Bitwa w zatoce Kunfuza

bitwa wojny włosko-tureckiej

Bitwa w zatoce Kunfuza – starcie między eskadrą włoską a turecką, 78 stycznia 1912 roku, w trakcie wojny włosko-tureckiej, zakończone zniszczeniem eskadry tureckiej.

Bitwa w zatoce Kunfuza
wojna włosko-turecka
Ilustracja
Krążownik „Piemonte”, okręt flagowy eskadry włoskiej
Czas

78 stycznia 1912

Miejsce

Al-Kunfuza

Terytorium

dzisiejsza Arabia Saudyjska

Wynik

zwycięstwo Włochów

Strony konfliktu
 Włochy  Imperium Osmańskie
Siły
1 krążownik,
2 niszczyciele
6 kanonierek,
1 holownik,
1 jacht
Straty
brak 6 kanonierek i holownik zatopione,
jacht zdobyty
Położenie na mapie Arabii Saudyjskiej
Mapa konturowa Arabii Saudyjskiej, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia19°08′09,2″N 41°03′54,3″E/19,135889 41,065083

Włosi, obawiając się ataku na ich kolonię w Erytrei, skierowali na Morze Czerwone znaczne siły lekkie, składające się z krążowników „Piemonte”, „Calabria”, „Puglia”, „Aretusa”, kanonierki „Volturno”, okrętu łącznikowego „Staffeta” i czterech niszczycieli „Artigliere”, „Granatiere”, „Bersagliere” i „Garibaldino[1].

Turcy postanowili sprowadzić do ojczystych portów z Zatoki Perskiej stacjonujące tam niewielkie okręty. Dotarły one na Morze Czerwone, ale musiały się zatrzymać z powodu braku węgla: frachtowiec „Kaiserieh”, który miał im dostarczyć paliwo, został przechwycony przez Włochów[1]. Jednostka ta udawała statek szpitalny Czerwonego Krzyża, ale drużyna abordażowa z krążownika „Puglia”, która dokonała inspekcji 16 grudnia 1911 roku nie znalazła na nim żadnego sprzętu szpitalnego, więc statek został zajęty jako pryz[2]. Włoski dowódca dowiedział się, że turecka eskadra znajduje się w okolicach wysp Farasan i nie zdając sobie sprawy, że są pozbawione węgla, obawiał się, że ich celem jest przewiezienie wojsk arabskich z Półwyspu Arabskiego do Erytrei[1]. Rozpoczął więc przeszukiwanie okolicznych wybrzeży i 7 stycznia odnalazł turecką eskadrę w porcie Al-Kunfuza[2].

Tureckie okręty nie stanowiły większego zagrożenia: żaden nie rozwijał więcej niż 12 węzłów, najciężej uzbrojona kanonierka, „Kastamonu” miała 1 działo kalibru 75 mm (lub 77 mm[3]), pozostałe: „Gökçedağ”, „Refahiye”, „Ayintab”, „Ordu” i „Bafra” miały działa 47 mm[a]; towarzyszył im uzbrojony jacht „Şipka” (1 działo 6-funtowe i 2 jednofuntowe[4]) i holownik „Muha”[2].

Wrak kanonierki „Bafra”, zniszczonej w porcie Al-Kunfuza

Grupa okrętów włoskich, która odnalazła turecką eskadrę, składała się z krążownika „Piemonte” (2 działa 152 mm i 10 – 120 mm[5]) i niszczycieli „Artigliere” i „Garibaldino” (oba po 4 działa 76 mm[6]). Jako pierwszy otworzył ogień „Artigliere”. Jednostki włoskie, wykorzystując swoją cięższą artylerię, strzelały z relatywnie dalekiego dystansu 4,5–6 km. Po trzygodzinnym ostrzale, cztery okręty tureckie zatonęły, a trzy wyrzuciły się na brzeg; „Şipka” został zatopiony przez własną załogę[2]. Następnego dnia eskadra włoska wróciła, zbombardowała port, wysadziła desant, który zniszczył jednostki wyrzucone na brzeg, i odpłynęła zabierając kilka zdemontowanych lekkich dział i innych pamiątek[1]. Uprowadziła też „Şipkę”, którą udało się podnieść z dna[2] (jacht służył do 1924 roku we flocie włoskiej jako „Gunfida”[4]) oraz cztery arabskie żaglowce[1]. Zapewniwszy sobie pełne panowanie na Morzu Czerwonym, Włosi przeprowadzili następnie bombardowania portów w Akabie, Mokce i Midi oraz blokadę wybrzeża w promieniu 45 mil morskich wokół Al-Hudajdy[1].

Uwagi edytuj

  1. Stephenson podaje, że kanonierki uzbrojone były także w jedną wyrzutnię torpedową kalibru 450 mm. W rzeczywistości wyrzutnie te zostały zdemontowane w 1908 roku

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Beehler 1913 ↓, s. 51.
  2. a b c d e Navalism. W: Charles Stephenson: A Box of Sand: The Italo-Ottoman War 1911–1912. Ticehurst: Tattered Flag Press, 2014. ISBN 978-0-9576892-2-0. (ang.).
  3. Conway's 1985 ↓, s. 393.
  4. a b Conway's 1985 ↓, s. 394.
  5. Conway's 1985 ↓, s. 257.
  6. Conway's 1985 ↓, s. 268.

Bibliografia edytuj