Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej
Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodząca z XIV wieku brama warowna, będąca elementem średniowiecznych murów obronnych w Bystrzycy Kłodzkiej.
nr rej. A/2565/647 z 26.02.1960 | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Podmiejska |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Ukończenie budowy |
XIV w. |
Ważniejsze przebudowy |
1568 r. |
Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego | |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka | |
50°17′45,40″N 16°39′06,38″E/50,295944 16,651772 |
Historia
edytujWarowna brama została wzniesiona w XIV wieku, po roku 1319[1], w roku 1568 dobudowano blanki i ostrosłupowe ceglane zwieńczenie. W połowie XVII wieku rozpoczęto wyburzanie murów miejskich i budowla przestała pełnić funkcje obronne. Od tego czasu do początku XX wieku pomieszczenia ponad przejazdem nie były używane. W roku 1922 w baszcie utworzono izbę historyczną, w której zgromadzono XVIII-wieczne wytwory lokalnych rzemieślników i dokumenty dotyczące historii miasta[2].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 26 lutego 1960 obiekt został wpisany do rejestru zabytków[3].
W latach 1970 do 1980 brama służyła jako turystyczny punkt widokowy[4]. W roku 1985 lokalna spółdzielnia rzemieślnicza wyremontowała obiekt, w którym następnie urządzono wystawę prac rzemieślników, zrzeszonych w tutejszym cechu[5]. W roku 2013 obiekt odnowiono i odtworzono niektóre detale architektoniczne, w tym kratę.
Architektura
edytujBudowla powstała na planie kwadratu o wymiarach około 7 na 7 metrów, wewnątrz jest ostrołukowy przejazd[4], ze sklepieniem kolebkowym podniesionym. Od strony przedmieścia widoczna jest w licu ściany płycina, pełniąca rolę prowadnicy kraty i sama krata. Od strony miasta widoczne są zewnętrzne schody, prowadzące do pomieszczenia nad przejazdem. Wejście u szczytu schodów posiada prosty portal, okna w pomieszczeniu są kwadratowe i posiadają kamienne obramowania. Kształt okien i portalu nawiązuje do architektury późnego średniowiecza. Drewniany strop oddziela to pomieszczenie od kolejnego, ponad nim. Jest to ciemna izdebka, nie posiadająca okien, jedynie otwory strzelnicze. Nie posiada własnego stropu i jest od góry otwarta na ostrosłup zwieńczenia[2].
W pomieszczeniach baszty przebywał strażnik, a przed nią urzędnik miejski pobierał myto[2].
Galeria
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ a b c Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 124. ISBN 83-04-03529-4.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ a b Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 78. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 126. ISBN 83-04-03529-4.
Bibliografia
edytuj- Józef Pilch , Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .
- Bartnik K., Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, pod red. M. Staffy, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.