Biedaszków Mały

wieś w województwie dolnośląskim

Biedaszków Mały (niem. Klein Biadauschke, 1936–1945 Margaretenmühle) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Trzebnica. Nazwa miejscowości znaczy biedna, uboga wieś (ziemia V i VI klasy bonitacyjnej).

Biedaszków Mały
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

trzebnicki

Gmina

Trzebnica

Liczba ludności (III 2011)

120[2]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

55-100[3]

Tablice rejestracyjne

DTR

SIMC

0881294

Położenie na mapie gminy Trzebnica
Mapa konturowa gminy Trzebnica, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Biedaszków Mały”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Biedaszków Mały”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Biedaszków Mały”
Położenie na mapie powiatu trzebnickiego
Mapa konturowa powiatu trzebnickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Biedaszków Mały”
Ziemia51°24′06″N 17°06′03″E/51,401667 17,100833[1]

Podział administracyjny edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Charakterystyka edytuj

Wieś położona jest 11 km na północ od centrum Trzebnicy. Domy i zabudowania gospodarcze w większości z końca XIX i początku XX wieku. Nad stawem znajduje się pozostałość po młynie wodnym. Funkcjonował on do lat 50. XX wieku. W obrębie posesji nr 8 znajduje się pomnik przyrody – lipa drobnolistna. Wieś typowo rolnicza z przewagą ziem V i VI klasy bonitacyjnej. W latach 1960–1989 we wsi funkcjonował zakład hodowli trzody chlewnej. Pierwsi mieszkańcy, którzy w latach powojennych zasiedlili wieś, pochodzili z terenów obecnego województwa świętokrzyskiego, część z nich przybyła z Rumunii. Ze względu na bliskość Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy na terenie wsi występuje wielorakość gatunków ptactwa.

Nazwa edytuj

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od polskiej nazwy biedy lub biadania[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia wcześniejszą od niemieckiej nazwę "Biadaszkow" podając jej znaczenie jako "Armseliger Ort" czyli tłumacząc na język polski "Uboga miejscowość"[4]. Nazwa została później zgermanizowana na Biadauschke, Peadauschke[4] oraz Klein Biadauschke tracąc swoje pierwotne znaczenie.

W historii notowano również nazwy miejscowości jak: Biedasskowo (1666 r.), Biatauske (1787 r.), Biadauschke, Biedauschke Klein. W 1936 roku nazistowska administracja III Rzeszy ze względu na polskie pochodzenie nazwy zmieniła ją na nową, całkowicie niemiecką Margaretenmühle.

Historia edytuj

W obrębie obszaru wsi stwierdzono ślady osadnicze z okresu neolitu, kultury łużyckiej, przeworskiej i wczesnego średniowiecza. W 1250 r. tereny z obszarem dzisiejszej wsi zakupiła od księcia Henryka III opatka klasztoru cysterek w Trzebnicy – Gertruda. Jej kolejna następczyni – Agnieszka II w 1355 r. pozyskała z rąk książęcych prawa sądownicze na tym terenie – były one kilkakrotnie powodem sporów z książętami oleśnickimi. We władaniu klasztoru wieś pozostawała do 1810 roku. Od czasów reformacji większość mieszkańców wsi to protestanci. Ewangelicy należeli do parafii w Koniowie, a nieliczni katolicy do parafii w Koczurkach. Wieś złożona z kilku części, niewielkiej, nieregularnej ulicówki – właściwego Biedaszkowa Małego, położonego na północ i północny zachód przysiółka Parnice (niem. Parnitze) i położonego na zachód rozległego gospodarstwa młynarskiego Kliche Mühle. Układ ten utrwalony już w połowie XVIII wieku nie uległ istotnym zmianom. Część domów została wyburzona.

Demografia edytuj

Dane statystyczne:

  • w 1785 roku było 11 domów i 84 mieszkańców
  • w 1830 roku 22 domy i 131 mieszkańców
  • w 1895 roku 43 domy i 198 mieszkańców
  • w 1908 roku 42 domy i 199 mieszkańców
  • w 1938 roku 52 domy i 200 mieszkańców
  • w 2009 roku 26 domów i 115 mieszkańców
Liczba ludności Biedaszkowa Małego

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5164
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 44 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 71, OCLC 456751858 (niem.).