Beta Draconis

gwiazda w gwiazdozbiorze Smoka

Beta Draconis (β Dra) – gwiazda w gwiazdozbiorze Smoka, znajdująca się w odległości około 380 lat świetlnych od Słońca.

Beta Draconis
β Dra
Ilustracja
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Smok

Rektascensja

17h 30m 25,962s

Deklinacja

+52° 18′ 05,00″

Paralaksa (π)

0,00858 ± 0,00010[1]

Odległość

380,1 ± 4,5 ly
116,6 ± 1,4 pc

Wielkość obserwowana

2,81m[1]

Ruch własny (RA)

-15,89 ± 0,09 mas/rok

Ruch własny (DEC)

12,28 ± 0,11 mas/rok

Prędkość radialna

-21,00 ± 0,23 km/s

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółty nadolbrzym

Typ widmowy

G2 Ib–IIa[1]

Masa

5 M[2]

Promień

~40 R[2]

Jasność

950 L[2]

Temperatura

5100 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 23 Dra
2MASS: J17302597+5218051
Bonner Durchmusterung: BD+52 2065
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 188
Boss General Catalogue: GC 23741
Katalog Henry’ego Drapera: HD 159181
Katalog Hipparcosa: HIP 85670
Katalog jasnych gwiazd: HR 6536
SAO Star Catalog: SAO 30429
Rastaban, Alwaid

Nazwa edytuj

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Rastaban, wywodzi się z arabskiego wyrażenia ‏رأس الثعبان‎ raʾs aṯ-ṯuʿbān oznaczającego „głowę węża” (Smoka), które dawniej odnosiło się do gwiazdy Eltanin (γ Dra)[2]. Jeszcze dawniej dla Arabów gwiazda ta była jedną z pięciu „matek wielbłądzic” (‏العوائذ‎ ’al-‘Awā’idh), wraz z γ, μ, ν i ξ Dra, co stało się źródłem jej innej współczesnej nazwy – Alwaid[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Rastaban dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka edytuj

Jest to żółty nadolbrzym lub jasny olbrzym, należy do typu widmowego G. Ze względu na to, że jest to krótki etap ewolucji gwiazdy, niewiele takich gwiazd świeci na ziemskim niebie. Ma masę 5 M, ale promień 40 R, w związku z czym świeci z jasnością 950 L. Jeszcze pół miliona lat temu Rastaban był błękitną gwiazdą ciągu głównego typu widmowego B; w bliskiej przyszłości rozpocznie syntezę helu w jądrze, zamieniając się w czerwonego nadolbrzyma, po czym odrzuci zewnętrzne warstwy, pozostawiając w centrum białego karła o dużej masie. Szczególną cechą tej gwiazdy jest brak zmienności, pomimo że na diagramie H–R znajduje się w obszarze zmiennych typu δ Cephei[2].

Jest to gwiazda podwójna, w odległości 450 au od olbrzyma krąży karzeł o mniejszej masie; gwiazdy okrążają się co 4000 lat[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Beta Draconis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Jim Kaler: Rastaban. STARS. [dostęp 2016-08-10]. (ang.).
  3. Draco, the Dragon. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 207. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-03-19].