Brżąs

jezioro w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze

Brżąs (inne nazwy: Brząs[1], Wilkus Mały[1], Jezioro Przyleśne[1], Brzask[2], Przylasek[2]) – jezioro w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze[3].

Brżąs
Brząs, Wilkus Mały, Jezioro Przyleśne, Brzask, Przylasek
Położenie
Państwo

 Polska

Region

Pojezierze Mazurskie

Wysokość lustra

116,5 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

28,7 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


950 m
490 m

Głębokość
• średnia
• maksymalna


0,7 m
1,5 m

Długość linii brzegowej

2300 m

Hydrologia
Rzeki zasilające

Sapina

Rzeki wypływające

Sapina

Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Brżąs”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Brżąs”
Ziemia54°09′14″N 21°54′39″E/54,153889 21,910833

Położenie edytuj

Jezioro leży na Pojezierzu Mazurskim[4], w mezoregionie Wielkich Jezior Mazurskich[5], w dorzeczu SapinaWęgorapaPregoła. Znajduje się około 15 km w kierunku południowo-wschodnim od Węgorzewa. Do jeziora wpada od wschodu, od strony jeziora Wilkus rzeka Sapina. Sam zbiornik wodny bywa uznawany za zatokę, stąd nazywane jest Wilkus Mały. Sapina wypływa na zachodzie w kierunku jeziora Pozezdrze[1].

Brzegi są płaskie. W otoczeniu znajdują się lasy, łąki, miejscami na północy podmokłe[1].

Zbiornik wodny według typologii rybackiej jezior zalicza się do linowo-szczupakowych[1]. Jest mocno zarośnięty[1].

Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Stręgiel w zlewni rzeki Węgorapa – nr 9[2], jego użytkownikiem jest Polski Związek Wędkarski[1]. Znajduje się na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich o łącznej powierzchni 85 527,0 ha[6].

Morfometria edytuj

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 28,7 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 0,7 m, a maksymalna – 1,5 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 116,5 m n.p.m. Maksymalna długość jeziora to 950 m, a szerokość 490 m. Długość linii brzegowej wynosi 2300 m[1].

Często jeziora Wilkus i Brżąs traktowane są jako jedno jezioro o nazwie Wilkus. Według takiego założenia zgodnie z danymi Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody wynosi 136,2 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 1,4 m, a maksymalna – 5,6 m. Lustro wody znajduje się na wysokości 116,5 m n.p.m. Objętość jeziora wynosi 1894,8 tys. m³. Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię tak rozumianego jeziora na mapach w skali 1:50 000 według Państwowego Układu Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 107,5 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody – 116,3 m n.p.m.[4]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Wielkie Jeziora Mazurskie. Północ, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1999 (Przewodniki wędkarskie; 6), ISBN 83-87506-16-8, OCLC 749533945.
  2. a b c Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie: Obwieszczenie nr 3/2016 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 30 września 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie ustanowienia obwodów rybackich na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących. edziennik.mazowieckie.pl, 30 września 2016. [dostęp 2020-03-01].
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 28, ISBN 83-239-9607-5.
  4. a b Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 348, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.
  5. Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
  6. Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała Nr XXII/430/12 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 listopada 2012 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior Mazurskich.. bip.warmia.mazury.pl, 27 listopada 2012. [dostęp 2017-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 kwietnia 2017)].