Bioasekuracja, biologiczna ochrona fermy[1] – działania prowadzone na terenie gospodarstwa, jak i w jego najbliższym otoczeniu mające na celu ochronę biologiczną i zdrowotną gospodarstwa. Celem bioasekuracji jest ograniczenie rozprzestrzeniania się w obrębie gospodarstwa wirusów, bakterii, mykoplazm, pasożytów, wektorów biologicznych[1], poprzez stworzenie środowiska maksymalnie wolnego od drobnoustrojów chorobotwórczych.

Bioasekuracja wjazdu fermy, Brama bioasekuracyjna.

Termin bioasekuracja na świecie pojawił się w latach 60. XX wieku[potrzebny przypis].

Bioasekuracja w Polsce została zaostrzona ze względu na pojawienie się Afrykańskiego Pomoru Świń[2][3] oraz Ptasiej grypy. Wcześniej stosowana w fermach wielkotowarowych, od 2017 roku obowiązkowa także dla małych gospodarstw. Główne wytyczne odnośnie do bioasekuracji przedstawia Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt, w Polsce Główny Inspektorat Weterynarii[potrzebny przypis].

Efektywność biasekuracji edytuj

Efektywność działań bioasekuracyjnych danego gospodarstwa można określić przy pomocy tzw. Wartość Działania Bioasekuracyjnego BIV (ang. Biosecurity Intervention Value)  

gdzie[4]:
  – wartość likwidacji choroby w skali roku na jedno zwierzę.
  – redukcja ryzyka (w %) każdego podjętego działania.
  – stopień trudności (skala 1-10, gdzie 1 oznacza bardzo łatwe).
  – koszt działania na jedno zwierzę w skali roku.

Obszary stosowania bioasekuracji edytuj

Bioasekurację dzieli się na wewnętrzną i zewnętrzną:

  • Bioasekuracja wewnętrzna (ang. Bio-exclusion) ma na celu ograniczenie rozprzestrzenianie się patogenów lub ich wektorów w obszarze gospodarstwa. To szereg działań, które powinny być stosowane przez osoby mające bezpośredni kontakt ze zwierzętami: osoby wchodzące do budynków i przebywają w pomieszczeniach, w których utrzymywane są zwierzęta.[5]
  • Bioasekuracja zewnętrzna (ang. bio-containment) ma na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się patogenów lub ich wektorów w bliższym, lub dalszym otoczeniu gospodarstwa. Skupia się na działaniach dążących do prawidłowego zabezpieczenia budynków inwentarskich przed kontaktem ze środowiskiem zewnętrznym, głównie przed dotarciem w okolice budynków hodowli dzikich zwierząt, zwierząt wolno wychodzących.[5]
  • Bioasekuracja chorego stada (ang. bio-management) związana jest z zarządzaniem chorym stadem.

Zasady bioasekuracji edytuj

Zasady bioasekuracji[6]:

  • postawienie szczelnego ogrodzenia obejmującego całe gospodarstwo.
  • regularna dezynfekcja, dezynsekcja, deratyzacji budynków w których utrzymywane są zwierzęta.[7]
  • ograniczenie oraz kontrola dostępu osób postronnych do obszarów związanych z produkcją w danym gospodarstwie.
  • skrupulatne przestrzeganie wymogów sanitarnych (prowadzenie właściwej dokumentacji oraz odpowiednie zarządzanie produkcją, eliminacja chorych sztuk)
  • stosowanie oddzielnych ubrań ochronnych dla danego budynku produkcyjnego (chlewnia, owczarnia, obora, stajnia itd.)
  • stosowanie mat dezynfekcyjnych lub bram bioasekuracyjnych (wynikające z dobrej praktyki rolniczej) na drodze dojazdowej do gospodarstwa lub przed wejściem do danego budynku inwentarskiego.
  • stosownie kwarantanny[8].
  • monitorowanie i zwalczanie gryzoni.
  • właściwe zabezpieczenie płodów rolnych oraz pasz przechowywanych w obszarze gospodarstwa.
  • należy prowadzić rejestr pojazdów transportujących zwierzęta oraz osób, które mają dostęp do pomieszczeń związanych z produkcją trzody chlewnej.
  • zabezpieczenie pomieszczeń inwentarskich przed dostępem zwierząt domowych.
  • trzody chlewnej nie można karmić odpadkami pochodzącymi z kuchni.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b http://www.piwet.pulawy.pl/aktual/pliki/20161129-hpai-Bioasekuracja_w_fermie_drobiu.pdf
  2. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z - Dziennik Ustaw [online], www.dziennikustaw.gov.pl [dostęp 2019-10-02].
  3. Bioasekuracja - AGT GRAŚ [online], agtgras.pl [dostęp 2019-10-02].
  4. http://www.ostrowmaz.piwet.net/asf/bioasekuracja.pdf
  5. a b Bioasekuracja ASF, Dezynfekcja pojazdów - Unidoz dosing equipment [online], unidoz.com [dostęp 2019-11-10].
  6. 10 najważniejszych zasad bioasekuracji [online], www.tygodnik-rolniczy.pl [dostęp 2019-10-02].
  7. Mycie i dezynfekcja chlewni - Unidoz dosing equipment [online], unidoz.com [dostęp 2019-11-10].
  8. Bioasekuracja w chlewni - Trzoda chlewna [online], www.farmer.pl [dostęp 2019-10-02] (pol.).

Bibliografia edytuj