Bieganów (województwo dolnośląskie)

wieś w województwie dolnośląskim

Bieganów (niem. Biehals) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda.

Bieganów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Nowa Ruda

Liczba ludności (III 2011)

30[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-400[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0854015

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bieganów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Bieganów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Bieganów”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bieganów”
Ziemia50°33′25″N 16°30′08″E/50,556944 16,502222[1]

Położenie edytuj

Bieganów to niewielka wieś o rozproszonej zabudowie leżąca we Wzgórzach Włodzickich, w dolinie potoku Szczyp, na południowo-zachodnich zboczach Góry Świętej Anny[4].

Podział administracyjny edytuj

Integralne części wsi Bieganów[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0854021 Zagórzyn przysiółek

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Historia edytuj

Początki Bieganowa nie są znane, pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi 1499 roku[4]. W 1748 roku wieś należała do barona von Larisha, był tam wtedy folwark[4]. W 1765 roku w Bieganowie było 26 gospodarstw i 4 warsztaty rzemieślnicze[4]. W 1787 roku miejscowość należała do rodziny von Stillfried z Nowej Rudzy i liczyła 34 budynki[4]. W pierwszej połowie XIX wieku Biaganów należał do hrabiego von Magnisa, w tym czasie miejscowość znacznie się rozwinęła, w roku 1840 było w niej 60 domów i gorzelnia[4]. Prawie wszyscy mieszkańcy zajmowali się tkactwem, istniały tu 42 warsztaty wytwarzające tkaniny bawełniane i 23 przetwarzające len[4][4]. Po upadku tkactwa chałupniczego mieszkańcy znaleźli pracę w kopalniach Nowej Rudy[4]. Po 1945 roku Bieganów stopniowo wyludniał się, w 1978 roku było tu 43 gospodarstw rolnych, w 1988 roku ich liczba zmalała do 19[4].

Nazwa edytuj

Według Heinricha Adamy'ego nazwa wywodzi się od polskiej nazwy koloru białego[7]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę Bielawy podając jej znaczenie "Weisbach" czyli po polsku "Biały potok, strumień"[7]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę na Biehals w wyniku czego utraciła ona swoje znaczenie. Po II wojnie światowej polska administracja spolonizowała wcześniejszą zgermanizowaną nazwę na „Bieganów” w wyniku czego nie ma ona obecnie związku z pierwotnym znaczeniem.

Demografia edytuj

Dawniej, wieś liczyła nawet 400 osób. Jednak w ostatnich dziesięcioleciach następowało stopniowe wyludnienie[4]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła tylko 30 osób[2]. Obecnie jest to najmniejsza miejscowość gminy Nowa Ruda.

Infrastruktura edytuj

W roku 2010 do wsi podłączono sieć wodociągową, która ułatwiła mieszkańcom zaopatrzenie w wodę.

Szlaki turystyczne edytuj

Przez górną część Bieganowa przechodzi   szlak turystyczny z Nowej Rudy na Górę Świętej Anny[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 5207
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 42 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c d e f g h i j k l Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-Bis, 1994, s. 53, 54. ISBN 83-85773-12-6.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 66, OCLC 456751858 (niem.).

Bibliografia edytuj