Wikipedia

Centrum Wyższych Studiów Wojskowych

Centrum Wyższych Studiów Wojskowych (C.W.S.W.) – ośrodek doskonalenia pułkowników i generałów Wojska Polskiego do roli wyższych dowódców.

Komendanci CWSW
Lucjan Żeligowski
Jan Thullie
Janusz Głuchowski
Edmund Knoll-Kownacki

Historia Centrum Wyższych Studiów Wojskowych edytuj

Centrum Wyższych Studiów Wojskowych funkcjonowało w latach 1923-1925, a następnie w latach 1927-1933. Przerwa w działalności wymuszona była trudnościami finansowymi. W pierwszym okresie funkcjonowania Centrum przeprowadziło dwa kursy, a w następnym pięć. Absolwentami kursów było 105 oficerów Wojska Polskiego przeznaczonych na najwyższe stanowiska dowódcze. W większości byli to oficerowie na stanowisku dowódcy dywizji lub równorzędnym.

Centrum powołane zostało do życia rozkazem Ministra Spraw Wojskowych z dnia 16 października 1923[1].

Centrum podległe było Generalnemu Inspektorowi Sił Zbrojnych z którym dzieliło siedzibę przy al. Ujazdowskich 1 w Warszawie. W okresie swojego istnienia nawiązywało także ścisłą współpracę z Wyższą Szkołą Wojenną. Współorganizowała z tą uczelnią kursy wyższe dla oficerów lotnictwa i artylerii.

Na I kurs C.W.S.W. powołano trzech generałów i dwunastu pułkowników, w tym dziewięciu dowódców dywizji piechoty, dwóch dowódców brygad jazdy i dwóch szefów artylerii okręgów korpusów oraz jednego inspektora jazdy i jednego oficera sztabu Inspektoratu Armii[2]. Po 20 stycznia 1924 do grupy słuchaczy dołączył, w charakterze hospitanta, Wacław Kłoczkowski, wówczas w stopniu generała brygady[3]. 31 marca 1924 jeden słuchacz został awansowany na generała dywizji, a 5 na generała brygady ze starszeństwem z 1 lipca 1923 w korpusie generałów. 1 grudnia 1924, po zakończeniu kursu, kolejnych trzech absolwentów (Kowalewski, Jasiński i Prochaska) zostało awansowanych na generałów brygady ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924.

Na II kurs C.W.S.W. powołano czternastu generałów i trzech pułkowników, w tym sześciu dowódców dywizji piechoty i jednego dowódcę piechoty dywizyjnej oraz jednego dowódcę dywizji kawalerii i trzech dowódców brygad kawalerii, a także trzech szefów artylerii okręgów korpusów. Ponadto oficerów zajmujących stanowiska: szefa departamentu w M.S.Wojsk., zastępcy dowódcy okręgu korpusu i zastępcy szefa Sztabu Generalnego[4].

4 lipca 1932 Minister Spraw Wojskowych nadał absolwentom kursów I-VI odznaki Centrum Wyższych Studiów Wojskowych[5]. Odznaki noszone były na prawej kieszeni munduru.

I Kurs edytuj

I Kurs trwał od 15 listopada 1923 do 15 sierpnia 1924[6][7].

1 gen. bryg. / gen. dyw. Wacław Fara dowódca 2 DGór.
2 gen. bryg. Gustaw Kuchinka dowódca 27 DP zm. 6.XII.1923
3 gen. bryg. Andrzej Galica dowódca 1 DGór.
4 gen. bryg. / kontradm. Wacław Kłoczkowski dyspozycja M.S.Wojsk. hospitant, bez klasyfikacji
5 płk / gen. bryg. Gustaw Orlicz-Dreszer inspektor jazdy w IA Nr II[8]
6 płk / gen. bryg. Stanisław Burhardt-Bukacki dowódca 8 DP
7 płk / gen. bryg. Stanisław Taczak dowódca 17 DP
8 płk / gen. bryg. Olgierd Pożerski szef Artylerii DOK Nr I
9 płk SG / gen. bryg. Wiktor Thommee I oficer sztabu IA Nr II
10 płk / gen. bryg. Aleksander Kowalewski szef Artylerii DOK Nr IV
11 płk / gen. bryg. Albin Jasiński dowódca 11 DP
12 płk / gen. bryg. Emil Prochaska dowódca 7 DP
13 płk Karol Szemiot dowódca 29 DP
14 płk Konstanty Plisowski dowódca 6 BJ
15 płk Stefan Strzemieński dowódca 8 BJ
16 płk Mieczysław Mackiewicz dowódca 30 DP

