Kultura Liberalna, 2 września 2014 [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-22].
- ↑ Bernadetta Darska, Recenzja: "Beksińscy. Portret podwójny" Magdalena Grzebałkowska [online], Onet Kultura, 27 marca 2014 [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-08].
- ↑ a b Łukasz Maciejewski, „Beksińscy. Portret podwójny”: Megalomania i kompleksy [online], kultura.gazetaprawna.pl, 28 lutego 2014 [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-08].
- ↑ a b c d Jolanta Ziobro. Wszystkie tropy Beksińskich. „Tygodnik Sanocki”. Nr 44 (1093), s. 5, 9 listopada 2012.
- ↑ a b Joanna Kozimor. Portret Beksińskich – o miłości i śmierci. „Tygodnik Sanocki”. Nr 9 (1158), s. 9, 28 lutego 2014.
- ↑ a b (k). Podwójny portret Beksińskich. „Tygodnik Sanocki”. Nr 6 (1155), s. 5, 7 lutego 2014.
- ↑ a b Jolanta Ziobro. Głośno o Beksińskich. „Tygodnik Sanocki”. Nr 7 (1156), s. 5, 14 lutego 2014.
- ↑ Dorota Masłowska, Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu (6) / Felietony [online], dwutygodnik.com, 2014 [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-31].
- ↑ Iwona Makarska, Śląski Wawrzyn Literacki: W tym roku zwyciężyła Magdalena Grzebałkowska [online], Dziennik Zachodni, 6 sierpnia 2015 [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-18].
- ↑ Nominowani – Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego 2014. kulturalna.warszawa.pl. [dostęp 2020-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-21)].
- ↑ Finalistki Gryfii 2015 [online], instytutksiazki.pl [dostęp 2020-07-18] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-24].
- ↑ a b Jolanta Ziobro. Beksiński naprawdę. „Tygodnik Sanocki”. Nr 11 (1263), s. 8, 18 marca 2016.
- ↑ Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz. Kłopot z nadmiarem. „Tygodnik Sanocki”. Nr 41 (1293), s. 12, 14 października 2016.
- ↑ Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz. Biografia wielkiego kalibru. „Tygodnik Sanocki”. Nr 37 (1289), s. 8, 16 września 2016.
- ↑ Wiesław Weiss: Tomek Beksiński. Portret prawdziwy. Czerwonak: Vesper, 2016, s. 7. ISBN 978-83-7731-243-8.