Bronisław Koblański
Bronisław Wacław Koblański, także jako Wacław Koblański (ur. 2 października 1906 w Jankówce k. Humania, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – pilot balonowy, kapitan obserwator lotnictwa Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 kapitan obserwator
| |
| Data i miejsce urodzenia |
2 października 1906 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1930–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
.svg){kind=small}
Życiorys edytuj
.jpg)
.jpg)
Syn Lucjana i Stefanii z Koryckich. Absolwent gimnazjum w Krzemieńcu z 1926 oraz VI promocji Oficerskiej Szkoły Piechoty z 1929. 15 sierpnia 1929 awansowany na stopień podporucznika z lokatą 79. Początkowo służył w piechocie, następnie został przeniesiony do lotnictwa wojskowego[1]. Został awansowany na stopień porucznika w korpusie osobowym oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[2].
Brał udział w sportowych zawodach balonowych:
- Dwukrotnie reprezentował Polskę w zawodach o Puchar Gordona Bennetta w Belgii:
- 2 czerwca 1937 w Brukseli zajął 8 miejsce, lecąc ze Zbigniewem Burzyńskim na balonie SP-BCU L.O.P.P.[3];
- 11 września 1938 w Liège zajął piąte miejsce, lecąc ze Stanisławem Patalanem na balonie SP-AMY Polonia II[4][5][6][a].
- Dwukrotnie zwyciężył w Krajowych Zawodach Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza w Toruniu, startując z Władysławem Kubicą na balonie „Sanok”:
- Został zwycięzcą Lwowskich Zawodów Balonowych 16 czerwca 1938, pilotując balon „Sanok” z kpt. Adamem Bieniaszem, docierając aż na obszar przygraniczny w pobliże wsi Wołkowce i Dźwinogród, a tym samym uzyskując najdalszy przelot i wygrywając rywalizację[10][11][12][13][14][15][16].
W 1932 był oficerem w 2 batalionie balonowym w Jabłonnie[17]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 16. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[18]. W tym samym miesiącu pełnił służbę na stanowisku dowódcy 3 kompanii balonów zaporowych w 2 batalionie balonowym w Legionowie[19][20].
W tej funkcji był zmobilizowany przed wybuchem II wojny światowej 1939. Uczestniczył w kampanii wrześniowej. 27 sierpnia 1939 kompania przeszła rzutem kołowym do Warszawy, zajmując stanowiska operacyjne na lewym brzegu Wisły – zgodnie z planem Dowództwa Obrony Przeciwlotniczej Warszawy. Dokładne położenie posterunków nie jest znane. 7 września kompania została skierowana do Lublina. Jej dalsze losy nie są znane. Po agresji ZSRR na Polskę została wzięta do niewoli radzieckiej, a jej oficerowie przewiezieni do obozu w Kozielsku[21]. Wiosną 1940 kpt. Koblański został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu. Symboliczny grób znajduje się na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 236-2-1/2)[22].
Upamiętnienie edytuj
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia majora[23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[24].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” został zasadzony Dąb Pamięci, honorujący Bronisława Koblańskiego, w Legionowie.
Uwagi edytuj
- ↑ Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń, wydana przez Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, podała, że Bronisław Koblański zdobył III nagrodę zawodach o Puchar Gordona Bennetta.
Przypisy edytuj
- ↑ Oficerowie służby stałej przeniesieni do lotnictwa (1924-1945). Oficerowie służby stałej przeniesieni do lotnictwa z korpusu oficerów piechoty. polishairforce.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 242.
- ↑ Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 8.
- ↑ Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 13.
- ↑ Udział polskich pilotów w zawodach o Puchar Gordon Bennett. man.poznan.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ Coupe Gordon Bennett Baloon Race Participants 1906-1939. ballooninghistory.com. [dostęp 2015-01-10]. (fr.).
- ↑ Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 3, 4.
- ↑ Historia sportu balonowego w Toruniu. aeroklubpomorski.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ Początki sportu balonowego w Polsce. balony.org.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ „Syrena” pilotowana przez kobiety. Start balonów. „ABC”. 179, s. 5, 18 czerwca 1938.
- ↑ Lądowanie balonów wolnych. „ABC”. 136, s. 5, 18 czerwca 1938.
- ↑ Zwycięzcy w zawodach krajowych. „Skrzydlata Polska”. 11 (171), s. 332, 1938.
- ↑ Sport balonowy. „Touring”. 12, s. 23, 1938.
- ↑ Zbigniew Drzewicki. Sportowcy i działacze 35-lecia. Profesor z Sanoka. Adam Bieniasz. „Nowiny”, s. 5, Nr 183 z 16 sierpnia 1979.
- ↑ Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 7.
- ↑ Marcin Skobodziński: Początki sportu balonowego w Polsce. balony.org.pl. [dostęp 2017-08-03].
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 748.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 212.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 790.
- ↑ Czterdzieści cztery nazwiska. toiowo.eu, 25 marca 2010. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2015)].
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 225. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA ŁOPUSZAŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-15].
- ↑ Decyzja nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2015-01-11].
Bibliografia edytuj
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 272. [dostęp 2015-01-11].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.