W czwartek 14 sierpnia 1924 w Kasynie Garnizonowym w Warszawie odbył się pożegnalny obiad słuchaczy I Kursu CWSW, którzy po zakończeniu nauki podejmowali przedstawicieli Wyższej Szkoły Wojennej i przedstawicieli Wojskowej Misji Francuskiej w Polsce. Ministra Spraw Wojskowych reprezentował szef Administracji Armii, gen. dyw. Stefan Majewski. Ponadto w uroczystym obiedzie udział wzięli: inspektor armii, gen. broni Lucjan Żeligowski, dowódca Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, gen. dyw. Daniel Konarzewski, I zastępca szefa Sztabu Generalnego, gen. bryg. Edmund Kessler, szef francuskiej Misji Wojskowej w Polsce, gen. dyw. Charles Joseph Dupont z szefem sztabu, płk. Pujo, dyrektor nauk W.S.Woj., płk Louis Faury i dyrektor nauk CWSW, płk Trousson, a także liczne grono oficerów francuskich, wykładowców CWSW i W.S.Woj. W czasie biesiady, która trwała do północy, przygrywała orkiestra 1 pułku artylerii najcięższej[9].

II Kurs edytuj

II Kurs trwał od 1 grudnia 1924 do 20 sierpnia 1925[10][11][12].

1 gen. dyw. Kazimierz Dzierżanowski dowódca 28 DP
2 gen. dyw. Stanisław Wróblewski szef Departamentu I Piechoty M.S.Wojsk.
3 gen. dyw. Kazimierz Ładoś dowódca 16 DP
4 gen. bryg. Tadeusz Jastrzębski zastępca dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX
5 gen. bryg. Juliusz Rómmel dowódca 1 DK
6 gen. bryg. Mikołaj Majewski szef artylerii Okręgu Korpusu Nr III
7 gen. bryg. Tadeusz Piskor II zastępca szefa SG WP
8 gen. bryg. Stanisław Oktawiusz Małachowski dowódca 10 DP
9 gen. bryg. Wincenty Kaczyński szef artylerii Okręgu Korpusu Nr I [13]
10 gen. bryg. Michał Karaszewicz-Tokarzewski dowódca 19 DP
11 gen. bryg. Kazimierz Fabrycy dowódca 3 DP Leg.
12 gen. bryg. Aleksander Narbutt-Łuczyński dowódca 2 DP Leg.
13 gen. bryg. Roman Jasieński dowódca piechoty dywizyjnej 6 DP
14 płk Stanisław Sochaczewski dowódca VII BK
15 płk Janusz Głuchowski dowódca I BK
16 płk Henryk Brzezowski dowódca 5 SBK

III Kurs edytuj

Początkowo III Kurs miał się rozpocząć 15 listopada 1925. Na kurs został powołany między innymi gen. bryg. Mieczysław Norwid-Neugebauer, szef Departamentu VII Intendentury M.S.Wojsk[14].

Ostatecznie III Kurs trwał od 3 stycznia 1927 do 24 czerwca 1927[15]. 16 marca 1927 roku, w trakcie kursu, pułkownicy Romuald Dąbrowski, Józef Olszyna-Wilczyński, Stanisław Sołłohub-Dowoyno i Franciszek Sikorski zostali awansowani na generałów brygady.

1 gen. bryg. Anatol Kędzierski dowódca 14 DP
2 gen. bryg. Mieczysław Dąbkowski dowódca 7 DP
3 gen. bryg. Józef Tokarzewski szef Departamentu Kawalerii M.S.Wojsk.
4 płk piech. Romuald Dąbrowski dowódca 28 DP
5 płk piech. Franciszek Sikorski dowódca 9 DP
6 płk piech. Stanisław Dowoyno-Sołłohub dowódca PD 4 DP
7 płk SG Henryk Bobkowski dowódca 8 DP
8 płk SG inż. Michał Bajer dyspozycja szefa SG WP
9 płk piech. Władysław Bończa-Uzdowski dyspozycja M.S.Wojsk.
10 płk piech. Antoni Szylling dowódca PD 23 DP
11 płk sap. Józef Olszyna-Wilczyński dowódca 1 Brygady KOP
12 płk kaw. Michał Ostrowski dowódca XVIII BK
13 płk art. Stanisław Marian Rohoziński zastępca szefa 1 Okręgowego Szefostwa Artylerii
14 płk art. Stanisław Miller zastępca szefa Departamentu Uzbrojenia M.S.Wojsk.
15 płk sap. Ludwik Hickiewicz szef Saperów Okręgu Korpusu Nr I

IV Kurs edytuj

IV Kurs trwał od 6 grudnia 1929 do 10 lipca 1930.

