Buławniczka sitowata
Buławniczka sitowata (Typhula juncea (Alb. & Schwein.) P. Karst.) – gatunek grzybów z rodziny pałecznicowatych (Typhulaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
buławniczka sitowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Typhula juncea (Alb. & Schwein.) P. Karst. Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 37: 181 (1882) | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Typhula, Typhulaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1805 r. Johannes Baptista von Albertini i Lewis Schweinitz nadając mu nazwę Clavaria triuncialis ßß juncea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał Petter Adolf Karsten w 1882 r.[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Clavaria hortulana Velen. 1922
- Clavaria juncea (Alb. & Schwein.) Fr. 1818
- Clavaria pilipes O.F. Müll. 1792
- Clavariadelphus junceus (Alb. & Schwein.) Corner 1950
- Pistillaria oleae (Maire) Corner 1950
- Typhula oleae Maire 1928
- Typhula ramentacea Fr. 1821
- Macrotyphula juncea (Alb. & Schwein.) Berthier 1974
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1985 r[3]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był także jako buławka sitowata, macnik nitkowaty i macnik sitowiowy[4]. Po przeniesieniu do rodzaju Typhula nazwy polskie stały się niespójne z nazwą naukową.
Morfologia edytuj
Owocnik bardzo cienki i wysmukły; zwykle pojedynczy, niekiedy u szczytu rozdwojony; gładki i wewnątrz pusty; ochrowożółty do cielistobrązowego, u podstawy trochę włókienkowato-filcowaty. Ma wysokość do 5 cm wysokości, ale tylko 1–2 mm grubości[5].
Występowanie i siedlisko edytuj
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6].
Rośnie w lasach, na opadłych liściach drzew i krzewów liściastych, szczególnie brzozy brodawkowatej, topoli i dębów. Owocniki wytwarza od października do listopada[4].
Znaczenie edytuj
Gatunki podobne edytuj
Pałecznica rurkowata (Typhula fistulosa) występuje późną jesienią na opadłych liściach, ale jest znacznie większa (do 20–30 cm wysokości i około 5–10 mm grubości). Zwykle rośnie pojedynczo jest stosunkowo rzadka[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Species Fungorum - Names Record [online], www.speciesfungorum.org [dostęp 2018-11-20].
- ↑ Species Fungorum - GSD Species [online], www.speciesfungorum.org [dostęp 2018-11-20].
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b Edmund Garnweidner, Hertha Garnweidner, Alicja Borowska, Alina Skirgiełło: Grzyby : przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej. Warszawa: MUZA SA, 2006, s. 196. ISBN 83-7319-976-4.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Hagara, Ladislav, 1944-., Ottova encyklopedie hub, wyd. 1. české vyd, Praha: Ottovo nakladatelství, 2015, s. 604, ISBN 978-80-7451-407-4, OCLC 903090511 [dostęp 2018-11-21].