Budynek przy Alei Niepodległości 41/43 w Poznaniu
Budynek przy Alei Niepodległości 41/43 w Poznaniu – neobarokowy budynek szkolny usytuowany przy Alei Niepodległości 41/43 w Poznaniu (zachodnia strona ulicy), mieszczący Zespół Szkół Urszulańskich w Poznaniu.
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Poznań |
| Adres |
Aleja Niepodległości 41/43, Poznań |
| Typ budynku |
szkoła |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor | |
| Rozpoczęcie budowy |
1922 |
| Ukończenie budowy |
1924 |
| Ważniejsze przebudowy |
1931–1933 |
| Zniszczono |
1945 |
| Odbudowano |
1950 |
| Pierwszy właściciel |
Urszulanki Unii Rzymskiej |
| Kolejni właściciele | |
| Obecny właściciel |
Urszulanki Unii Rzymskiej |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′52,2050″N 16°55′19,0679″E/52,414501 16,921963
| |
Historia
edytujTrzykondygnacyjny obiekt został wybudowany w latach 1922–1924[1] przy ówczesnych Wałach Leszczyńskiego według projektu Adama Ballenstedta z przeznaczeniem na nową siedzibę działającego od 1920 żeńskiego gimnazjum humanistycznego prowadzonego przez katolickie zgromadzenie Urszulanek Unii Rzymskiej[2]. Po poświęceniu we wrześniu 1923 przez kardynała Edmunda Dalbora gmach został oddany do użytku[2]. W latach 1931–1933 od strony północnej dobudowany został internat według projektu Stefana Cybichowskiego[3], oddany do użytku we wrześniu 1932[2].
Podczas okupacji niemieckiej obiekty zostały zajęte przez SS (hotel) i gestapo (biura). W 1945 zostały zbombardowane przez Luftwaffe, w wyniku czego nie nadawały się do użytku. Szkoła urszulanek wznowiła działalność w kwietniu 1945 w dawnym budynku przy ul. Spornej 6[2].
Główny gmach szkolny przy ul. Stalingradzkiej (późniejszej al. Niepodległości) 41 został odbudowany ze zniszczeń wojennych przez państwo[2]. W 1950[1] jego część starszą podniesiono o jedno piętro, co zaważyło na równowadze bryły[3]. W 1952 został znacjonalizowany i przekazany na siedzibę szkół państwowych, w tym Technikum Energetycznego i Zespołu Szkół Medycznych. Od 1959 użytkowanie budynku internatu pod numerem 43 rozpoczęło Technikum Chemiczne, a w 1962 władze oświatowe zlikwidowały katolicką szkołę podstawową i średnią urszulanek jako „wrogą systemowi socjalistycznemu”[2].
Żeńskie Liceum Ogólnokształcące urszulanek wznowiło działalność w 1982 w budynku internatu, a w 1986 przejęło użytkowanie gmachu głównego. W 1991 zakon uzyskał ponownie prawo własności do obu części obiektu i uruchomił w nich za zgodą władz oświatowych Żeńskie Gimnazjum Sióstr Urszulanek dla uczennic klas IV–VIII[2].
W 2001 szkoła stała się placówką koedukacyjną, a po zamknięciu w 2003 szkoły podstawowej uzyskała w 2007 status placówki publicznej pod nazwą Publiczne Gimnazjum Sióstr Urszulanek UR w Poznaniu. Od połączenia części publicznej i prywatnej w 2014 działa jako Zespół Szkół Urszulańskich w Poznaniu[2].
Opis
edytujGmach główny kryty jest dachem mansardowym i ma półokrągłe ryzality na obu dłuższych fasadach (frontowej i ogrodowej). W ryzalicie fasady frontowej znajduje się monumentalny portal z przerwanym naczółkiem i okulusem, jak również trzy portfenetr, dawniej zwieńczone łukiem frontonu[1].
Budynek internatu powstał w stylu funkcjonalistycznym. Ma cztery kondygnacje i formę skromnego prostopadłościanu. Elewacja jest jasna i pozbawiona detalu. Sięga załamania mansardy starszej części[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Joanna Bielawska-Pałczyńska, Poznań. Spis zabytków architektury, Poznań: Urząd Miasta, 2004, s. 31-32, ISBN 83-89525-07-0, OCLC 750015628 [dostęp 2023-04-01].
- ↑ a b c d e f g h Historia Szkół Urszulańskich w Poznaniu [online], urszulanki.poznan.pl [dostęp 2025-07-07].
- ↑ a b c Janusz Pazder, Aleksandra Dolczewska, Atlas architektury Poznania, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, [cop. 2008], s. 214, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 [dostęp 2023-04-01].