Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej

zabytek w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim

Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodząca z XIV wieku brama warowna, będąca elementem średniowiecznych murów obronnych w Bystrzycy Kłodzkiej.

Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej
Zabytek: nr rej. A/2565/647 z 26.02.1960
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Bystrzyca Kłodzka

Adres

ul. Podmiejska

Typ budynku

brama wodna

Styl architektoniczny

gotyk

Ukończenie budowy

XIV w.

Ważniejsze przebudowy

1568 r.

Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej
Mapa konturowa Bystrzycy Kłodzkiej, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej”
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej”
Ziemia50°17′45,40″N 16°39′06,38″E/50,295944 16,651772

Historia

edytuj

Warowna brama została wzniesiona w XIV wieku, po roku 1319[1], w roku 1568 dobudowano blanki i ostrosłupowe ceglane zwieńczenie. W połowie XVII wieku rozpoczęto wyburzanie murów miejskich i budowla przestała pełnić funkcje obronne. Od tego czasu do początku XX wieku pomieszczenia ponad przejazdem nie były używane. W roku 1922 w baszcie utworzono izbę historyczną, w której zgromadzono XVIII-wieczne wytwory lokalnych rzemieślników i dokumenty dotyczące historii miasta[2].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 26 lutego 1960 obiekt został wpisany do rejestru zabytków[3].
W latach 1970 do 1980 brama służyła jako turystyczny punkt widokowy[4]. W roku 1985 lokalna spółdzielnia rzemieślnicza wyremontowała obiekt, w którym następnie urządzono wystawę prac rzemieślników, zrzeszonych w tutejszym cechu[5]. W roku 2013 obiekt odnowiono i odtworzono niektóre detale architektoniczne, w tym kratę.

Architektura

edytuj

Budowla powstała na planie kwadratu o wymiarach około 7 na 7 metrów, wewnątrz jest ostrołukowy przejazd[4], ze sklepieniem kolebkowym podniesionym. Od strony przedmieścia widoczna jest w licu ściany płycina, pełniąca rolę prowadnicy kraty i sama krata. Od strony miasta widoczne są zewnętrzne schody, prowadzące do pomieszczenia nad przejazdem. Wejście u szczytu schodów posiada prosty portal, okna w pomieszczeniu są kwadratowe i posiadają kamienne obramowania. Kształt okien i portalu nawiązuje do architektury późnego średniowiecza. Drewniany strop oddziela to pomieszczenie od kolejnego, ponad nim. Jest to ciemna izdebka, nie posiadająca okien, jedynie otwory strzelnicze. Nie posiada własnego stropu i jest od góry otwarta na ostrosłup zwieńczenia[2].
W pomieszczeniach baszty przebywał strażnik, a przed nią urzędnik miejski pobierał myto[2].

Galeria

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41. ISBN 83-213-4366-X.
  2. a b c Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 124. ISBN 83-04-03529-4.
  3. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  4. a b Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 78. ISBN 83-85773-06-1.
  5. Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 126. ISBN 83-04-03529-4.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj