Bruce Springsteen

amerykański muzyk rockowy

Bruce Frederick Joseph Springsteen alias The Boss[2] (ur. 23 września 1949 w Long Branch, New Jersey[3]) – amerykański gitarzysta, piosenkarz i kompozytor rockowy[4].

Bruce Springsteen
Ilustracja
Bruce Springsteen (2012)
Pseudonim

The Boss

Data i miejsce urodzenia

23 września 1949
Long Branch

Instrumenty

Gitara, wokal, harmonijka ustna, fortepian

Gatunki

rock, folk, pop-rock, contemporary folk, heartland rock, americana[1]

Aktywność

od 1965

Wydawnictwo

Columbia Records

Powiązania

E Street Band, Patti Scialfa

Odznaczenia
Prezydencki Medal Wolności (Stany Zjednoczone)
Strona internetowa

Podczas swojej ponad pięćdziesięcioletniej kariery sprzedał ponad 60 milionów płyt w Stanach Zjednoczonych i 150 milionów w pozostałych państwach świata. Został uhonorowany 20 nagrodami Grammy, dwoma Złotymi Globami, Oscarem i Tony Award[5]. W 1999 został wprowadzony do Songwriters Hall of Fame i Rock and Roll Hall of Fame[6]. W 2016 został odznaczony przez prezydenta Baracka Obamę Prezydenckim Medalem Wolności[7]. Dzięki wydanej w 2020 roku płycie pod tytułem Letter to You, Bruce Springsteen został pierwszym w historii artystą, którego albumy znalazły się na szczytach list przebojów w każdej z ostatnich sześciu dekad[8]. W 2023 roku otrzymał w Białym Domu od prezydenta Josepha Bidena - National Medal of Arts[9] (Narodowy Medal Sztuki) – najwyższe odznaczenie przyznawane artystom i mecenasom sztuki przez rząd Stanów Zjednoczonych. W ceremonii tej uczestniczyły także m.in. Pierwsza Dama dr Jill Biden i wiceprezydent Kamala Harris.

Życiorys

edytuj

Urodził się w Long Branch w stanie New Jersey jako syn Adele Ann (z domu Zerilli) i Douglasa Fredericka Springsteena. Jest pochodzenia holendersko-irlandzko-włoskiego[10]. Ma dwie młodsze siostry, Virginię i Pamelę. Dorastał w Freehold w New Jersey. Odebrał katolickie wychowanie.

Krótko uczęszczał do Ocean County College, ale porzucił naukę. Powołany do wojska w wieku 19 lat nie przeszedł badania lekarskiego, dzięki czemu uniknął służby podczas wojny w Wietnamie[11].

Kariera muzyczna

edytuj

Zainspirowany występem Beatlesów w programie The Ed Sullivan Show w 1964 kupił swoją pierwszą gitarę. Zaczął występować publicznie z zespołem Rogues w rodzinnym Freehold. Pod koniec 1964 roku matka wzięła pożyczkę, by kupić mu gitarę za 60 dolarów (Springsteen później upamiętnił ten akt w piosence „The Wish”)[12]. W następnym roku dzięki Texowi i Marion Vinyardom, którzy sponsorowali młode zespoły w mieście, Springsteen został gitarzystą prowadzącym i wokalistą w zespole The Castiles. Nagrał z nimi pierwsze dwie piosenki w studiu nagraniowym w Brick Township. Od końca lat 60. występował z kolejnymi zespołami: Earth, Steel Mill (1969–1971, m.in. z Stevenem Van Zandtem), Dr. Zoom & the Sonic Boom (1971), Sundance Blues Band (1971) i The Bruce Springsteen Band (1971–1972), występując w Jersey Shore, Richmond, Nashville i w Kalifornii[3].

W 1972 zwrócił na niego uwagę łowca talentów wytwórni Columbia Records, John Hammond. W październiku 1972 Springsteen założył nowy zespół, z którym nagrał swój debiutancki album, Greetings from Asbury Park, N.J.. Zespół ostatecznie w 1974 przyjął nazwę E Street Band. W tym czasie Springsteen zyskał swój przydomek „The Boss”, wywodzący się od tego, że odbierał od organizatorów wynagrodzenie za koncerty i rozdawał kolegom z zespołu[12].

Mimo przychylnych głosów krytyków sukces komercyjny przyniósł dopiero trzeci album Born to Run, wydany w 1975. Album osiągnął 3. miejsce na liście Billboard 200, a muzyk pojawił się na okładkach „Newsweeka” i „Time”. Największy sukces i światową sławę Springsteenowi przyniósł album z 1984 Born in the U.S.A., który sprzedał się w 15 milionach egzemplarzy w USA, 30 milionach na całym świecie i stał się jednym z najlepiej sprzedających się albumów wszech czasów, a siedem singli trafiło do pierwszej dziesiątki listy Hot 100[13].

