Broholmer
Broholmer – rasa psa zaliczana do grupy molosów w typie mastifa, wyhodowana w średniowiecznej Danii jako psy do polowania i stróżowania, wymarła w pierwszej połowie XX wieku, następnie została zrekonstruowana przez odpowiednią hodowlę. Użytkowana jest jako pies do towarzystwa, pies stróżujący i obronny.
| |
| Inne nazwy |
mastif duński, dawna nazwa dog duński[1] |
|---|---|
| Kraj patronacki | |
| Wymiary | |
| Wysokość |
min. 75 cm (psy), |
| Masa |
50–70 kg (psy), |
| Klasyfikacja | |
| FCI |
Grupa II, sekcja 2.1, |
| UKC |
Grupa 1 – Guardian Dog (wzorzec według FCI) |
| Wzorce rasy | |
Rys historyczny edytuj
Przodkami broholmerów mogły być molosy przywiezione do Danii z terenów Brytanii przez wikingów lub były nimi psy pochodzące z terenów Imperium Karolińskiego od psów rzymskich zwanych canes pugnaces. Prace archeologiczne prowadzone na Grenlandii, w Norwegii oraz na wyspie Fyn wykazały, że na tamtejszych terenach, w dawnych osadach wikingów hodowano psy w typie molosa. Dowodem na istnienie w tamtejszych rejonach od czasów średniowiecza psów molosowatych był także szwedzki dalbohund, który wyginął pod koniec XIX wieku. Te skandynawskie zwierzęta były wykorzystywane przez człowieka głównie jako psy stróżujące dobytku i zwierząt hodowlanych, brały także udział w polowaniach na grubą zwierzynę.
Trudno jest ustalić, czy broholmer jest spokrewniony z dogiem niemieckim, czy jest jego przodkiem[3]. W okresie średniowiecza, kiedy spadło zapotrzebowanie na psy myśliwskie, mieszano psy w typie dogowatym z psami rzeźnickimi (zaganiającymi zwierzęta rzeźne na miejsce ich sprzedaży) bullenbeisser, aby zwiększyć masę tych zwierząt i walory reprezentacyjne. Silnie zbudowane psy dworskie występowały w połowie XVI wieku, podczas panowania królów z dynastii Oldenburgów. Do szczególnego rozwinięcia hodowli masywnych psów duńskich przyczynił się głównie Fryderyk VI.
W 1850 r. nadworny łowczy hrabia Niels Frederik Sehested rozpoczął poszukiwania odpowiednich reprezentantów w typie rasy oraz planowaną jej hodowlę. Nazwa rasy wzięła się od zamku Broholm – posiadłości hrabiego, znajdującej się na wyspie Fionia. Hodowlę mastifów duńskich, prowadziło także zoo w Kopenhadze (1859–1929). Łącznie urodziło się tam około 200 szczeniąt, opisywanych jako osobniki jasne, ciężkie i masywne. Na początku XX wieku hodowano także czarne broholmery w Tivoli, w Kopenhadze. Preferowano tam osobniki u maszczeniu czarnym, ze względu na pełnione przez nie funkcje stróżująco-obronne.
Do roku 1983 cała populacja broholmerów, poddanych czystej hodowli od sześciu pokoleń, składała się w połowie z czarno umaszczonych osobników. Jednak w trakcie dalszych prac hodowlanych postanowiono, aby redukować udział tego rodzaju umaszczenia w hodowli. Do roku 1990 nie występowały już broholmery czarne w grupie psów hodowlanych, jednak już w siedem lat później, aby odtworzyć ten typ umaszczenia wprowadzono do hodowli domieszkę krwi czarnego mieszańca w typie molosa. Pierwszy miot powstały z krycia tym mieszańcem zawierał trzy czarne samce[4].
W 1886 roku został stworzony wzorzec rasy. Po wojnie rasę uznano za wymarłą. Od 1974 roku rasa jest rekonstruowana, utworzono specjalny Komitet ds. Ras Narodowych i Zapomnianych. W 1982 roku został wzorzec rasy zatwierdzony przez FCI, a od 2001 roku psy tej rasy można sprzedawać, z pewnymi ograniczeniami, do innych krajów.
Klasyfikacja FCI edytuj
W klasyfikacji FCI rasa ta została zaliczona do grupy II – Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła, sekcja 2.1 – Molosy w typie mastifa[5]. Psy tej rasy nie podlegają próbom pracy[2].
Wygląd edytuj
Broholmer jest silnym i masywnym psem o prostokątnym formacie sylwetki. Ma dużą i szeroką głowę, z szyją o luźnej skórze na niezbyt rozbudowanym podgardlu. Istotną proporcją dla tej rasy jest ta sama długość czaszki i kufy. Linia grzbietu jest prosta, z wyraźnie zaznaczonym kłębem. Ogon jest noszony poniżej tej linii, bez tendencji do tworzenia się na jego końcu pióra.
Szata i umaszczenie edytuj
- Szata jest krótka i twarda, z grubym podszerstkiem.
- Maść czarna lub płowa w różnych odcieniach, dopuszczalne białe znaczenia w okolicach piersi, ogona i na łapach.
Zachowanie i charakter edytuj
Jest psem pojętnym i łatwo poddającym się szkoleniu. Nadaje się nawet dla początkującego właściciela. W stosunku do dzieci i innych zwierząt jest cierpliwy i opiekuńczy. Jest dość aktywny jak na molosa, wymaga sporo ruchu.
Użytkowość edytuj
W przeszłości psy tej rasy były wykorzystywane w polowaniach na dziki. Aktualnie sprawdza się jako pies stróżujący i pies obronny.
Przypisy edytuj
- ↑ Hans Räber: Encyklopedia Psów Rasowych. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 1999, s. 417. ISBN 83-7073-158-9.
- ↑ a b Wzorzec rasy nr 315 (FCI Standard N° 315) (pdf) (pol.), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny.
- ↑ Caprari Małgorzata „Portret rasy: Broholmer”, Pies, s. 6.
- ↑ Caprari Małgorzata „Portret rasy: Broholmer”, Pies, s. 9.
- ↑ Systematyka ras według FCI z uwzględnieniem polskiego nazewnictwa ras (pdf), Związek Kynologiczny w Polsce – Zarząd Główny.
Bibliografia edytuj
- Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1998, s. 291. ISBN 83-7073-122-8.
- Hans Räber „Encyklopedia psów rasowych” tom I, Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1999, ISBN 83-7073-158-9.
- Małgorzata Caprari. Portret rasy: Broholmer. „Pies”. (326) 2007. 6. s. 5–9.