Borya

*Borya*
	; Borya scirpoidea
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	Boryaceae
Rodzaj	Borya
	Nazwa systematyczna
	Borya Labill.; Nov. Holl. Pl. 1: 81 (1805)
	Typ nomenklatoryczny
	Borya nitida Labill.
Synonimy
	Baumgartenia Spreng.; Daviesia Poir.;
	Baumgartenia Spreng.; Daviesia Poir.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Borya Labill. – rodzaj wieloletnich, niskopączkowych roślin z rodziny Boryaceae, obejmujący 11 gatunków endemicznych dla Australii^[4]. Nazwa rodzaju została nadana na cześć Jean Baptiste Bory de Saint-Vincent, francuskiego podróżnika i botanika^[5]. Rodzaj ten obejmuje rośliny tolerujące susze, zdolne do ponownego zazielenienia się po uschnięciu oraz gatunki unikające przesuszenia, których część naziemna odradza się corocznie. Kwiaty wszystkich gatunków są zapylane przez muchówki^[6].

Morfologia edytuj

Pokrój: Niskie rośliny tworzące gęste skupiska (kępy).

Pęd podziemny: Krótkie kłącze.

Łodyga: Proste lub rozgałęzione, wzniesione lub płożące.

Liście: Ulistnienie skrętoległe. Liście liczne, tworzące pochwę liściową, siedzące, o blaszce równowąskiej, z równoległym użyłkowaniem.

Kwiaty: Kwiaty zebrane w kłos wsparty podsadkami. Każdy kwiat dodatkowo wsparty jest przysadką i podkwiatkiem. Okwiat pojedynczy złożony z białych listków, zrośniętych u nasady. Pręciki osadzone na brzegach rurkowatej nasady okwiatu, niekiedy gruczołowate. Zalążnia trójkomorowa, mała, jajowata. Szyjka słupka nitkowata, zakończona drobnym, główkowatym znamieniem. Miodniki obecne w szczelinach na ścianie zalążni. Zalążki anatropowe.

Owoce: Jajowato-wrzecionowate torebki. Nasiona małe, elipsoidalne, czarne.

Genetyka: Liczba niewielkich, metacentrycznych do akrocentrycznych chromosomów n wynosi 14 lub 28^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Rodzaj zaliczany jest do rodziny Boryaceae, należącej do rzędu szparagowców (Asparagales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[2].

Gatunki^[4]

Borya constricta Churchill
Borya inopinata P.I.Forst. & E.J.Thomps.
Borya jabirabela Churchill
Borya laciniata Churchill
Borya longiscapa Churchill
Borya mirabilis Churchill
Borya nitida Labill.
Borya scirpoidea Lindl.
Borya septentrionalis F.Muell.
Borya sphaerocephala R.Br.
Borya subulata G.A.Gardner

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-04-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-28]. (ang.).
↑ D. Gledhill: The names of plants. Cambridge, New York: Cambridge University Press, 2008, s. 75. ISBN 978-0-521-86645-3. (ang.).
↑ ^a ^b J.G. Conran: Boryaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 151-153. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[trop-3] Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-04-24]. (ang.).

[kew-4] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-28]. (ang.).

[5] D. Gledhill: The names of plants. Cambridge, New York: Cambridge University Press, 2008, s. 75. ISBN 978-0-521-86645-3. (ang.).

[kub-6] J.G. Conran: Boryaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 151-153. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]