Bonapartenykus

	Bonapartenykus
	Okres istnienia: kampan–mastrycht PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury gadziomiedniczne
Podrząd	teropody
Infrarząd	tetanury
(bez rangi)	celurozaury
Rodzina	alwarezaury
Podrodzina	Patagonykinae
Rodzaj	Bonapartenykus
Gatunki
	Bonapartenykus ultimus
	Bonapartenykus ultimus

Bonapartenykus – rodzaj wymarłego dinozaura, teropoda z grupy celurozaurów i rodziny alwarezaurów^[1].

Skamieniałości znaleziono na północy Patagonii, w Argentynie. Spoczywały wśród skał datowanych na kampan-mastrycht. W otoczeniu kości znaleziono pozostałości jaj, prócz popękanych skorupek dwa niekompletne jaja. Badania ujawniły, że pozostałości należą do nieznanego jeszcze dinozaura z grupy celurozaurów i rodziny alwarezaurów. Agnolin i inni zauważyli podobieństwa do alwarezaura Patagonykus^[1], również pochodzącego z kredowej Patagonii^[2], dotyczące w szczególności dużych rozmiarów ciała i budowy kości kruczej. Autorzy opisu nowego znaleziska połączyli go z nowo opisanym przez siebie rodzajem w klad Patagonykinae. Nowy rodzaj nazwali Bonapartenykus. Uhonorowali w ten sposób argentyńskiego paleontologa José Bonaparte. Druga część nazwy rodzajowej, onykus, oznacza pazur. Autorzy podają, jakoby pochodziła z łaciny^[1]. Greckie pochodzenie tego członu od słowa onyx o tym samym znaczeniu wskazują jednak autorzy opisów innych alwarezaurów o podobnych nazwach, jak Bannykus, Xiyunykus^[3]. W rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Bonapartenykus ultimus. Epitet gatunkowy pochodzi z łaciny. Oznacza ostatni, jako że Bonapartenykus był w czasie odkrycia najmłodszym przedstawicielem swej rodziny w Ameryce Południowej. Jego długość oszacowano na 2,5 m^[1].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d Federico L. Agnolin, Jaime E. Powell, Fernando E. Novas i Martin Kundrát. New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs. „Cretaceous Research”. 35, s. 33–56, 2012. DOI: 10.1016/j.cretres.2011.11.014. (ang.).
↑ Fernando E. Novas. Anatomy of Patagonykus puertai (Theropoda, Avialae, Alvarezsauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 17 (1), s. 137–166, 1997. DOI: 10.1080/02724634.1997.10010959. (ang.).
↑ XingX. Xu XingX. i inni, Two Early Cretaceous fossils document transitional stages in alvarezsaurian dinosaur evolution, „Current Biology”, 17, 28, 2018, 2853–2860.e3, DOI: 10.1016/j.cub.2018.07.057, PMID: 30146153 (ang.).

[Bonapartenykus-1] Federico L. Agnolin, Jaime E. Powell, Fernando E. Novas i Martin Kundrát. New alvarezsaurid (Dinosauria, Theropoda) from uppermost Cretaceous of north-western Patagonia with associated eggs. „Cretaceous Research”. 35, s. 33–56, 2012. DOI: 10.1016/j.cretres.2011.11.014. (ang.).

[Novas97-2] Fernando E. Novas. Anatomy of Patagonykus puertai (Theropoda, Avialae, Alvarezsauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 17 (1), s. 137–166, 1997. DOI: 10.1080/02724634.1997.10010959. (ang.).

[Bannykus&Xiyunykus-3] XingX. Xu XingX. i inni, Two Early Cretaceous fossils document transitional stages in alvarezsaurian dinosaur evolution, „Current Biology”, 17, 28, 2018, 2853–2860.e3, DOI: 10.1016/j.cub.2018.07.057, PMID: 30146153 (ang.).

[1]

[2]

[3]