Caponata (syc.: capunata) – sycylijskie danie, odmiana warzywnego gulaszu na bazie posiekanego smażonego bakłażana oraz gotowanej sałatki warzywnej i selera naciowego, doprawionego słodzonym octem, z kaparami w słodko-kwaśnym sosie z udziałem oliwy[1].

Caponata
Capunata
danie główne
{{{alt grafiki}}}
Caponata w wersji oryginalnej
Kuchnia

kuchnia włoska (sycylijska)

Miejsce powstania

Włochy (Sycylia)

Obróbka żywności

gotowanie

Składniki

bakłażan, kapary, seler naciowy, ocet

Historia edytuj

Nie jest dokładnie ustalone kiedy i skąd danie pojawiło się na Sycylii[2], choć prawdopodobnie jest pochodzenia arabskiego. Sycylijski znawca kulinariów, Pino Correnti uważa, że nazwa pochodzi od katalońskiego słowa caponada, co oznacza podobną potrawę z tamtego regionu i twierdzi, że po raz pierwszy pojawia się w etymologii sycylijskiej z 1709. To katalońskie słowo, które dosłownie oznacza coś związanego ze sobą jak winorośl, może również odnosić się do zagrody, w której zwierzęta są tuczone przed ubojem. Słowo capon pochodzi z wyrażenia capón de galera, czyli potrawy podobnej do gazpacho, zwykle podawanej na statkach. Alberto Denti di Pirajno, sycylijski naukowiec, lekarz i znawca gastronomii zauważył, że danie mogło powstać na pokładzie statku, jako śniadanie dla marynarzy z powodu dużej ilości octu, który działałby jako środek konserwujący. Giuseppe Coria, autor dzieła o sycylijskiej kuchni, zaproponował inną teorię: że słowo to pochodzi od łacińskiego słowa caupo (tawerna), w którym podano cauponae, czyli jedzenie dla podróżników. Nawet jeśli te interpretacje są poprawne, cauponae z pewnością nie była caponatą, jaka znana jest i serwowana obecnie[3]. Niezależnie od tego nazwa sycylijska wywodzi się od jednego z głównych składników – kaparów[1].

Charakter i warianty edytuj

Istnieje wiele wariantów caponaty, np. niektóre zawierają karczochy albo słodką paprykę, a w nowszych odmianach również pomidory[1]. Jest to danie w zasadzie wegetariańskie, jednak wersje z Palermo mogą również zawierać ryby, a niekiedy w potrawie znajduje się ośmiornica[4].

Jej smak jest słodkawy, lekko kwaskowy, a zawarte w niej bakłażany powinny zachowywać mięsistość, natomiast dodatki, zwłaszcza seler naciowy[1], chrupkość[2]. Caponata jest daniem głównie letnim[4], nadającym się na obiad albo kolację. Można ją jeść jako danie główne albo, po zmiksowaniu, zrobić z niej pastę do pieczywa[5]. Podawane jest we włoskich restauracjach na całym świecie[4].

Galeria – caponata z niestandardowymi dodatkami edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d Caponata – Abergine (Eggplant) Salad – Best of Sicily Magazine. www.bestofsicily.com. [dostęp 2020-06-20].
  2. a b Caponata. Jadłonomia · wegańskie przepisy nie tylko dla wegan. [dostęp 2020-06-20].
  3. Did You Know: Food History – A History of the Sicilian Caponata. web.archive.org, 2008-06-04. [dostęp 2020-06-20].
  4. a b c How to Make Traditional Caponata alla Siciliana. The Spruce Eats. [dostęp 2020-06-20]. (ang.).
  5. Caponata – sycylijski bigos. Jak zrobić caponatę?. beszamel.se.pl. [dostęp 2020-06-20].