Wikipedia

Bolesław Greffner

Bolesław Marceli Greffner, ps. „Beaulieux” (ur. 26 lipca 1891 w Liszkach, zm. w październiku 1939) – podinspektor Policji Państwowej i major żandarmerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy.

Bolesław Greffner
Beaulieux
podinspektor PP podinspektor PP
Data i miejsce urodzenia

26 lipca 1891
Liszki

Data śmierci

październik 1939

Przebieg służby
Lata służby

1921–1936

Formacja

Policja Państwowa

Jednostki

Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej

Stanowiska

komendant

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny)

Życiorys edytuj

Urodził się 26 lipca 1891 w Liszkach, w ówczesnym powiecie krakowskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Hipolita[1][2]. Był młodszym bratem Alfreda (ur. 1890)[1][a].

W 1910 ukończył naukę w klasie VIIIa i zdał maturę w c. k. Gimnazjum III w Krakowie[4], po czym rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był równocześnie aktywny w środowisku irredenty. Należał do Polskiej Partii Socjalistycznej oraz II Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Krakowie (od 26 października 1913 był zastępowym w II plutonie 1. kompanii, a w kwietniu 1914 został mianowany podoficerem kadetem[1].

24 września 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Od 6 listopada 1914 był instruktorem w Szkole Podchorążych LP w Krakowie, po jej ewakuacji w Jabłonkowie, Marmaros-Sziget i Kamieńsku[1]. 5 grudnia 1914 został mianowany podporucznikiem piechoty[5]. Od 11 maja 1915 był komendantem plutonu w 4 Pułku Piechoty. 31 lipca 1915 został ranny w bitwie pod Jastkowem[1]. Przebywał w Szpitalu Fortecznym nr 9 w Krakowie[6]. Po wyleczeniu został przeniesiony do 3 Pułku Piechoty[1]. 1 lipca 1916 został mianowany porucznikiem piechoty[5]. W 1916 na krótko oddelegowany do Komendy Grupy LP. 11 maja 1917 wyznaczony na kierownika Urzędu Zaciągowego w Biłgoraju. 28 marca 1917 został wymieniony we wniosku o odznaczenie austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[1].

Po bitwie pod Rarańczą (15–16 lutego 1918) pełnił służbę w II Korpusie Polskim w Rosji, w którym zorganizował i dowodził Polową Strażą Wojskową. Był z tego powodu poszukiwany przez Austriaków w związku z procesem legionistów o zdradę stanu w Marmaros-Sziget. Po bitwie pod Kaniowem (11 maja 1918) dostał się do niemieckiej niewoli. Następnie służył w Polskim Korpusie Posiłkowym[1].

25 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika[7]. 8 listopada 1918 Rada Regencyjna mianowała go kapitanem ze starszeństwem z 12 października tego roku[8]. Pełnił służbę na stanowisku komendanta powiatowego żandarmerii w Tomaszowie Lubelskim[1]. Wiosną 1919 został wyznaczony na stanowisko zastępcy szefa Generalnej Ekspozytury Żandarmerii Polowej. 30 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w Korpusie Żandarmerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Był wówczas dowódcą szkoły żandarmerii ukraińskiej w Kamieńcu Podolskim[9]. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Dowództwie Żandarmerii Wojskowej, a jego oddziałem macierzystym był 4 Dywizjon Żandarmerii w Łodzi[10]. Jesienią tego roku został zdemobilizowany[11] i przydzielony w rezerwie do 4 Dywizjonu Żandarmerii[12][13][14]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 5. lokatą w korpusie oficerów rezerwy żandarmerii[15][16].

