Wikipedia

Ratusz gminy Załęże

(Przekierowano z Budynek urzędu gminy Załęże)

Ratusz gminy Załęże – zabytkowy[1] budynek byłego urzędu gminy Załęże, położony w Katowicach przy ulicy Gliwickiej 102. Wzniesiony w stylu neogotyckim.

Ratusz gminy Załęże
Symbol zabytku nr rej. A/998/2022 z dn. 7 czerwca 2022 roku
Ilustracja
Budynek od strony ulicy Gliwickiej (2014)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Gliwicka 102,
40-855 Katowice

Typ budynku

dawny budynek urzędu gminy Załęże

Styl architektoniczny

neogotyk

Kondygnacje

3+1

Powierzchnia użytkowa

547,56 m²

Ukończenie budowy

1897

Właściciel

Miasto Katowice

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Ratusz gminy Załęże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Ratusz gminy Załęże”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ratusz gminy Załęże”
Ziemia50°15′55,3″N 18°59′49,0″E/50,265361 18,996944
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

 
Budynek urzędu na pocztówce z około 1901 roku (pośrodku)

Budynek powstał w 1897 roku jako siedziba urzędu gminy Załęże. Gminę tę w 1924 roku włączono do Katowic[2] i od tego czasu mieścił on różne instytucje i urzędy, w tym m.in. urząd stanu cywilnego, komisariat policji, stację matki z dzieckiem czy gabinet dentystyczny[3]. W 2010 roku przy budynku dawnego urzędu została odsłonięta tablica pamiątkowa z okazji 650-lecia pierwszej wzmianki o Załężu[4]. W 2015 roku wyremontowano schody zewnętrzne prowadzące do głównego wejścia[5], a rok później przy jednym z wejściu do gmachu nasadzono pergole[6].

Budynek dawnego urzędu od 27 lipca 2016 roku chroniony jest przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego przez Radę Miasta Katowice[7]. Przed budynkiem urzędu stał do końca sierpnia 2020 roku kiosk[8]. O jego likwidacji starała się od 2016 roku Rada Jednostki Pomocniczej nr 7 Załęże. Kiosk ten znajdował się w strefie ochrony konserwatorskiej, a na dodatek zaburzał ekspozycję budynku[9].

W dniu 19 maja 2022 roku Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach zawiadomił o wszczęciu postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytków bryły i elewacji gmachu dawnego ratusza gminy Załęże[10]. Gmach ten został wpisany do rejestru zabytków 7 czerwca tego samego roku[11].

Na początku kwietnia 2024 na szczycie budynku w miejsce dotychczasowej atrapy zamontowano nowy zegar, będący repliką oryginalnego urządzenia. Koszt nowego zegara wyniósł około 34 tys. złotych[12].

Charakterystyka edytuj

Budynek ratusza gminy Załęże znajduje się przy ulicy Gliwickiej 102 w Katowicach, w dzielnicy Załęże[13]. Jest on wolnostojącym obiektem zbudowanym z cegły[11][7], trzykondygnacyjnym, kryty dachem dwuspadowym pokrytym dachówką[14].

Architektonicznie reprezentuje styl neogotyku ceglanego. Elewacje ratusza są artykułowane cegłą zieloną. Ponadto gzyms, szczyt, portal i część okien są zwieńczone ostrołukowo. Nad wejściem głównym znajduje się inskrypcja z datą „1897”[14], a na szczycie zegar[5].

Budynek jest w zarządzie Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach[5], zaś jego właścicielem jest Miasto Katowice. Wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/998/2022[11], a także do gminnej ewidencji zabytków[15].

W budynku swoją siedzibę ma Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Katowicach[16].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. ↑ Lech Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 265, ISBN 83-905115-0-9.
  3. ↑ Miejski Dom Kultury Koszutka: 660 Lat Zakochaj się w Załężu. www.facebook.com. [dostęp 2020-12-13]. (pol.).
  4. ↑ Piotr Kalsztyn: Obchody 650 rocznicy powstania Załęża. slaskie.naszemiasto.pl, 2010-11-17. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  5. ↑ a b c ZP20 P. Markowski i wspólnicy: Remont schodów zewnętrznych (wejściowych) do budynku przy ul. Gliwickiej 102 w Katowicach. www.zamowienia20.pl. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  6. ↑ Katowice dla Was: Domy w zieleni i kwiatach. katowice.dlawas.info, 2016-06-12. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  7. ↑ a b UCHWAŁA NR XXVIII/584/16 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 27 lipca 2016 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru w rejonie ulic Gliwickiej, Brackiej i Grundmanna w Katowicach, z wyłączeniem części wschodniej obszaru dawnej Huty Baildon [online], Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2016 r., Poz. 4255, 27 lipca 2016 (pol.).
  8. ↑ Janusz Waląg: Odpowiedź na interpelację RI-VIII/001626 z dnia 28.04.2020r., w sprawie kiosku przed zabytkową kamienicą przy ul. Gliwickiej 102 w Załężu. bip.katowice.eu, 2020-05-12. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  9. ↑ A. Maciaszczyk: Kiosk stoi przed zabytkiem w Załężu. W nocy za nim odbywają się libacje alkoholowe. W końcu zniknie?. www.infokatowice.pl, 2020-05-02. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  10. ↑ Zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego i terminie przeprowadzenia oględzin w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego bryły i elewacji budynku dawnego urzędu Gminy Załęże, tzw. ratusza przy ulicy Gliwickiej 102 w Katowicach (działka ewidencyjna nr 232/3, art.. mapy 10, obr. 0001 Dz. Śródmieście - Załęże). [online], bip.katowice.eu, 19 maja 2022 (pol.).
  11. ↑ a b c Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach: WPIS DO REJESTRU ZABYTKÓW (A/998/2022). wkz.katowice.pl, 2022-06-13. [dostęp 2022-06-14]. (pol.).
  12. ↑ Historyczny zegar powrócił na ul. Gliwicką. Zobaczymy go na budynku byłego ratusza w Załęża. www.wkatowicach.eu, 2024-04-06. [dostęp 2024-04-06]. (pol.).
  13. ↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Załącznik Z I.9 22/36, Miasto Katowice, 2012 (pol.).
  14. ↑ a b Maria Kasprzyk, Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Załęże. Tom I Tekst, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1994, s. 95 (pol.).
  15. ↑ Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej: Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
  16. ↑ Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Katowicach: Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Katowicach. www.mops.katowice.pl. [dostęp 2020-12-06]. (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ratusz_gminy_Załęże&oldid=73505418”