 
Bruce Springsteen w lipcu 1988

Bruce Springsteen na koncertach zazwyczaj występuje z własnym zespołem instrumentalnym The E Street Band, chociaż czasami, jak np. w albumie We Shall Overcome: The Seeger Sessions gra z innymi grupami. W 1979 Graham Parker nagrał ze Springsteenem piosenkę Endless Night na swój album Up The Escalator.

W 1985 wziął udział, razem z artystami Stanów Zjednoczonych, w nagraniu piosenki We Are the World skomponowanej przez Michaela Jacksona i Lionela Richiego, by zebrać fundusze na walkę z głodem w Etiopii, spowodowanym suszą w 1984/1985.

Za piosenkę „Streets of Philadelphia” (z filmu Filadelfia) otrzymał Oskara w 1994 i nagrodę Grammy w 1995.

Bruce Springsteen brał udział w wielu koncertach charytatywnych upamiętniających tragedię z 11 września 2001. Wiele jego utworów powstało bezpośrednio po zamachu terrorystycznym. Są to kompozycje: „Further On (Up The Road)”, „Into The Fire”, „Empty Sky”, „The Fuse” i „The Rising”[14]. Jednak utwór "My City of Ruins" często błędnie kojarzony z Nowym Jorkiem po zamachach z 11 września 2001, powstał wcześniej, w 2000 r. i opowiada o podupadającym Asbury Park. Pierwszy raz Bruce zagrał go 17 grudnia 2000 r. w Asbury Park Convention Hall podczas charytatywnego koncertu wspierającego rewitalizację Asbury Park.

W latach 1985–1989 był żonaty z aktorką Julianne Phillips. Od 1991 jego żoną jest wokalistka i autorka tekstów Patti Scialfa. Mają troje dzieci[12].

Dyskografia

edytuj

Albumy studyjne

edytuj

Albumy koncertowe

edytuj

Kompilacje

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Bruce Springsteen discography - RYM/Sonemic [online], Rate Your Music [dostęp 2023-01-25] (ang.).
  2. Peter Ames Carlin: Bruce. Czerwonak: In Rock, 2014, s. 13. ISBN 978-83-60157-99-2.
  3. a b William Ruhlmann: Bruce Springsteen Biography. allmusic.com. [dostęp 2016-07-02]. (ang.).
  4. Bruce Springsteen discography - RYM/Sonemic [online], Rate Your Music [dostęp 2023-05-21] (ang.).
  5. Judy Shields: Bruce Springsteen Shares About Love, Loss, Aging and the Challenges of Writing his New Album in At-Length Interview with AARP The Magazine. thehollywoodtimes.today, 2020-09-25. [dostęp 2021-03-13].
  6. Bruce Springsteen: inducted in 1999. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2017-07-01]. (ang.).
  7. Piękny gest Obamy na koniec kadencji. Medale Wolności dla Michaela Jordana, Roberta De Niro, Diany Ross i.... gazeta.pl, 2016-11-23. [dostęp 2016-11-23].
  8. Allie Miller: Bruce Springsteen breaks Billboard record with latest album 'Letter To You'. phillyvoice.com, 2020-11-05. [dostęp 2021-03-13]. (ang.).
  9. Lisa Del Greco, Bruce Springsteen Awarded National Medal of Arts [online], Bruce Springsteen, 22 marca 2023 [dostęp 2024-06-17] (ang.).
  10. Bruce Springsteen – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  11. Brian Hiatt: Exclusive: How Bruce Springsteen Wrote and Recorded ‘Born In The U.S.A.’. rollingstone.com, 2019-03-24. [dostęp 2021-03-13]. (ang.).
  12. a b c Bruce Springsteen Biography (1949–). biography.com, 2017-04-27. [dostęp 2021-03-13]. (ang.).
  13. Phil Bausch: Bruce Springsteen…Born In The U.S.A. (album). ontherecords.net, 2017-10-13. [dostęp 2021-03-13]. (ang.).
  14. Bruce Springsteen – biografia [online], eska.pl [dostęp 2012-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-27] (pol.).
  15. TRS: Springsteen Wraca Z Nowym Albumem. [dostęp 2009-01-15]. (pol.).
  16. Bruce Springsteen - Only the Strong Survive Album Reviews, Songs & More | AllMusic. [dostęp 2022-11-11].

Linki zewnętrzne

edytuj