Brygada Żydowska

brytyjska formacja zbrojna złożona z Żydów, działąjąca podczas II wojny światowej

Brygada Żydowska (ang. Jewish Brigade, hebr. ‏הַבְּרִיגָדָה הַיְּהוּדִית‎) – brytyjska formacja zbrojna złożona z Żydów podczas II wojny światowej.

Brygada Żydowska
Jewish Brigade
Ilustracja
Historia
Państwo

 Wielka Brytania

Sformowanie

3 lipca 1944

Rozformowanie

1946

Tradycje
Rodowód

Palestinian Regiment

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Formacja

 British Army

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

8 Armia

Skład

trzy bataliony

Geneza edytuj

Po wybuchu II wojny światowej, już we wrześniu 1939, przewodniczący Agencji Żydowskiej, Dawid Ben-Gurion, zadeklarował chęć walki w tym konflikcie zbrojnym. Z kolei prezydent Światowej Organizacji Syjonistycznej Chaim Weizman zaoferował rządowi brytyjskiemu pełną współpracę żydowskiej społeczności w Palestynie i rozpoczął negocjować utworzenie żydowskiej jednostki wojskowej w ramach brytyjskiej armii, która walczyłaby pod żydowskimi sztandarami. Jego propozycja została wprawdzie odrzucona, ale Brytyjczycy w maju 1940 w Palestynie sformowali trzy samodzielne kompanie piechoty złożone z miejscowych Żydów. Jednocześnie kilka tysięcy Żydów wstąpiło do brytyjskiej armii, spośród których we wrześniu 1940 r. zorganizowano piętnaście batalionów. Wzięły one udział w walkach z Niemcami w Grecji w kwietniu 1941 r.

Palestinian Regiment edytuj

6 sierpnia 1942 Brytyjczycy sformowali Palestinian Regiment złożony z trzech żydowskich batalionów piechoty i jednego arabskiego. 28 września został on przydzielony do Królewskiego Pułku East Kent (The Buffs). Palestinian Regiment został użyty do służby ochronnej i wartowniczej na obszarze Egiptu, a następnie w Cyrenajce. Żołnierze domagali się jednak udziału w walce z Niemcami pod własną flagą.

Brygada Żydowska edytuj

Po ujawnieniu przez aliantów wstępnych raportów dotyczących niemieckich zbrodni na ludności żydowskiej podbitych krajów (Holocaust), brytyjski premier Winston Churchill wysłał osobisty telegram do prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, w którym stwierdził, że Żydzi mają prawo walczyć z Niemcami. Amerykański prezydent zgodził się z tą sugestią. W rezultacie 3 lipca 1944 brytyjski rząd ogłosił sformowanie brygady żydowskiej złożonej z Żydów i brytyjskich oficerów. Tworzenie formacji rozpoczęło się 20 września tego roku. Ostatecznie w listopadzie zorganizowano Samodzielną Żydowską Grupę Brygadową w składzie trzech batalionów piechoty oraz pododdziałów wsparcia i służb. Liczyła ona 5-5,5 tys. żołnierzy pochodzenia żydowskiego, pochodzących z kilkudziesięciu krajów z całego świata, w tym uciekinierów z krajów podbitych przez Niemców. Na jej czele stanął brygadier Ernest Benjamin, który był kanadyjskim Żydem. Żołnierze na prawym ramieniu munduru nosili plakietkę z flagą żydowską. Do hymnu jednostki wykorzystano melodię „Marsza Pierwszej Brygady”. Po początkowym szkoleniu w Egipcie formacja została przerzucona do południowych Włoch, gdzie przeszła bardziej intensywne ćwiczenia. Żydzi 5 marca 1945 weszli do walki z Niemcami w ramach brytyjskiej 8 Armii. Objęli pozycje obronne nad rzeką Senio w rejonie miejscowości Alfonsine. Walki ograniczały się do starć patroli i dokonywania zasadzek w celu brania jeńców. Od 14 do 21 kwietnia tego roku uczestniczyli w walkach o Bolonię jako rezerwa X Korpusu. Po zakończeniu wojny stacjonowali w Tarvisio, leżącym przy zbiegu granic włoskiej, austriackiej i jugosłowiańskiej. Zajmowali się wówczas przede wszystkim w ramach Bricha pomocą Żydom ocalałym z Holocaustu, którzy chcieli przedostać się do Palestyny. Ponadto objęli opieką grupę ok. 800 ocalałych dzieci żydowskich, zgrupowanych w alpejskiej miejscowości Selvino. Wiadomo też, że spośród żołnierzy Brygady były tworzone oddziały egzekucyjne, poszukujące byłych esesmanów zaangażowanych w Holocaust. W lipcu 1945 r. Brygada została przeniesiona do Belgii i Holandii. W Antwerpii uczestniczyła w paradzie zwycięstwa. Ostatecznie rozwiązano ją w sierpniu 1946.

Wielu żołnierzy służących podczas II wojny światowej w różnych żydowskich jednostkach wojskowych, a na końcu w Brygadzie Żydowskiej zajęło później wysokie stanowiska w siłach zbrojnych niepodległego Izraela.

Skład organizacyjny Brygady Żydowskiej edytuj

  • 1 batalion Żydowski
  • 2 batalion Żydowski
  • 3 batalion Żydowski
  • 200 Królewski Pułk Artylerii (jedna bateria żydowska)
  • 634 Królewska Kompania Saperów
  • kompania łączności

Linki zewnętrzne edytuj