Centrum Bankowo-Finansowe w Warszawie

budynek w Warszawie
(Przekierowano z Centrum Bankowo-Finansowe)

Centrum Bankowo-Finansowe, dawniej Dom Partii[2][1] lub zwyczajowo Biały Dom – budynek biurowy w Warszawie znajdujący się przy rondzie Charles’a de Gaulle’a, pod adresem ul. Nowy Świat 6/12.

Centrum Bankowo-Finansowe
(d. Dom Partii)
Symbol zabytku nr rej. A-896 z 16 listopada 2009[1]
Ilustracja
Gmach od strony ronda de Gaulle’a
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Nowy Świat 6/12
00-497 Warszawa

Typ budynku

biurowiec

Styl architektoniczny

modernizm

Architekt

Wacław Kłyszewski
Jerzy Mokrzyński
Eugeniusz Wierzbicki

Inwestor

KC PZPR

Rozpoczęcie budowy

1948

Ukończenie budowy

sierpień 1952

Pierwszy właściciel

KC PZPR

Obecny właściciel

Centrum Bankowo-Finansowe „Nowy Świat” SA

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Centrum Bankowo-Finansowe(d. Dom Partii)”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Centrum Bankowo-Finansowe(d. Dom Partii)”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Centrum Bankowo-Finansowe(d. Dom Partii)”
Ziemia52°13′51,75″N 21°01′20,61″E/52,231042 21,022392
Strona internetowa

Opis edytuj

 
Budowa gmachu (1949)

Do lat 40. XX wieku w tym miejscu, pod adresem ul. Nowy Świat 14, znajdowała się kamienica Jasińskiego, w której w latach 1827–1918 miała siedzibę Izby Obrachunkowa[3], w latach 1915–1918 niemiecka Kolej Przewozów Wojskowych, Dyrekcji Generalnej Warszawa (Militäreisenbahn – Generaldirektion Warschau), a w latach 1918–1939 Ministerstwo Komunikacji, choć w 1931 główną siedzibę resortu przeniesiono na ul. Chałubińskiego 4/6[3][4].

Na projekt budynku rozpisano w 1947 roku konkurs architektoniczny. W tym samym roku spośród 10 zaproszonych zespołów wybrano projekt zespołu „Tygrysów” (Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński i Eugeniusz Wierzbicki)[5]. Budowę rozpoczęto w lipcu 1948[6].

Budynek oddano do użytku 1 maja 1951 jako tak zwany Dom Partii (siedzibę Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej). Od tego dnia do nowego gmachu sukcesywnie zaczęły się przenosić kolejne wydziały PZPR, jednak wciąż trwały w nim prace wykończeniowe. Ostateczne przekazanie do eksploatacji całości budynku nastąpiło na początku sierpnia 1952[7]. Zbudowany został oficjalnie ze składek członków partii; tak naprawdę koszty pokryto z kasy państwa i z wymuszonych zakupów cegiełek[8] i później mieścił się tu też Komitet Warszawski PZPR. Do budowy wykorzystano m.in. granit ze zniszczonego mauzoleum Hindenburga[9].

Monumentalny gmach ma kształt zamkniętego czworoboku z dużym wewnętrznym dziedzińcem, łączącym się w przyziemiu szerokimi podcieniami z otwartą przestrzenią[2].

W latach 1991–2000 w budynku miała siedzibę Giełda Papierów Wartościowych, która później przeniosła się do Centrum Giełdowego. 16 kwietnia 1991 odbyła się tam pierwsza sesja giełdowa[10]. Na mocy decyzji premiera Tadeusza Mazowieckiego z lipca 1990 środki z wynajmu zostały przeznaczone na budowę nowej Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego.

Właścicielem budynku jest Centrum Bankowo-Finansowe „Nowy Świat” SA, której udziałowcami są Mars Fundusz Inwestycyjny Zamknięty oraz Fundacja Uniwersytetu Warszawskiego. Głównymi najemcami są Agencja Rozwoju Przemysłu oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.

W maju 2005 przed budynkiem odsłonięto pomnik Charles’a de Gaulle’a[11]. W 2009 budynek został wpisany do rejestru zabytków[1].

Do 2019 na parterze budynku znajdował się salon sprzedaży samochodów marki Ferrari[12]. Do 2020 w budynku miało swoją siedzibę Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.

Przypisy edytuj

  1. a b c Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków (księga A) − stan na 30 czerwca 2022 roku. Woj. mazowieckie (Warszawa). [w:] Narodowy Instytut Dziedzictwa [on-line]. nid.pl. s. 46. [dostęp 2022-11-12].
  2. a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975, s. 122.
  3. a b Stanisław Szenic: Najstarszy szlak Warszawy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955, s. 278.
  4. Spis abonentów warszawskiej sieci telefonów Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej i rządowej warsz. sieci okręgowej 1938.
  5. Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 377, 378. ISBN 978-83-280-3725-0.
  6. Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 177.
  7. Andrzej Skalimowski, Dom Partii. Historia gmachu KC PZPR w Warszawie, wyd. 1, Warszawa: Neriton, 2010, ISBN 978-83-7543-170-4.
  8. Dominika Olszewska: Dom Partii już zabytkowy. Ale salon Ferrari będzie. wyborcza.pl/warszawa, 2010-02-03. [dostęp 2018-02-17].
  9. Lech Królikowski, Warszawa 1914-1920. Warszawa i okolice w latach walki o niepodległość i granice Rzeczypospolitej, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008, ISBN 978-83-61408-75-8.
  10. Dawid Krawczyk. Jak w Domu Partii skończył się komunizm. „Gazeta Stołeczna”, s. 12, 16 kwietnia 2021. 
  11. Francuzi warszawiakom. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 11 maja 2005. [dostęp 2019-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-11)].
  12. O nas. Ferrari Warszawa. ferrariwarszawa.com. [dostęp 2019-08-17].

Linki zewnętrzne edytuj