Bitwa pod Rain nad rzeką Lech

Wojna trzydziestoletnia
	Pilzno - Lomnice - Biała Góra - Mingolsheim - Wimpfen - Höchst - Fleurus - Stadtlohn - Granowo - Dessau - Lutter am Barenberge - Wołogoszcz - Breitenfeld I - Rain - Norymberga - Lützen - Ścinawa - Nördlingen I - Wittstock - Rheinfelden - Wittenweier - Thann - Chemnitz - Honnecourt - Breitenfeld II - Rocroi - Tuttlingen - Zatoka Kilońska - Fryburg - Fehmarn - Jankov - Herbsthausen - Nördlingen II - Zusmarshausen - Lens - Praga

	Bitwa pod Rain
	Bitwa pod Rain
	; Bitwa nad rzeką Lech (rycina z XVII wieku)
Czas	14–15 kwietnia 1632
Miejsce	rzeka Lech w pobliżu miasta Rain
Terytorium	Bawaria
Wynik	zwycięstwo Szwecji
	Strony konfliktu
Szwecja	Święte Cesarstwo Rzymskie; Liga Katolicka
	Dowódcy
Gustaw II Adolf	Johan von Tilly; Johann von Aldringen; Maksymilian I Bawarski
	Siły
40 000 żołnierzy i 80 dział	25 000 żołnierzy i artyleria
	Straty
2 000 zabitych	3 000 zabitych
	Położenie na mapie Bawarii miejsce bitwy
	Położenie na mapie Niemiec miejsce bitwy
	48°41′24,7200″N 10°55′01,9200″E/48,690200 10,917200

Ten artykuł dotyczy bitwy w 1632 roku. Zobacz też: inne bitwy nad rzeką Lech.

Bitwa pod Rain am Lech – starcie zbrojne, które miało miejsce w dniach 14–15 kwietnia 1632 roku podczas wojny trzydziestoletniej.

W pobliżu miasta Rain położonego nad rzeką Lech, licząca 40 000^[1] żołnierzy i 80 dział armia szwedzka dowodzona przez króla Gustawa Adolfa, pokonała liczącą 25 000^[2] żołnierzy armię Ligi Katolickiej dowodzoną przez hrabiego Tilly.

Działania poprzedzająceEdytuj

Po zajęciu Norymbergi i Donauwörth wojska Gustawa II Adolfa skierowały się w kierunku Ingolstadt. Dysponujący znacznie słabszymi siłami marszałek Johan von Tilly postanowił nie dopuścić przeciwnika w pobliże miasta, rozmieszczając swe wojska w pobliżu przejścia przez rzekę Lech na wysokości miasteczka Rain. Zajęły one umocnioną pozycję w lasach na wschodnim, wyższym brzegu rzeki, pomiędzy Rain a Augsburgiem. Mająca strategiczne znaczenie obrona tych przepraw miała powstrzymać armię szwedzką przed wkroczeniem do Bawarii.

Po odparciu 27 marca ataku wojsk cesarskich na Donauwörth Gustaw Adolf przybył stamtąd 14 kwietnia z zamiarem sforsowania rzeki. Mógł liczyć na to, że złożone przeważnie z niedoświadczonych żołnierzy wojsko katolickie ulegnie panice. Zaraz po przybyciu na miejsce Szwedzi zaczęli sypać stanowiska pod cztery baterie i groble oraz dokonali wojskowej demonstracji dla zmylenia Tilly'ego i zakamuflowania miejsca rzeczywistej przeprawy. Równocześnie rozebrano domy w pobliskiej wsi i zbudowano elementy mostu pływającego z nawierzchnią ukrytą pod lustrem wody. Następnie strona szwedzka rozpoczęła nękający ostrzał artyleryjski.

BitwaEdytuj

Dnia następnego szwedzka artyleria w sile 72 dział postawiła zaporę ogniową, a pozostałe 8 dział oczyściło z oddziałów nieprzyjaciela przyczółek powyżej grobli. Pod osłoną dymów armatnich i palonej słomy złożono z przygotowanych w nocy elementów most pontonowy przerzucony przez rzekę na południe od nieprzyjacielskich pozycji. Rano na rozkaz feldmarszałka Wrangla przeprawiło się tam na drugą stronę rzeki 300 jeźdźców fińskich (hakapelitów), którzy korzystając z zaskoczenia nieprzyjaciela, przygotowali na opanowanym brzegu przyczółek w postaci ziemnych fortyfikacji i stanowisk dla artylerii^[3]. Dla jego zlikwidowania Tilly poprowadził do ataku oddziały zdemoralizowane stratami wskutek ostrzału i nawiązał walkę z wojskami szwedzkimi broniącymi przyczółka. W tym czasie szwedzka jazda dokonała brodami przepraw powyżej i poniżej mostu i uderzyła na skrzydła jego wojsk, zmuszając go do odwrotu. Wykorzystując to, reszta armii szwedzkiej przeprawiła się przez rzekę. Wkrótce potem król szwedzki zaatakował znajdujące się na pobliskim wzgórzu nieprzyjacielskie pozycje.

W toku dalszych walk kula armatnia strzaskała Tilly'emu kolano, wobec czego głównodowodzący został odesłany do Ingolstadt. Zastępujący go Johann von Aldringen wkrótce też zniesiony został z pola bitwy – nieprzytomny i z pękniętą czaszką. Dowództwo przejął po nim elektor Bawarii Maksymilian I, który widząc zagrożenie szwedzkie od południa i dla ratowania zdezorganizowanych wojsk, wydał rozkaz natychmiastowego odwrotu do Ingolstadt z porzuceniem większości sprzętu i dział na polu walki. Armia katolicka zdołała uniknąć zniszczenia jedynie dzięki burzy i silnym wiatrom, które uniemożliwiły ruchy wojsk szwedzkich w nocy jaka nastąpiła po bitwie.

Rana Tillyego okazała się na tyle groźna, że nie udało się go uratować i zmarł dnia 30 kwietnia 1632 r. Gustaw Adolf po nieudanej próbie zdobycia miasta z marszu wycofał się na północ.

Sforsowanie rzeki Lech uważane jest przez historyków wojskowości za popis wykorzystania artylerii szwedzkiej dowodzonej przez Lenarta Torstenssona.

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

↑ ^a ^b 22 500 piechoty, 15 000 jazdy (Mała encyklopedia wojskowa, dz. cyt.)
↑ ^a ^b 22 000 (Mała encyklopedia wojskowa, dz. cyt.)
↑ Nowsze źródło szwedzkie podaje dla tego wydarzenia datę 5 kwietnia (L.E. Wolke, G. Larsson, N.E. Villstrand: Wojna trzydziestoletnia, dz. cyt., s. 113).

BibliografiaEdytuj

Mała encyklopedia wojskowa. Tom 2. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1967
Lars Ericson Wolke, Göran Larsson, Nils Erik Villstrand: Wojna trzydziestoletnia. Europa i świat 1618-1648. Warszawa: Bellona, 2010, ISBN 978-83-11-11293-3

[MEW1-1] 22 500 piechoty, 15 000 jazdy (Mała encyklopedia wojskowa, dz. cyt.)

[MEW2-2] 22 000 (Mała encyklopedia wojskowa, dz. cyt.)

[3] Nowsze źródło szwedzkie podaje dla tego wydarzenia datę 5 kwietnia (L.E. Wolke, G. Larsson, N.E. Villstrand: Wojna trzydziestoletnia, dz. cyt., s. 113).

[1]

[2]

[3]