Budynek Banku Polskiego w Warszawie

Budynek Banku Polskiego – budynek filii rosyjskiego Banku Państwa, a następnie Banku Polskiego, znajdujący się przy ul. Bielańskiej 10 w śródmieściu Warszawy.

Budynek Banku Polskiego w Warszawie
Symbol zabytku nr rej. 1187 z 1 sierpnia 1981[1]
Ilustracja
Widok od strony pl. Teatralnego, ok. 1914
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Bielańska 10

Typ budynku

bank

Styl architektoniczny

neorenesans

Architekt

Leontij Benois

Rozpoczęcie budowy

1907

Ukończenie budowy

1911

Zniszczono

1944

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Budynek Banku Polskiego w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Budynek Banku Polskiego w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Budynek Banku Polskiego w Warszawie”
Ziemia52°14′40,8″N 21°00′22,6″E/52,244667 21,006278

Historia

edytuj

Budynek powstał w latach 1907–1911 według projektu Leontija Benois dla rosyjskiego Banku Państwa, w miejscu kompleksu Mennicy Warszawskiej[2]. Od 1918 mieściła się w nim siedziba Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a od 1926 Bank Polski Spółka Akcyjna.

W latach 1940–1944, w czasie okupacji niemieckiej, siedziba warszawskiego oddziału Banku Emisyjnego[3]. Podczas powstania warszawskiego budynek został zdobyty 3 sierpnia 1944 przez powstańców i na cztery tygodnie stał się redutą. Żołnierze z batalionu „Łukasiński” odpierali ataki Niemców, którzy szturmowali go aby z tego rejonu rozpocząć atak na Stare Miasto. Powstańcy ewakuowali się z budynku kanałami 1 września 1944. Od strony ulic Bielańskiej i Daniłowiczowskiej fasada gmachu ciągle nosi ślady niemieckich kul. Walki podczas powstania warszawskiego upamiętniają tablice znajdujące się na fasadzie od strony ul. Bielańskiej[4].

Po II wojnie światowej (w latach 60.) wyburzono znaczną część uszkodzonego budynku, pozostawiając głównie prawą część fasady[5]. Pozostałości gmachu później zostały wpisane do rejestru zabytków. Po 1945 oficyna pałacu była użytkowana przez Ministerstwo Finansów[6].

W zachowanej części budynku planowano umieszczenie Muzeum Powstania Warszawskiego i w tym celu rozpoczęto jego nadbudowę[7]. Jednak ten plan nie został zrealizowany. W 1993 budynek został sprzedany.

W miejscu pozostałej części dawnego Banku Polskiego wzniesiono po 2010, z zachowaniem zabytkowych elementów ścian i fundamentów, biurowiec Senator[8].

Galeria

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr. mwkz.pl. [dostęp 2022-03-13].
  2. Jerzy S. Majewski: Warszawa na starych pocztówkach. Warszawa: Agora, 2013, s. 120. ISBN 978-83-268-1238-5.
  3. Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 142. ISBN 978-83-240-1057-8.
  4. Ślady Powstania Warszawskiego: Reduta Bank Polski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2024-09-30]. (pol.).
  5. BANK POLSKI OBECNIE PRAKTYCZNIE NIE ISTNIEJE. warszawa1939.pl. [dostęp 2022-03-14].
  6. Jan Zachwatowicz: Problemy zachowania historycznych budynków [w:] Warszawa współczesna. Geneza i rozwój. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 276. ISBN 83-01-02892-0.
  7. Rafał Bielski, Jakub Jastrzębski: Utracone miasto. Warszawa wczoraj i dziś. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2016, s. 177. ISBN 978-83-63842-27-7.
  8. Karol Kobos: Płaski Senator. ITI, 2012-07-24. [dostęp 2012-09-14].

Linki zewnętrzne

edytuj