Bernstadt auf dem Eigen

Bernstadt auf dem Eigen
	Herb
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Saksonia
Burmistrz	Markus Weise
Powierzchnia	51,89 km²
Wysokość	231 m n.p.m.
Populacja (31 sierpnia 2019); • liczba ludności; • gęstość	; 3356; 74 os./km²
Nr kierunkowy	035874
Kod pocztowy	02748
Tablice rejestracyjne	GR
	Położenie na mapie Saksonii Bernstadt auf dem Eigen
	Położenie na mapie Niemiec Bernstadt auf dem Eigen
	51°03′N 14°50′E/51,050000 14,833333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Bernstadt auf dem Eigen, Bernstadt a.d. Eigen (górnołuż. Bjenadźicy, pol. hist. Biernacice^[2]) – miasto w Niemczech, w kraju związkowym Saksonia, w okręgu administracyjnym Drezno, w powiecie Görlitz, siedziba wspólnoty administracyjnej Bernstadt/Schönau-Berzdorf. Miasto leży w granicach historycznych Łużyc, a w XIV wieku przynależało także do Dolnego Śląska.

Nazwa edytuj

Pierwotną nazwą miejscowości była łużycka nazwa Bernacice^[3]. Po podbiciu w średniowieczu Słowian połabskich z plemion Serbów lużyckich mieszkających na Łużycach nazwa została później zgermanizowana na Bernstadel, a później na Bernstadt^[3].

Historia edytuj

XIX-wieczna panorama miasta

Miejscowość wzmiankowana w dokumencie biskupa miśnieńskiego w 1234^[4]. Istniał już wówczas kościół, rozbudowany w 1250^[4]. W 1280 osada została już nazwana miastem, a w 1285 przeszła na własność klasztoru Marienstern^[4]. Od 1319 sięgały tu granice piastowskiego księstwa jaworskiego, jednego z polskich księstw dzielnicowych na Śląsku^[5]. W 1320 książę Henryk I jaworski przekazał wieś Kunnersdorf (część miasta od 1957) klasztorowi Marienstern^[5]. W 1352 sukiennicy flamandzcy osiadli w mieście otrzymali prawo założenia cechu^[4]. W 1429 roku miejscowość została zniszczona przez husytów, w 1631 została splądrowana przez wojska cesarskie^[4], a w 1686 roku poważnie ucierpiała z powodu pożaru^[3].

W 1545 miasto utraciło swe przywileje, by je odzyskać w 1554^[4]. Regulowały one m.in. kwestie warzenia i sprzedaży piwa^[4]. W XVIII wieku dochodziło do konfliktów wskutek zakupów piwa z innych miast przez miejscowych pastorów oraz nauczyciela^[4]. Sprzedaż konkurencyjnego piwa ze Zgorzelca i Żytawy w tawernach w okolicznych wsiach doprowadziła do skargi miejscowych browarników w 1743–1744 i procesu z udziałem króla Augusta III Sasa, w wyniku którego zezwolono na niewielką sprzedaż zgorzeleckiego i żytawskiego piwa^[4].

W czasie wojny siedmioletniej (1756–1763) od 1757 miasto okupowały Prusy^[4], a podczas wojen napoleońskich w 1813 przez miasto przeszły wojska rosyjskie^[4]. W 1828 miał miejsce wielki pożar, spłonęło 140 domów^[4]. Wraz z 31 grudnia 1852 zakończył się okres przynależności miasta do klasztoru Marienstern, i miasto przeszło w ręce Saksonii^[4]. Od 1871 w składzie Niemiec. I wojna światowa oraz ciężka zima w 1917 doprowadziły do szerzenia się głodu i licznych kradzieży, a u schyłku II wojny światowej 8 maja 1945 miasto zajęła Armia Czerwona^[4].

Zabytki edytuj

kościół Najświętszej Marii Panny i Świętego Krzyża
muzeum lokalne
rynek z XIX-wiecznymi kamieniczkami i fontanną z "osią Ziemi"
dworzec dawnej kolei wąskotorowej z Herrnhut

Muzeum miejskie
Domy przy rynku, wraz z restauracjami, w tle wieża kościoła ewangelickiego
Fontanna z "osią Ziemi" na rynku
Dworzec dawnej kolei wąskotorowej z Herrnhut

Współpraca edytuj

Miasta partnerskie
Miasto	Kraj
Bernstadt Alb-Donau-Kreis	Niemcy
Bierutów^[6]	Polska
Zawidów	Polska

Zobacz też edytuj

Bernstadt

Bibliografia edytuj

Statistisches Landesamt des Freistaates Sachsen, Kamenz, 2009

Przypisy edytuj

↑ Bevölkerung des Freistaates Sachsen jeweils am Monatsende ausgewählter Berichtsmonate nach Gemeinden
↑ Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]
↑ ^a ^b ^c A.F. Busching, "A new system of geography", rozdz. "Lusatia", London 1762, str. 131.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Stadt Bernstadt auf dem Eigen - Geschichtlicher Verlauf [online], www.bernstadt.info [dostęp 2019-12-07] (niem.).
↑ ^a ^b Stadt Bernstadt auf dem Eigen - Kunnersdorf [online], www.bernstadt.info [dostęp 2019-12-07] (niem.).
↑ Urząd Miejski w Bierutowie: Miasta Partnerskie. [dostęp 2017-06-10]. (pol.).

[1] Bevölkerung des Freistaates Sachsen jeweils am Monatsende ausgewählter Berichtsmonate nach Gemeinden

[2] Mapa Polski 1:500 000 Wojskowy Instytut Geograficzny Sztabu Generalnego W.P., Warszawa 1947 [1]

[A.F._Busching_1762-3] A.F. Busching, "A new system of geography", rozdz. "Lusatia", London 1762, str. 131.

[be-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Stadt Bernstadt auf dem Eigen - Geschichtlicher Verlauf [online], www.bernstadt.info [dostęp 2019-12-07] (niem.).

[ku-5] Stadt Bernstadt auf dem Eigen - Kunnersdorf [online], www.bernstadt.info [dostęp 2019-12-07] (niem.).

[6] Urząd Miejski w Bierutowie: Miasta Partnerskie. [dostęp 2017-06-10]. (pol.).

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]