Bolesław Ulanowski

polski historyk prawa

Bolesław Ulanowski (ur. 1 sierpnia 1860 w Brześciu nad Bugiem, zm. 27 września 1919 w Krakowie) – polski prawnik i historyk prawa, profesor i dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie[1].

Bolesław Ulanowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 sierpnia 1860
Brześć

Data i miejsce śmierci

27 września 1919
Kraków

Zawód, zajęcie

historyk prawa

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Syn Aleksandry z domu Borkowskiej (zm. 1912)[2].

Filozofię i prawo studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Studia uwieńczył w 1881 stopniem doktora filozofii, a w 1886 uzyskał doktorat prawa napisany pod kierunkiem Michała Bobrzyńskiego[3].

W 1883 studiował na Uniwersytecie Paryskim, w École de Chartres i Collège de France. W 1886 uzyskał habilitację w Uniwersytecie Jagiellońskim z zakresu historii prawa polskiego (O prawie azylu w Statutach Kazimierza Wielkiego). W wieku 28 lat (1888) został profesorem nadzwyczajnym prawa kościelnego i p.o. kierownikiem katedry tego prawa. Gdy miał lat 30 (1890) awansował na stanowisko profesora zwyczajnego prawa kanonicznego i historii prawa polskiego. Był również kierownikiem Katedry Prawa Polskiego. W 1893 został p.o. kierownikiem Katedry Prawa Niemieckiego. W połowie 1895 został mianowany konserwatorem na obwód sanocki w sekcji III dla archiwaliów[4].

W latach 1893/1894 i 1899/1900 pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1888 roku był członkiem krakowskiej Akademii Umiejętności. W 1903 pełnił funkcję sekretarza generalnego (faktycznie od 1901) Akademii Umiejętności, doprowadzając ją do największego rozkwitu w dotychczasowych dziejach. Od 1893 był dyrektorem krakowskiej Drukarni Uniwersyteckiej.

Wychował wielu uczniów, m.in. Stanisława Kutrzebę[5], Stanisława Estreichera, Rafała Taubenschlaga, Józefa Rafacza, Franciszka Bujaka, ks. Jana Fijałka, Adama i Stanisława Krzyżanowskich, Stanisława Zakrzewskiego, Zygmunta Lisowskiego, Abdona Kłodzińskiego.

Jego zainteresowania skupiły się na badaniu prawa Kościoła rzymskokatolickiego w dawnej Polsce przy uwzględnieniu jego związków z prawem powszechnym Kościoła. Przedmiotem badań były przy tym źródła praktyki sądowej. Zasłynął przede wszystkim ze swej działalności wydawniczej. Ogłosił drukiem zbiory ustawodawstwa polskiego, liczne dokumenty średniowieczne, a także księgi sądowe, wydawnictwa z zakresu polskiego prawa kościelnego.

Przyjaźnił się z Henrykiem Sienkiewiczem. Jego córka Wandzia była, według niektórych badaczy literatury, pierwowzorem Nel z powieści W pustyni i w puszczy[6].

Zmarł 27 września 1919[7]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera U-płn-3)[7]. [8]

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Teofil Emil Modelski, Towarzystwo Historyczne 1914–1924, [w:] Kwartalnik Historyczny, rocznik LI, z. 1–2, Lwów 1937, s. 66.
  2. † Aleksandra z Borkowskich Ulanowska. „Gazeta Lwowska”. Nr 291, s. 3, 18 grudnia 1912. 
  3. Jakub Sawicki, Bolesław Ulanowski (1860–1919), „Prawo Kanoniczne” 14 (1971) nr 1–2, s. 307–324. muzhp.pl. [dostęp 2017-09-03].
  4. Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”, s. 2, Nr 12 z 9 czerwca 1895. 
  5. Stanisław Kutrzeba. wpia.uj.edu.pl. [dostęp 2017-09-03].
  6. Adrianna Adamek-Świechowska: Wokół „W pustyni i w puszczy” - lustro arcydzieła. Naszemiasto.pl. [dostęp 2020-01-17].
  7. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów.. rakowice.eu. [dostęp 2017-04-01].
  8.  
    Grób prof. Bolesława Ulanowskiego na cmentarzu Rakowickim
  9. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.

Bibliografia edytuj

Dzieła dostępne w: