Bis (symbol)
Bis (dwa razy) – znak ″ (U+2033), stosowany w matematyce, fizyce i chemii oraz jako symbol metryczny.
Znak bis jest często mylony z cudzysłowem, cudzysłowem zastępczym (pseudocudzysłowem) i innymi podobnymi znakami.
Znak bis w unikodzie edytuj
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska[1] | Zastosowanie |
|---|---|---|---|---|---|
| ″ | U+2033 | ″ lub ȃ lub ″
|
DOUBLE PRIME | bis | matematyka, fizyka, chemia, technika |
| ʺ | U+02BA | ʺ lub ʺ
|
MODIFIER LETTER DOUBLE PRIME | bis modyfikator litery | fonetyka i transliteracja |
Zastosowanie znaku bis edytuj
Chemia edytuj
W nazwach związków organicznych stosowany jest dla odróżnienia lokantów o tym samym numerze – na przykład 2,2′,2ʺ-nitrylotri(etan-1-ol).
Matematyka edytuj
W matematyce znak bis najczęściej wyróżnia obiekty lub zmienne z grupy elementów powiązanych z sobą (na przykład poddane przekształceniom w stosunku do obiektu pierwotnego lub obiektu oznaczonego znakiem prim).
W analizie matematycznej bis stosuje się do oznaczania drugiej pochodnej.
Jednostki miary edytuj
Stosowany jako symbol cala i sekundy kątowej[2]
Transliteracja edytuj
W transliteracji cyrylicy na łacinkę bis modyfikator litery stosuje się na oznaczenie znaku twardego (Ъ ъ).
Znaki powiązane edytuj
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| ′ | U+2032 | ′ lub ′ lub ′ |
PRIME | prim |
| ″ | U+2033 | ″ lub ″ lub ″ |
DOUBLE PRIME | bis (łac. ‘dwa razy’) |
| ‴ | U+2034 | ‴ lub ‴ lub ‴ |
TRIPLE PRIME | ter (łac. ‘trzy razy’) |
| ⁗ | U+2057 | ⁗ lub ⁗ lub ⁗ |
QUADRUPLE PRIME | quater (łac. ‘cztery razy’) |
| ‵ | U+2035 | ‵ lub ‵ lub ‵ |
REVERSED PRIME | |
| ‶ | U+2036 | ‶ lub ‶ |
REVERSED DOUBLE PRIME | |
| ‷ | U+2037 | ‷ lub ‷ |
REVERSED TRIPLE PRIME | |
| ʹ | U+02B9 | ʹ lub ʹ |
MODIFIER LETTER PRIME | prim modyfikator litery |
| ʺ | U+02BA | ʺ lub ʺ |
MODIFIER LETTER DOUBLE PRIME | bis modyfikator litery |
Zastosowanie pozostałych znaków edytuj
Pierwszy z zestawu tych znaków, czyli prim, stosowany jest do oznaczania stopy oraz minuty i minuty kątowej. W transliteracji cyrylicy na łacinkę prim modyfikator litery stosuje się na oznaczenie znaku miękkiego (Ь ь).
W matematyce znaki prim, bis, ter i quater [wym. kfater] najczęściej oznaczają kolejne elementy grupy obiektów z sobą powiązanych.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Nazwy polskie zaczerpnięte lub utworzone na podstawie Robert Bringhurst, Elementarz stylu w typografii (załącznik A), Design Plus, Kraków 2007.
- ↑ Robert Bringhurst: Elementarz stylu w typografii. Wyd. 3. Kraków: d2d.pl, 2013, s. 333. ISBN 978-83-927308-6-6.