Bogdan Święczkowski

polski polityk

Bogdan Roman Święczkowski (ur. 22 maja 1970 w Sosnowcu) – polski prawnik, prokurator. W latach 2006–2007 szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w latach 2015–2016 podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, w latach 2016–2022 prokurator krajowy i pierwszy zastępca prokuratora generalnego. Od 2022 sędzia Trybunału Konstytucyjnego, którego 9 grudnia 2024 został prezesem.

Bogdan Święczkowski
Ilustracja
Bogdan Święczkowski (2016)
Data i miejsce urodzenia

22 maja 1970
Sosnowiec

Prezes Trybunału Konstytucyjnego
Okres

od 9 grudnia 2024

Poprzednik

Julia Przyłębska[1]

Prokurator krajowy
Okres

od 7 marca 2016
do 16 lutego 2022

Następca

Dariusz Barski (de facto)

Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Okres

od 13 września 2006
do 2 listopada 2007

Poprzednik

Witold Marczuk

Następca

Jerzy Kiciński (p.o.)

Odznaczenia
Złoty Medal „Za Zasługi dla Policji” Medal Stulecia Utworzenia Policji Państwowej
Bogdan Święczkowski przed gmachem budynku Ministerstwa Sprawiedliwości

Życiorys

edytuj

W 1994 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a następnie odbył aplikację prokuratorską w Prokuraturze Rejonowej w Tychach. Po odbyciu aplikacji w 1996 pracował w Prokuraturze Rejonowej w Sosnowcu na stanowiskach: asesora i (od 1998) prokuratora. W latach 2001–2005 był prokuratorem Prokuratury Okręgowej w Katowicach: w latach 2001–2003 w Wydziale Śledczym, zaś w latach 2003–2005 w Wydziale VI do Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej.

W listopadzie 2005 rozpoczął pracę w Prokuraturze Krajowej, gdzie pełnił funkcje zastępcy dyrektora i dyrektora Biura ds. Przestępczości Zorganizowanej, nadzorując i koordynując najpoważniejsze śledztwa dotyczące zorganizowanych grup przestępczych oraz przestępstw o charakterze finansowym i ekonomicznym.

13 września 2006 został mianowany p.o. szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zaś 19 października 2006 na szefa ABW. Odwołano go z tej funkcji 2 listopada 2007. Przywrócony na stanowisko prokuratora Prokuratury Krajowej, odszedł w stan spoczynku z momentem likwidacji tej jednostki i tworzenia Prokuratury Generalnej.

W wyborach samorządowych w 2010, jako bezpartyjny, został wybrany na radnego sejmiku województwa śląskiego z listy Prawa i Sprawiedliwości[2]. W wyborach parlamentarnych w 2011 został liderem listy PiS do Sejmu w okręgu wałbrzyskim, uzyskał mandat poselski, otrzymując 17 109 głosów[3]. Po wyborach Bogdan Święczkowski odmówił zrzeczenia się funkcji prokuratora w stanie spoczynku, wobec czego marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna wygasił jego mandat poselski[4], uznając, iż przepisy prawa zabraniają łączenia tych dwóch funkcji[5]. Bogdan Święczkowski odwołał się od tej decyzji do Sądu Najwyższego, który odwołanie oddalił. 14 listopada 2011 sejmik województwa śląskiego wygasił mu także mandat radnego tej izby[6]. W styczniu 2012 jego skargę na tę decyzję odrzucił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach[7]. W tym samym roku Bogdan Święczkowski poparł powstanie Solidarnej Polski[8][9].

24 listopada 2015 powołany na podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości[10]. 7 marca 2016 powołany na stanowiska prokuratora krajowego i pierwszego zastępcy prokuratora generalnego[11].

W 2019 objął stanowisko przewodniczącego Rady Naukowej utworzonego przez Ministra Sprawiedliwości Instytutu Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi[12].

26 stycznia 2022 zgłoszono jego kandydaturę na sędziego Trybunału Konstytucyjnego[13][14]. 8 lutego tegoż roku Sejm wybrał go na to stanowisko[15]. 16 lutego 2022 złożył ślubowanie przed Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Andrzejem Dudą[16].

W 2024 został przedstawiony Prezydentowi RP przez zgromadzenie ogólne sędziów Trybunału Konstytucyjnego jako jeden z dwóch kandydatów na prezesa TK. 9 grudnia 2024 Andrzej Duda powołał go na prezesa Trybunału Konstytucyjnego[17][18].

W dniu 5 lutego 2025 złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa zamachu stanu przez premiera Donalda Tuska, marszałka Sejmu Szymona Hołownię, marszałek Senatu Małgorzatę Kidawę-Błońską, wszystkich ministrów, posłów i senatorów rządzącej koalicji KO-PSL-PL2050-NL, prezes Rządowego Centrum Legislacji Joannę Knapińską oraz niektórych sędziów i prokuratorów. Zawiadomienie złożył nie do Prokuratury Krajowej, lecz imiennie pod adresem swojego dawnego podwładnego z okresu pełnienia funkcji prokuratora krajowego – zastępcy prokuratora generalnego Michała Ostrowskiego, który następnie wszczął prywatne śledztwo w tej sprawie (nie zarejestrowane ani w Prokuraturze Krajowej, ani w żadnej innej prokuraturze w Polsce), za co 10 lutego został zawieszony w czynnościach na okres 6 miesięcy przez ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego Adama Bodnara[19][20].