1 gen. bryg. Czesław Jarnuszkiewicz zastępca dowódcy Okręgu Korpusu Nr I
2 płk piech. Bolesław Jatelnicki dowódca piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty
3 gen. bryg. Jan Kazimierz Kruszewski dowódca 1 Dywizji Piechoty Legionów
4 gen. bryg. Kazimierz Orlik-Łukoski dowódca 11 Dywizji Piechoty
5 płk kaw. Stanisław Grzmot-Skotnicki dowódca 9 Samodzielnej Brygady Kawalerii, 24 XII 1929 gen. bryg.
6 gen. bryg. Mieczysław Smorawiński
7 gen. bryg. Juliusz Zulauf
8 płk art. Aleksander Batory dowódca 8 Pułku Artylerii Polowej (od 23 XII 1929 - dowódca 5 Grupy Artylerii)
9 płk piech. inż. Bolesław Fijałkowski dowódca piechoty dywizyjnej 23 Dywizji Piechoty
10 płk piech. Eugeniusz Godziejewski dowódca 4 Brygady Ochrony Pogranicza
11 płk art. Józef Korycki dowódca 16 Pułku Artylerii Polowej (od 23 XII 1929 - dowódca 8 Grupy Artylerii)
12 płk Rudolf Niemira
13 płk Zygmunt Piasecki
14 płk inż. Zygmunt Podhorski
15 płk art. Karol Schrötter dowódca 3 Pułku Artylerii Ciężkiej (od 23 XII 1929 - dowódca 3 Grupy Artylerii)
16 płk Julian Skokowski dowódca piechoty dywizyjnej 19 Dywizji Piechoty
17 płk sap. Jan Skoryna dowódca 2 Brygady Saperów
18 płk Rudolf Kazimierz Underka de Tirion
19 płk Stanisław Henryk Józef Więckowski dowódca 17 Pułku Artylerii Polowej (od 23 XII 1929 - zastępca szefa Departamentu Artylerii M.S.Wojsk.)
20 płk piech. Władysław Grabowski dowódca piechoty dywizyjnej 14 Dywizji Piechoty, † 28/29 IV 1930
21 płk pil. Jan Sendorek zastępca szefa Departamentu Aeronautyki M.S.Wojsk.

V Kurs edytuj

 
Centrum Wyższych Studiów Wojskowych - uczestnicy V kursu

V Kurs trwał od 6 grudnia 1930 do 31 lipca 1931.

1 gen. bryg. Tadeusz Malinowski dowódca 17 DP
2 gen. bryg. Czesław Młot-Fijałkowski dowódca 18 DP
3 gen. bryg. Stanisław Skwarczyński dowódca 1 DP Leg.
4 gen. bryg. Jerzy Wołkowicki dowódca 27 DP
5 płk inż. Janusz Beaurain dowódca 1 Grupy Aeronautycznej
6 płk art. Jan Maciej Bold szef Departamentu Artylerii M.S.Wojsk.
7 płk art. Leopold Cehak dowódca 6 Grupy Artylerii
8 płk sap. Roman Bolesław Ciborowski dowódca 1 Brygady Saperów w Modlinie
9 płk kaw. Stefan Dembiński dowódca XII BK
10 płk kaw. Wincenty Jasiewicz dowódca X BK
11 płk piech. Stanisław Józef Kozicki dowódca piechoty dywizyjnej 8 DP
12 płk kaw. Stefan Hanka-Kulesza dowódca XVII BK
13 płk piech. Bernard Mond dowódca piechoty dywizyjnej 6 DP
14 płk piech. Wilhelm Orlik-Rückemann II dowódca piechoty dywizyjnej 23 DP
15 płk piech. Kazimierz Sawicki dowódca piechoty dywizyjnej 29 DP
16 płk art. Kazimierz Schally dowódca 1 Grupy Artylerii
17 płk art. Eugeniusz Gałuszczyński dowódca 9 Grupy Artylerii

VI Kurs edytuj

VI Kurs trwał od 10 listopada 1931 do 15 lipca 1932.

1 gen. bryg. Walerian Czuma dowódca 5 DP
2 gen. bryg. Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński dowódca 4 DP
3 gen. bryg. Sergiusz Zahorski dowódca BK "Poznań"
4 płk piech. Władysław Dragat dowódca PD 22 DPG
5 płk dypl. Adam Korytowski dowódca BK „Równe”
6 płk art. Henryk Kreiss dowódca 2 GA
7 płk art. Otton Krzisch dowódca 9 pal
8 płk piech. Józef Kustroń dowódca PD 16 DP
9 płk piech. Józef Kwaciszewski dowódca PD 18 DP
10 płk art. Karol Ignacy Nowak dowódca 12 pal
11 płk piech. Michał Pakosz dowódca OWar. "Wilno"
12 płk dypl. Władysław Pieniążek dowódca PD 11 DP
13 płk dypl. inż. Ludomił Rayski szef Departamentu Aeronautyki M.S.Wojsk.
14 płk dypl. Ludwik Kmicic-Skrzyński dowódca BK "Białystok"

VII Kurs edytuj

VII Kurs trwał od 10 listopada 1932 do 10 sierpnia 1933[16].

