Brighton

miasto w Anglii

Brightonmiasto w południowej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym East Sussex, w dystrykcie (unitary authority) Brighton and Hove, położone nad kanałem La Manche. Tworzy zwarty organizm miejski z sąsiednim Hove; łączna liczba mieszkańców obu miast wynosi 229 700 (2011)[1]. Zespół miejski, obejmujący także sąsiednie miasta Shoreham-by-Sea, Worthing i Littlehampton, liczy 474 485 mieszkańców (2011)[2].

Brighton
Ilustracja
Nabrzeże w Brighton
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Region

South East

Hrabstwo ceremonialne

East Sussex

Unitary authority

Brighton and Hove

Populacja (2011)
• liczba ludności


229 700 (wraz z Hove)

Nr kierunkowy

01273

Kod pocztowy

BN1, BN2

Położenie na mapie East Sussex
Mapa konturowa East Sussex, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Brighton”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Brighton”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Brighton”
Ziemia50°50′N 0°07′W/50,833333 -0,116667
Strona internetowa

Od przełomu XIX/XX wieku jest to ośrodek niezwykle popularny wśród turystów (zarówno z Anglii, jak i z innych krajów). Linia kolejowa łącząca Londyn z Brighton pozwala na odbycie chociażby jednodniowej wycieczki i spędzenie paru chwil na plaży. Brighton jest też dobrą bazą wypadową dla osób pragnących zwiedzić pozostałe miejsca w hrabstwie Sussex.

Brighton jest znaczącym ośrodkiem kultury LGBT, określane jest mianem brytyjskiej „stolicy społeczności LGBT”[3][4][5].

W XXI wieku miasto zmaga się z problemem bezdomności. Według danych z 2016 roku 4095 osób w Brighton było bezdomnych, tj. jeden bezdomny przypadał na 69 mieszkańców, co jest najwyższym wskaźnikiem w Anglii poza Londynem[6].

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, elektroniczny oraz farmaceutyczny[7].

Historia edytuj

 
Brighton u schyłku XIX wieku

Brighton pojawia się w Domesday Book jako wieś rybacka Bristelmestune. W 1514 Brightelmstone zostało spalone przez Francuzów. W XVIII w. wieś rozrosła się w uzdrowisko morskie. Miejscowość zaczęła rozkwitać, gdy książę regent, przyszły król Jerzy IV Hanowerski, przybył do Brighton, aby tu odpoczywać. W 1815 roku polecił zbudować dla siebie pałac dokładnie w sercu miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku zaczął się prawdziwy rozkwit Brighton jako letniej stolicy Anglii.

W 2000 roku Brighton oraz sąsiednie Hove, tworzące od 1997 roku dystrykt Brighton and Hove, wspólnie otrzymały od królowej Elżbiety II status city.

Sport edytuj

W mieście odbywa się doroczny Maraton w Brighton.

Obiekty turystyczne edytuj

Brighton
 
Royal Pavilion
 
Molo w Brighton
 
Wieża Zegarowa
 
Wieża obserwacyjna i360
 
Kolejka elektryczna VER
  • Royal Pavilion (Królewski Pawilon) z XVIII–XIX wieku, przebudowany w stylu hindi w latach 1815–1823 przez Johna Nasha, zbudowany na polecenie Jerzego IV Hanowerskiego, przykład egzotyzmu w sztuce europejskiej, z ogromnymi kopułami w kształcie cebuli, minaretami, wielkimi smokami zamontowanymi na suficie, żyrandolami w kształcie drzewa
  • molo Palace Pier – zbudowane w 1899, znane jako miejsce rozrywek
  • Sea Life Centre – oceanarium położone tuż nad morzem, w niewielkiej odległości od mola, znajduje się w nim najdłuższy w Europie podwodny tunel, gdzie z bliska można zobaczyć rekiny i inne zwierzęta morskie
  • Kemp Town – eleganckie miasteczko i jedno z najlepszych założeń budowlanych w stylu regencji, zaprojektował je Thomas Read Kemp (1782-1840)
  • Volk's Electric Railway (VER) – kolejka elektryczna z 1883 roku, jej trasa przebiega wzdłuż wybrzeża, od stacji Aquarium w pobliżu mola w Brighton do stacji Marina
  • Fontanna Królowej Victorii
  • Kolejka wąskotorowa – Od koła do Brighton Marina
  • Brighton Marina – przystań łodzi, wypływy kutrem na ryby na La Manche, molo dla wędkarzy (za darmo)
  • i360 – najwyższa na świecie wieża obserwacyjna
  • Wieża Zegarowa

Klimat edytuj

Średnia temperatura morza (°C)[8]
Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Rok
9.2 8.7 8.2 9.6 11.4 13.6 15.4 16.9 17.3 16.3 14.7 12.0 12.8

Edukacja edytuj

Znajdujący się tutaj University of Sussex jest w czołówce najlepszych uniwersytetów Wielkiej Brytanii. Ponadto w Brighton znajduje się jeszcze jedna uczelnia wyższa i politechnika.

Znane osoby edytuj

Przypisy edytuj

  1. Brighton and Hove Built-up area sub division. Nomis - Official labour market statistics. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  2. Brighton and Hove Built-up area. Nomis - Official labour market statistics. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  3. LGBTQI+ guide to Brighton. Visit Britain. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  4. Amy Holtz: Why is Brighton the LGBTQ Capital of the UK?. Culture Trip, 2021-05-21. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  5. LGBTQIA+. Visit Britain. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  6. One in 69 people in Brighton and Hove is homeless. The Argus. [dostęp 2020-10-05]. (ang.).
  7. Brighton, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-16].
  8. Brighton average sea temperature – seatemperature.org.