Odznaczenia

edytuj

Życie prywatne

edytuj

W 2000 zawarł związek małżeński z Małgorzatą Hencel-Święczkowską, sędzią z niezaliczonym testem niezależności[24], w 2017 powołaną na prezesa Sądu Rejonowego w Sosnowcu[25]. W 2012 ukazała się książka Łańcuch poszlak (Wielka gra mafii i rosyjskich służb specjalnych), której autorami są Roman Mańka i Łukasz Ziaja, a która jest wywiadem rzeką z Bogdanem Święczkowskim[26]. W 2014 ukazała się książka Bogdana Święczkowskiego pt. Afery czasów Donalda Tuska, którą napisał wraz z Łukaszem Ziają.

Przypisy

edytuj
  1. Od 29 listopada 2024 jako sędzia kierująca pracami TK.
  2. Serwis PKW – Wybory 2010 [online] [dostęp 2012-12-13].
  3. Serwis PKW – Wybory 2011 [online] [dostęp 2012-12-13].
  4. M.P. z 2011 r. nr 100, poz. 1017
  5. Schetyna podjął decyzję. Wygasił mandaty Barskiego i Święczkowskiego [online], gazeta.pl, 27 października 2011 [dostęp 2012-12-13] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-26].
  6. Wypadek przy pracy? Święczkowski stracił jeszcze jeden mandat [online], dziennik.pl, 14 listopada 2011 [dostęp 2012-12-13].
  7. Święczkowski stracił wszystko [online], wprost.pl, 26 stycznia 2012 [dostęp 2012-12-13].
  8. Solidarna Polska ma poparcie Święczkowskiego [online], dziennikzachodni.pl, 2 grudnia 2011 [dostęp 2015-11-25].
  9. Inicjatywa budowy pomnika ofiar katastrofy pod Smoleńskiem [online], sosnowiec.info.pl, 10 kwietnia 2012 [dostęp 2012-12-13].
  10. Bogdan Święczkowski Podsekretarzem Stanu [online], ms.gov.pl, 25 listopada 2015 [dostęp 2015-11-25].
  11. Powołanie kierownictwa Prokuratury Krajowej [online], pg.gov.pl, 7 marca 2016 [dostęp 2016-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-14] (pol.).
  12. O Instytucie, [w:] Instytut Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych w Łodzi [online] [dostęp 2020-01-10].
  13. Bogdan Święczkowski kandydatem na sędziego TK [online], serwisy.gazetaprawna.pl, 31 stycznia 2022 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  14. Druk nr 1982: Kandydat na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego - Pan Bogdan Święczkowski [online], sejm.gov.pl, 26 stycznia 2022 [dostęp 2022-02-09].
  15. Bogdan Święczkowski sędzią TK [online], sejm.gov.pl, 8 lutego 2022 [dostęp 2022-02-08] (pol.).
  16. Sędzia TK Bogdan Święczkowski złożył ślubowanie [online], gazetaprawna.pl, 16 lutego 2022 [dostęp 2022-02-16] (pol.).
  17. Prezydent powołał nowego prezesa Trybunału Konstytucyjnego. To kolega Ziobry [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-12-09].
  18. Prezydent powołał Bogdana Święczkowskiego na Prezesa Trybunału Konstytucyjnego [online], prezydent.pl, 9 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-09] (pol.).
  19. Kamila Gurgul: Prokuratura potwierdza. Bodnar zawiesił Ostrowskiego. wp.pl, 2025-02-11. [dostęp 2025-02-11].
  20. SENTENCJA ZAWIADOMIENIA PREZESA TK O UZASADNIONYM PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA, M.IN. PRZEZ PREZESA RADY MINISTRÓW, MINISTRÓW, MARSZAŁKA SEJMU, MARSZAŁKA SENATU, PREZESA RCL. tk.gov.pl, 05-02-2025. [dostęp 2025-02-11].
  21. Prokurator Krajowy otrzymał Odznakę Honorową od Szefa ABW [online], pk.gov.pl, 9 sierpnia 2017 [dostęp 2019-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-10].
  22. Prokurator Krajowy Bogdan Święczkowski uhonorowany Złotym Medalem za Zasługi dla Policji - Prokuratura Krajowa - Portal Gov.pl [online], Prokuratura Krajowa [dostęp 2023-08-22] (pol.).
  23. Prokurator Krajowy odznaczony Medalem 100-lecia utworzenia Policji Państwowej [online], pk.gov.pl, 25 lipca 2019 [dostęp 2019-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-08].
  24. Mariusz Jałoszewski: Neo-sędzia Hencel-Święczkowska, żona prezesa TK, nie jest niezależnym sędzią. Tak orzekł SN - OKO.press. oko.press, 2025-03-09. [dostęp 2025-03-10]. (pol.).
  25. Żona Prokuratora Krajowego została Prezesem Sądu Rejonowego w Sosnowcu [online], onet.pl, 5 listopada 2017 [dostęp 2017-11-05].
  26. Polecamy książkę „Łańcuch Poszlak” [online], ngopole.pl, 2 grudnia 2012 [dostęp 2012-12-13].

Bibliografia

edytuj