Po zwolnieniu z wojska wstąpił do Policji Państwowej. Kolejno pełnił służbę na stanowiskach komendanta powiatowego w Nowogródku[17], komendanta miejskiego w Poznaniu i kierownika Urzędu Śledczego w Poznaniu[18]. Od czerwca do 30 listopada 1934 był komendantem Miejsca Odosobnienia w Berezie Kartuskiej[1]. Po powrocie do Poznania objął stanowisko zastępcy komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej[19]. W tym samym roku jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas w grupie oficerów „pełniących służbę w Policji Państwowej w stopniach oficerów P.P.”[20] We wrześniu 1935 został przeniesiony do Łucka[19]. We wrześniu 1936 został zwolniony ze stanowiska zastępcy komendanta wojewódzkiego Policji Państwowej lub oficera inspekcyjnego w Łucku i przeniesiony w stan nieczynny[18][21].

22 września 1937 prasa krajowa poinformowała o jego śmierci poprzedniego dnia w Gnieźnie. 23 września informacja została sprostowana. W Gnieźnie zmarł krewny Bolesława o tym samym nazwisku, natomiast on sam przebywał w Łucku[22].

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 dostał się do niewoli sowieckiej, po czym został skazany i rozstrzelany w październiku 1939 z wyroku sądu wojskowego Frontu Ukraińskiego[1].

Był żonaty z Anną z Żyburtowiczów (ur. 13 marca 1906 w Mińsku), z którą miał córkę Wandę (ur. 11 grudnia 1925) i syna Lecha Bolesława (ur. 16 grudnia 1932 w Poznaniu)[2]. Lech Grefner zmarł 15 listopada 2022[23].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Biogram Alfreda Greffnera potwierdza, że był on bratem Bolesława, podaje jednak, że imię jego ojca to Bronisław[3], a nie Hipolit.
  2. ↑ Krzyżem Walecznych po raz pierwszy został również odznaczony „za męstwo i odwagę, wykazane w bitwie Kaniowskiej w składzie byłego II Korpusu Wschodniego w dniu 11 maja 1918 roku”[26].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Greffner-Beaulieux, Grefner Bolesław Marceli, ps. „Beaulieux”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-11-27].
  2. ↑ a b Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-11-27]..
  3. ↑ Greffner, Grefner Alfred, ps. „Radwan”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-01-02].
  4. ↑ Sprawozdanie 1910 ↓, s. 89, jako Grefner.
  5. ↑ a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 9.
  6. ↑ III Lista strat 1915 ↓, s. 11.
  7. ↑ Dz. Rozp. Kom. Wojsk. Nr 1 z 28 października 1918 roku, poz. 8.
  8. ↑ Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 5 z 21 listopada 1918 roku, poz. 72.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 30 z 11 sierpnia 1920 roku, s. 692.
  10. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 402, 980.
  11. ↑ Pierwsza lista 1921 ↓, s. 64.
  12. ↑ Spis oficerów rezerwy 1922 ↓, s. 84.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1056.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 961.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1066.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 968.
  17. ↑ Uroczystość Bożego Ciała. „Życie Nowogrodzkie”. 6, s. 5, 1927-06-18. Nowogródek. .
  18. ↑ a b Zwolnienie Grefnera. „Kurjer Poznański”. 470, s. 2, 1936-10-10. Poznań. .
  19. ↑ a b „Dziennik Bydgoski”. 224, s. 16, 1935-09-28. Bydgoszcz. .
  20. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 191, 983.
  21. ↑ Łuck (od naszego koresp.). „Kurjer Warszawski”. 251, s. 16, 1936-09-13. Warszawa. .
  22. ↑ Nadkom. Groeffner żyje. „Polska Zbrojna”. 263, s. 7, 1937-09-23. Warszawa. .
  23. ↑ Lech Grefner. Arbor Memorial. [dostęp 2023-11-27]..
  24. ↑ M.P. z 1932 r. nr 64, poz. 82.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 58 z 23 grudnia 1922, s. 965.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 24 grudnia 1921, s. 1671.
  27. ↑ Odznaczenia w Legjonach. „Goniec Wieczorny”. 636, s. 2, 1916-12-18. Warszawa. .

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bolesław_Greffner&oldid=72385963”