1 gen. bryg. Edmund Knoll-Kownacki dowódca 13 DP 1891 dowódca Okręgu Korpusu Nr VII (1935)
2 płk dypl. piech. Gustaw Paszkiewicz dowódca piechoty dywizyjnej 24 DP 1892 dowódca 12 DP (1935), gen. bryg. (1938)
3 płk dypl. piech. Alfons Wojtkielewicz dowódca piechoty dywizyjnej 12 DP 1885 stan spoczynku (1935), gen. bryg. (pośm. 2007)
4 płk piech. Franciszek Dindorf-Ankowicz dowódca piechoty dywizyjnej 30 DP 1888 dowódca 10 DP, gen. bryg. (1938)
5 płk dypl. piech. Romuald Wolikowski dowódca piechoty dywizyjnej 4 DP 1891 pomocnik dowódcy OK VII (1938), gen. bryg. (1941)
6 płk piech. Alojzy Wir-Konas dowódca piechoty dywizyjnej 21 DPG 1894 dowódca 38 DP (1939)
7 płk piech. Roman Witorzeniec dowódca piechoty dywizyjnej 17 DP 1891 pomocnik dowódcy OK V (1935)
8 płk piech. Franciszek Alter dowódca piechoty dywizyjnej 14 DP 1889 dowódca 25 DP (1935), gen. bryg. (1939)
9 płk piech. Ludwik Bittner dowódca piechoty dywizyjnej 5 DP 1892 pomocnik dowódcy KOP (1938), gen. bryg. (1943)
10 płk dypl. kaw. dr Roman Abraham dowódca BK „Toruń” 1891 dowódca Wlkp. BK (1937), gen. bryg. (1938)
11 płk dypl. sap. inż. Władysław Ludwik Zachorowski dowódca 3 Brygady Saperów 1890
12 płk dypl. łącz. inż. Stefan Rotarski dowódca piechoty dywizyjnej 10 DP 1886 pomocnik dowódcy OK VI (1935), stan spoczynku (1936)

Komendanci Centrum Wyższych Studiów Wojskowych edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Dziennik Rozkazów Ministra Spraw Wojskowych z 16 października 1923 r., Nr 39, poz. 504, rozkaz L.dz. O.III.Szt.Gen. 10165.Szk. Otwarcie Centrum wyższych studjów wojskowych.
  2. ↑ Odkomenderowanie na I Kurs zostało ogłoszone w Dzienniku Personalnym Ministra Spraw Wojskowych z 6 grudnia 1923 r., Nr 75, s. 703-704.
  3. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 24 stycznia 1924 r., Nr 6, s. 33. Gen. bryg. Wacław Kłoczkowski z dniem 20 stycznia 1924 r. został zwolniony ze stanowiska II zastępcy szefa Administracji Armii i pozostawiony w dyspozycji M.S.Wojsk. z równoczesnym odkomenderowaniem na I kurs w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. Wymieniony był jedynym admirałem Marynarki Wojennej II RP, który został wyznaczony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej. Od marca do września 1927 był dowódcą PD 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy.
  4. ↑ Odkomenderowanie generałów i pułkowników na II Kurs zostało ogłoszone w Dzienniku Personalnym Ministra Spraw Wojskowych z 20 grudnia 1924 r., Nr 132, s. 749-750.
  5. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 4 lipca 1932 r., Nr 8, s. 337-338.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 6 grudnia 1923, s. 703–704.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 13 lutego 1925, s. 70.
  8. ↑ IA - Inspektorat Armii.
  9. ↑ Polska Zbrojna z 18 sierpnia 1924 r., Nr 226, s. 2.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 132 z 20 grudnia 1924 roku, s. 749-750.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 4 lutego 1925 roku, s. 56, z listy odkomenderowanych na kurs został skreślony gen. bryg. Franciszek Meraviglia-Crivelli, szef artylerii Okręgu Korpusu Nr VI.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 115 z 30 października 1925 roku, s. 619.
  13. ↑ Wincenty Kaczyński z powodu choroby nie został sklasyfikowany.
  14. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 25 października 1925 r., Nr 112, s. 603.
  15. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 31 grudnia 1926 r., Nr 55, s. 458.
  16. ↑ Piotr Stawecki w biogramach generałów: Franciszka Altera i Franciszka Dindorf-Ankowicza podaje, że VII kurs trwał od 10 listopada 1932 do 10 sierpnia 1933 r.
  17. ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 18 czerwca 1930 r., Nr 11, s. 199.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Centrum_Wyższych_Studiów_Wojskowych&oldid=70536772”