Brona (budownictwo)

drewniana/żelazna krata zamykająca wejście przez bramę w zamku lub murze obronnym

Brona – krata drewniana (zwykle okuta żelazem) lub żelazna zamykająca wejście przez bramę w murze obronnym lub zamku.

Brona w Bramie Wodnej w Bystrzycy Kłodzkiej

Średniowiecza brona była zawieszona na łańcuchach i unoszona, a w zamkach chroniona mostem zwodzonym i stołpem. Później zastąpiono ją organami, czyli zespołem pionowych belek opuszczanych i podnoszonych oddzielnie[1].

Kiedyś termin ten oznaczał też bramę warowną lub strzeżone przejście graniczne[2].

Brona występuje jako samodzielna figura heraldyczna (na przykład jako godło Henryka VII oraz na herbach książąt Beaufort)[3] lub jako część bram na herbach (zwłaszcza miast).

Przypisy edytuj

  1. Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 29. ISBN 83-85001-89-1.
  2. Janusz Bogdanowski: Architektura obronna w krajobrazie Polski od Biskupina do Westerplatte. Warszawa-Kraków: PWN, 1996, s. 511 i 512.
  3. Charles Fox-Davies: A complete guide to heraldry. Ware: Wordsworth Editions Ltd, 1996, s. 284. ISBN 1-85326-365-6.